- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- اخلاق 8
- اشاره 8
- ادب 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- آبرو 13
- اشاره 13
- واژه آبرو 15
- گلبانگ حدیث 15
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- نمونه های رفتاری 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- آخرت 28
- اشاره 28
- گلبانگ حدیث 30
- اشاره 33
- نمونه های رفتاری 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- اشاره 36
- آموزه ها 36
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 4. خردمند 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- اشاره 48
- آراستگی 48
- اشاره 49
- جنبه های آراستگی 49
- آراستگی باطن 51
- آراستگی ظاهر 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- اشاره 58
- آرامش 58
- گلبانگ حدیث 61
- نمونه های رفتاری 62
- 1. امانت الهی 62
- 1. عوامل آرامش 63
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- آرزو 69
- اشاره 69
- گلبانگ حدیث 72
- نمونه های رفتاری 74
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- آموزه ها 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- نمونه های رفتاری 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- 1. آزاده در لغت 93
- آموزه ها 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- الف _ طبیعت 105
- اشاره 105
- 2. آزرده 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- 1. بازاری و رهگذر 110
- نمونه های رفتاری 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- آموزه ها 117
- اشاره 117
- وظیفه مسلمانان 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش 121
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- سنت الهی 121
- اشاره 121
- نتیجه 126
- فلسفه آزمایش الهی 127
- اشاره 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 1. حکومت بر مردم 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 2. حوادث اجتماعی 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- نمونه های رفتاری 136
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- اشاره 140
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- آموزه ها 145
- 2. آزمایش برای همه 146
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- اشاره 147
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- اشاره 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- گلبانگ حدیث 158
- اشاره 158
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- 1. نصیحت شیطان 161
- نمونه های رفتاری 161
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- آموزه ها 162
- منابع دیگر 164
- آسایش 165
- اشاره 165
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- نمونه های رفتاری 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- آفت ها 178
- اشاره 178
- اشاره 179
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- الف _ پیش گیری 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- آمرزش خواهی 193
- اشاره 193
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- گلبانگ حدیث 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- نمونه های رفتاری 200
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- اشاره 203
- آموزه ها 203
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- 1. یک اندرز 213
- نمونه های رفتاری 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
بنابراین، هیچ گاه نباید گفت: بارالها! از فتنه و آزمایش به تو پناه می برم؛ زیرا همه مورد آزمایش الهی قرار می گیرند. باید چنین دعا کرد: بارالها! از آزمایش های گمراه کننده، به تو پناه می بریم. (1)
نتیجه
توجه به آزمایش به عنوان یک سنت تغییرناپذیر که همه انسان ها را در هر زمان و مکانی و به وسیله هر چیزی فرا می گیرد و فلسفه آن، تکامل و بروز استعدادهای انسانی است، می تواند عامل مهم تربیتی به شمار رود و یک آرامش روانی برای انسان به ارمغان بیاورد.
قرآن کریم به عنوان کتاب هدایت و ائمه معصومین علیهم السلام به عنوان راهبران انسان ها برآنند این معرفت را در انسان ها پدید آورند که اگر انسان به این سنت الهی توجه کند، می تواند با یک آرامش درونی و بیرونی، با همه مشکلات زندگی فردی و اجتماعی دنیای امروز نه تنها کنار بیاید، بلکه به راحتی با آن ها زندگی کند و آن را مایه سعادت خود بداند.
به مثال زیر توجه کنید: گاهی انسان به یک مجلس دعوت می شود و گمان یا یقین دارد که تنها برای میهمانی دعوت شده است. همین انسان ممکن است برای مجلسی دعوت شود که هدف آن کار، آموزش و... باشد. در این حالت، دیدگاه و واکنش انسان با توجه به زمینه دعوت، متفاوت است. از این رو، متناسب با آن زمینه، خود را آماده می سازد و امکانات متناسب با هر یک را فراهم می آورد. حال اگر انسان، دنیا را محل آزمایش بداند و خود را همواره در بوته آزمایش ببیند، با انسانی که چنین نمی اندیشد و چنین دیدی ندارد، تفاوت
1- نهج البلاغه، حکمت 93.