- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- ادب 8
- اشاره 8
- اخلاق 8
- تربیت 9
- روش پژوهش 10
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- اشاره 13
- آبرو 13
- گلبانگ حدیث 15
- واژه آبرو 15
- نمونه های رفتاری 16
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- آخرت 28
- اشاره 28
- گلبانگ حدیث 30
- اشاره 33
- نمونه های رفتاری 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- آموزه ها 36
- اشاره 36
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 4. خردمند 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- آراستگی 48
- اشاره 48
- جنبه های آراستگی 49
- اشاره 49
- آراستگی ظاهر 51
- آراستگی باطن 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- اشاره 58
- آرامش 58
- گلبانگ حدیث 61
- 1. امانت الهی 62
- نمونه های رفتاری 62
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- 1. عوامل آرامش 63
- آموزه ها 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- آرزو 69
- اشاره 69
- گلبانگ حدیث 72
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- نمونه های رفتاری 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- آموزه ها 76
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- نمونه های رفتاری 89
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- آموزه ها 93
- 1. آزاده در لغت 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- 2. آزرده 105
- اشاره 105
- الف _ طبیعت 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- 1. بازاری و رهگذر 110
- نمونه های رفتاری 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- اشاره 117
- وظیفه مسلمانان 117
- آموزه ها 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش 121
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- سنت الهی 121
- اشاره 121
- نتیجه 126
- فلسفه آزمایش الهی 127
- اشاره 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 2. حوادث اجتماعی 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 1. حکومت بر مردم 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- نمونه های رفتاری 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- اشاره 140
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- آموزه ها 145
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- 2. آزمایش برای همه 146
- اشاره 147
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- منابع دیگر 149
- آزمندی 151
- اشاره 151
- معنای آز 153
- انواع حرص و آز 154
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- اشاره 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- گلبانگ حدیث 158
- اشاره 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- 1. نصیحت شیطان 161
- نمونه های رفتاری 161
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- آموزه ها 162
- منابع دیگر 164
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- آسایش 165
- اشاره 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- نمونه های رفتاری 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- آفت ها 178
- اشاره 178
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- اشاره 179
- الف _ پیش گیری 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- گلبانگ حدیث 183
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- اشاره 193
- آمرزش خواهی 193
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- گلبانگ حدیث 198
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- اشاره 203
- آموزه ها 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- 1. یک اندرز 213
- نمونه های رفتاری 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
استغفار به معنای آمرزش خواهی است و از کارهایی به شمار می رود که مخصوص انسان است. انسان وقتی به این مقام برسد، لغزش ها و کوتاهی های خود را می بیند و از خداوند غفّار و غفور، آمرزش می خواهد.
ب _ حقیقت استغفار
استغفار یا آمرزش خواهی یکی از دستورهای اخلاقی دین مبین اسلام است و همه باید خود را در این وادی قرار دهند. از مجموع آیات و روایات برمی آید که استغفار مراتبی دارد و پایین ترین مرتبه آن، گفتن لفظ شریف «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ اَتوبُ اِلَیْهِ» است. البته آن استغفاری که هم وزن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده و امان اهل زمین است، دیگر با لفظ به دست نمی آید.
اگر کسی گمان کند همین لفظ «استغفرالله»، امان الهی است، باید خود را آماده خطاب حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام کند که به گوینده «استغفرالله» فرمود: «ثَکَلَتْکَ اُمُّکَ أَتَدْری مَاالْإسْتِغْفارُ»؛ (1) مادرت به عزایت بنشیند و بر تو بگرید. آیا می دانی (حقیقت) آمرزش خواهی چیست؟ سپس خود حضرت چنین توضیح می دهد:
«همانا استغفار، درجه علّیین است. استغفار نام آن حقیقتی است که بر پایه شش ستون استوار است:
اول _ پشیمانی بر گذشته؛
دوم _ عزم همیشگی بر بازنگشتن به سوی آن؛
سوم _ ادای حقوق مردم؛
چهارم _ به جای آوردن همه واجب هایی که ضایع ساخته؛
1- نهج البلاغه، حکمت 409.