فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 144

«اهل» می دهد (به نظر می رسد که تو «اهل» این کار نباشی). پس استدلال تو درست نیست. باید چنین استدلال کنی: فلانی اهل است. هر کس اهل باشد،لیاقت رسالت و امانت الهی را دارد. پس فلانی لیاقت این رسالت و امانت را دارد. ملاک، اهل بودن است. حدّ وسط در برهان باید اهل بودن باشد،نه «بزرگ بودن». اگر به سخنان من یقین نداری و آن را تصدیق نمی کنی:

فَقَرِّبا قُرْبانا فَأَیُّکُما قُبِلَ قُرْبانُهُ فَهُوَ اَوْلی بِالْفَضْلِ مِنْ صاحِبِهِ.

آدم علیه السلام پدر است، ولی این جا پیامبر، امام و راهبر است. او وظیفه دارد با منطق هدایت سخن بگوید: پس اول، ملاک فضیلت را برای پسر بیان می کند؛ چون او دوست دارد فرزندش به معنای واقعی خردگرا باشد. بنابراین، با مهربانی پدرانه و پیامبرانه سخن می گوید: ای پسرکم! این خواست خداست و او مسئولیت سنگین را به اهلش می سپارد. آدم، پسر را می شناسد. باید حجت بر او تمام شود؛ زیرا وی راهبر است و باید تا حد ممکن این مسئولیت را انجام دهد.

تاریخچه نخستین قربانی

حضرت آدم علیه السلام به قابیل فرمود: اگر به سخنان من ایمان نداری و آن را تصدیق نمی کنی، پس هر دو بلند شوید. ای هابیل و ای قابیل! بروید یک قربانی بیاورید. خداوند قربانی هر کس را پذیرفت، او برتر است و اهل است.

قابیل کشاورز، نمونه ای کوچک و پست از محصولات خویش را به عنوان قربانی می آورد. هابیل چوپان، گوسفندی فربه و پسندیده عرضه می دارد. باز قابیل اشتباه کرد. او ندانست که: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتّی تُنْفِقُوا مِمّا تُحِبُّونَ». قربانی هابیل پذیرفته شد و حق آشکار گشت. با این حال، قابیل به قضاوت الهی گردن نمی نهد و این داستان همه قابیلیان است. حق اگر چون آفتاب روشن باشد و