فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 136

کدامند؟ فرمود:) کمک مالی (به برادران خود) با آن چه در توان دارد، انصاف داشتن و به مردم حق دادن و یاد خدا در هر حال. (سپس فرمود:) مقصودم به زبان آوردن سبحان اللّه و الحمداللّه نیست، بلکه به یاد خدا بودن در آن چه برایش حلال کرده و به یاد خدابودن در مواردی که بر او حرام کرده است. (1)

به امام صادق علیه السلام عرض شد: از ابوذر نقل می شود که گفته است: مردم از سه چیز بدشان می آید، ولی من آن ها را دوست دارم: مرگ، فقر و بلا. حضرت فرمود:

«این نقل درست نیست، بلکه منظور ابوذر این است: مرگ در راه اطاعت خدا را از زندگی همراه با معصیت خدا خوش تر دارم. فقر در راه اطاعت خدا را دوست تر دارم تا ثروت همراه با نافرمانی خدا. بلا و سختی دیدن در راه اطاعت خدا نیز برایم خوشایندتر است از سلامتی و عافیت همراه با معصیت خدا». (2)

نمونه های رفتاری

1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا

حضرت امام باقر علیه السلام فرمود: مردی از پیروان حضرت رسول صلی الله علیه و آله به نام سعد بسیار مستمند بود و از اصحاب صُفّه (3) به شمار می رفت. تمام نمازهای شبانه روزی را پشت سر پیامبر می گزارد. آن حضرت از تنگ دستی سعد متأثر بود. روزی به او وعده داد اگر مالی به دستم بیاید، تو را بی نیاز می کنم.

مدتی گذشت... جبرئیل نازل گردید، دو درهم با خود آورد و عرض کرد: خداوند می فرماید ما از اندوه تو به دلیل تنگ دستی سعد آگاهیم. اگر می خواهی از این حال خارج شود، دو درهم را به او ده و بگو خرید و فروش کند. حضرت رسول صلی الله علیه و آله دو درهم را گرفت. وقتی برای نماز ظهر از خانه بیرون

1- میزان الحکمه، ح 1975.
2- میزان الحکمه، ح 1969.
3- کسانی که به دلیل نداشتن خانه، در سکویی نزدیک مسجد زندگی می کردند.