- سخنی از ناشر: 3
- مقدمه مؤلف 7
- بهترین الگو 9
- منطق در شیعه 12
- اشاره 18
- گفتار اول: عبودیت 18
- مراحل و منازل عبودیت 21
- عبودیت و شکرگزاری 31
- معنی شکرگزاری 32
- اقسام شکر 32
- ارزش شکرگزاری در قرآن 34
- شکرگزاری در زندگی اهل بیت(علیهم السلام) 36
- اهمیت سپاسگزاری از همدیگر 39
- گفتار دوم: عزّت نفس 46
- گفتار سوم: ارزش های اخلاقی 54
- اشاره 54
- شیوه اکتساب مکارم اخلاقی 57
- اشاره 57
- فوائد و آثار اخلاق خوب 59
- حدّ اخلاق خوب 60
- محور شخصیت انسان 61
- احترام شایان پیامبر(صلی اللّه علیه و آله) به ارزشهای اخلاقی 63
- گفتار چهارم: شیوه معاشرت اهلبیت(علیهم السلام) با مردم 70
- اشاره 90
- گفتار پنجم: آئین دوستی 90
- ویژگیهای دوستان شایسته 92
- اشاره 100
- گفتار ششم: مزاح و شاد کردن مؤمنان 100
- روش پیامبر و ائمه معصومین(علیهم السلام) 103
- اشاره 108
- گفتار هفتم: تربیت 108
- انتخاب همسر ایده آل 109
- 1 وراثت 116
- عوامل تربیت 116
- 2 تلقین 119
- 3 تقلید 121
- 4 محیط 123
- گفتار هشتم: منزلت علم و دانش 136
- اشاره 136
- روایات 138
- اشاره 138
- 2 وارث انبیاء 139
- 3 برطرف کننده حجابها 139
- 5 پاداش تحصیل دانش 140
- 6 درجه عالم 140
- 4 برتر از خون شهداء 140
- 8 نشانه های عالم و فقیه 141
- 7 عالم نمی میرد 141
- 9 ارزش عبادت عالم 142
- 10 علم خیر است 142
- 12 افتخار پیامبر 143
- 11 علم موجب کمال عقل است 143
- 1 معنی علم 144
- حفظ و نگهداری علم 144
- 2 مباحثه و نگهداری علم 145
- 3 نوشتن 145
- 5 عمل 146
- 4 تدریس 146
- 6 نشر علم 147
- 1 اخلاص 148
- 2 تهذیب نفس و پارسایی 148
- عوامل برکت علم 148
- 3 زهد و پارسایی 149
- 5 ایمان 149
- 4 عمل 149
- 6 سکوت حکیمانه 150
- 7 غذای حلال 150
- 8 تفکر 150
- 10 تعظیم استاد 151
- 9 تواضع و فروتنی 151
- 12 توفیق الهی 152
- 11 حلم 152
- عوامل توفیق 156
- موانع و آفات علم 160
- علوم حقیقی و اقسام آن 166
- گفتار نهم: زهد و ساده زیستی 172
- اشاره 172
- زهد از نظر پیامبر اسلام(صلی اللّه علیه و آله) 176
- زهد در کلام سیدالشهداء(علیه السلام) 179
- برخی از آثار نجات بخش زهد در زندگی 179
- اشاره 179
- 1 تجلی فطرت خداجویی و تقویت پارسایی: 179
- 2 رشد بصیرت و حکمت 180
- 3 صبر و ثبات 181
- 4 آرامش و سکون نفس 182
- 5 سخاوت و ایثار 183
- 6 استفاده از امکانات و پرهیز از اسراف کاریها 185
- 7 استغنا و اعتبار 186
- 8 ورع و تقوا 187
- 9 و 10 کم حرفی و پرهیز از تجمل گرایی 188
- 11 کنترل خواسته های نفسانی 188
- 12 تقویت قوه تعقل و اندیشه 189
- 13 عطوفت و مهربانی 189
- 14 تواضع و فروتنی 190
- اشاره 191
- 1 جهان بینی و اعتقاد 191
- عوامل پیدایش و تقویت زهدگرایی 191
- 2 علم و آگاهی 193
- 3 یاد مرگ 194
- 4 تزهّد(زی زهّاد را به خود گرفتن) 196
- 5 توجه به آثار حیات بخش زهد 197
- 6 توجه به زندگی زهدپیشگان 197
- فرازی از زهد امام صادق(علیه السلام) 198
- اعتدال و میانه روی در زندگی 201
- نتایج شوم دوری از اعتدال 205
- گفتار دهم: سخاوت 214
- اشاره 214
- آثار و پیامدهای سخاوت 218
- گفتار یازدهم: توکّل 226
- گفتار دوازدهم: صبر و استقامت در زندگی 239
- اشاره 239
- آثار و پیامدهای صبر 244
- فرازهایی از صبر و استقامت اهل بیت(علیهم السلام) 248
- گفتار سیزدهم: شجاعت 254
- اشاره 254
- شجاعت از نظر قرآن و روایات 256
- گفتار چهاردهم: تغافل 266
بِها عَلَیَّ حَتّی تَرْضی، وَ بَعْدَ الرِّضا.(1)
ترجمه: خداوندا: من تو را گواه می گیرم که هر نعمتی که صبح و شام، چه دینی و چه دنیایی به من می رسد، همه از سوی تو است. تو یکتا و بی همتایی. حمد و سپاس مخصوص تو است آن قدر تو را در برابر نعمتهایت شکر گویم که از من خشنود شوی و حتی بعد از خشنودی.
شکرگزاری در زندگی اهل بیت(علیهم السلام)
این بزرگواران در همه لحظه های عمر خود، نهایت شکرگزاری در پیشگاه خداوند را در عالیترین مراتبش می نمودند. آنها اُسوه شکر و بندگی و اطاعت بودند و شکر خود را به صورت عبادت و نهایت خضوع در برابر خدا آشکار می ساختند.
در این جا نمونه هائی از مقام عبودیت و شکرگزاری آنها را ذکر می کنیم.
فراز اول
روزی عمربن خطاب به محضر رسول خدا(صلی اللّه علیه و آله)
1- مجمع البیان ، ج 5 ، ص 7 396