فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام حرف (آ) صفحه 169

است، ولی حضرت حق زیر نام هایی چون زینب، سُعاد و هند و... پنهان شده است...». (1)

3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم

قرآن کریم برای بیان تلازم سختی ها و آسایش ها می فرماید:

فَاِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرا. إِنَّ مَعَ الْعُسرِ یُسْرا. (انشراح: 5 _ 6)

پس بدان که با دشواری آسانی است. آری، با دشواری، آسانی است.

«قرآن نمی فرماید که پس از سختی، آسایشی است. تعبیر قرآن این است که با سختی، آسانی است؛ یعنی آسانی در شکم سختی و همراه آن بوده و به قول مولوی: «ضد اندر ضد پنهان مندرج» است.

زندگی در مردن و در محنت است

آب حیوان در درون ظلمت است

در این جا نکته لطیفی هست که فهم آن به نقل تمام آیات این سوره بستگی دارد... روی سخن با شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده و این سوره خاص آن حضرت است. می فرماید:

آیا به تو سعه صدر ندادیم؟ باری که پشت تو را خم کرده بود، از دوشت برگرفتیم و آوازه ات را بلند ساختیم. پس زمانی که آسوده شدی، به کوشش پرداز و به سوی پروردگار خویش توجه کن. آسانی با سختی همراه است و به یقین، آسانی با سختی قرین است.

این سوره با لحنی پر از عطوفت، خاطر شریف رسول اکرم صلی الله علیه و آله را که گویی از درشتی ها آزرده گشته بود، نوازش می دهد و گوشزد می کند که چگونه خدا بار سنگین وی را از دوشش برداشته و سختی اش را به آسانی بَدَل کرده