آفاق محبت: به اهل بیت عصمت و طهارت صفحه 3

انسان و حبّ و بغض

حبّ و بغض، دو خصلتی است که در دل ها آمدوشد دارند. محبّت از اقبال نفس و تمایل آن، و بغض داشتن از روگردانی نفس و بی میلی آن حکایت می کند. هر مسأله ای، چه مادی و چه معنوی که تصوّر و تصدیق به آن تعلّق می گیرد، هنگامی که به دادگاهی که در نفس آدمی است عرضه شود انسان خواه ناخواه یکی از دو کار را می کند: یا اینکه بعد از تمام شدن تصوّر و تصدیق، آن مطلب در قلب او منعکس می شود و نسبتی بین قلب و آن شیء برقرار می گردد و یا در قلب، منعکس نشده و قلب از آن دوری می کند. این توضیح ساده، حقیقت حبّ و بغض است.

حبّ و بغض، همان طور که در اصل پدید آمدن، پیرو اسباب و موجباتی است که منشأ تحقق آنها است، در شدّت و ضعف نیز تابع آن علل می باشد و به موازات آن علّت ها و عوامل محدود می گردد؛ یعنی اگر حبّ و بغض را به زیادی و کمی و ضعف و شدت توصیف می کنند به اعتبار شدت و ضعف خصوصیات علل و عوامل آن