- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- اخلاق 8
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- ادب 8
- اشاره 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- اشاره 13
- آبرو 13
- واژه آبرو 15
- گلبانگ حدیث 15
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- نمونه های رفتاری 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- آخرت 28
- اشاره 28
- گلبانگ حدیث 30
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- اشاره 33
- نمونه های رفتاری 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- آموزه ها 36
- اشاره 36
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 4. خردمند 40
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- منابع دیگر 46
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- آراستگی 48
- اشاره 48
- جنبه های آراستگی 49
- اشاره 49
- آراستگی ظاهر 51
- آراستگی باطن 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- اشاره 58
- آرامش 58
- گلبانگ حدیث 61
- نمونه های رفتاری 62
- 1. امانت الهی 62
- 1. عوامل آرامش 63
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- آرزو 69
- اشاره 69
- گلبانگ حدیث 72
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- نمونه های رفتاری 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- آموزه ها 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- آزادگی 84
- اشاره 84
- گلبانگ حدیث 87
- نمونه های رفتاری 89
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- آموزه ها 93
- 1. آزاده در لغت 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- الف _ طبیعت 105
- اشاره 105
- 2. آزرده 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- نمونه های رفتاری 110
- 1. بازاری و رهگذر 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- اشاره 117
- وظیفه مسلمانان 117
- آموزه ها 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- اشاره 121
- آزمایش 121
- سنت الهی 121
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- نتیجه 126
- فلسفه آزمایش الهی 127
- اشاره 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 2. حوادث اجتماعی 132
- 1. حکومت بر مردم 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- نمونه های رفتاری 136
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- اشاره 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- آموزه ها 145
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 2. آزمایش برای همه 146
- اشاره 147
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- اشاره 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- اشاره 158
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- گلبانگ حدیث 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- نمونه های رفتاری 161
- 1. نصیحت شیطان 161
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- آموزه ها 162
- منابع دیگر 164
- آسایش 165
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- اشاره 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- نمونه های رفتاری 172
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- آفت ها 178
- اشاره 178
- اشاره 179
- الف _ پیش گیری 179
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- آمرزش خواهی 193
- اشاره 193
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- گلبانگ حدیث 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- آموزه ها 203
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- اشاره 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- 1. یک اندرز 213
- نمونه های رفتاری 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
آزمندی
اشاره
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در پاسخ به این پرسش که: «کدام خواری بدتر است؟» فرمود: «آزمندی به دنیا». (1)
توجه به روان شناسی انسان از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ زیرا می تواند در شناختن حقیقت و خواسته های آدمی، راهنمای خوبی باشد. در این راستا، وقتی به قرآن مجید و سنت معصومین علیهم السلام می نگریم، متوجه می شویم که این توجه و عنایت صورت گرفته است؛ یعنی کاملاً روحیه و روان شناسی انسان مورد توجه قرار گرفته و بر اساس واقعیت و حقیقت روح و روان آدمی ارایه شده است. این موضوع برای مکتبی که داعیه همگانی و فراگیر بودن را دارد و درصدد است که راه هدایت صحیح را به جامعه بشریت نشان دهد، مسأله اساسی است؛ زیرا در درجه اول باید انسان و روحیه او را شناخت. سپس برای هدایت او برنامه ریزی کرد.
یکی از ویژگی های روانی انسان، علاقه او به زیاده طلبی و حرکت به سوی ترقی بیش تر است. او در جایی آرام نمی گیرد و همین که به نقطه ای رسید، دوباره حرکت می کند و به چیزی قانع نمی شود. به تعبیر دیگر، می توان گفت انسان در زندگی حرص می ورزد، گویی انسان، حریص آفریده شده است. به راستی، حرص که در فارسی آن را «آز» می نامند، چیست؟ حرص و «آز»، صفتی پسندیده است یا صفتی نکوهیده؟ آیا هر انسان آزمند باید مورد سرزنش
1- میزان الحکمه ج 3، ح 3604.