- دیباچه 1
- پیش گفتار 4
- آشنایی با چند اصطلاح 8
- اخلاق 8
- ادب 8
- اشاره 8
- تربیت 9
- سنت و سیره معصومین علیهم السلام 10
- روش پژوهش 10
- اشاره 13
- آبرو 13
- گلبانگ حدیث 15
- واژه آبرو 15
- 1. آبرو؛ عزیزترین چیزها 16
- نمونه های رفتاری 16
- 2. آبرو بران؛ بدترین مردم 17
- 3. پاسداری از آبرو 18
- 4. حضرت مریم علیهاالسلام، نگران آبرو 18
- 5. حضرت یوسف علیه السلام از آبرو نمی گذرد. 19
- 6. داستان «إفک» 20
- آموزه ها 22
- منابع دیگر 27
- اشاره 28
- آخرت 28
- گلبانگ حدیث 30
- اشاره 33
- 1. نگرانی امام حسن مجتبی علیه السلام 33
- نمونه های رفتاری 33
- 2. موعظه ابوذر 34
- 3. پرسودترین سخن 35
- آموزه ها 36
- اشاره 36
- 2. منافات نداشتن نعمت های دنیا با آخرت 37
- 1. رابطه دنیا و آخرت 37
- 3. آخرت، قطار اُشتر دان عمو! 39
- 5. ایمان و یاد آخرت 40
- 4. خردمند 40
- 6. جاودانه زیستن 43
- 7. خبر بزرگ 44
- 8. عوامل غفلت از آخرت و دروغ پنداشتن آن 46
- منابع دیگر 46
- اشاره 48
- آراستگی 48
- جنبه های آراستگی 49
- اشاره 49
- آراستگی باطن 51
- آراستگی ظاهر 51
- گلبانگ حدیث 52
- نمونه های رفتاری 53
- آموزه ها 54
- منابع دیگر 57
- آرامش 58
- اشاره 58
- گلبانگ حدیث 61
- نمونه های رفتاری 62
- 1. امانت الهی 62
- 2. آرامش امام خمینی رحمه الله 63
- آموزه ها 63
- 1. عوامل آرامش 63
- 2. آثار آرامش 66
- منابع دیگر 68
- آرزو 69
- اشاره 69
- گلبانگ حدیث 72
- نمونه های رفتاری 74
- 1. مرگ؛ دشمن آرزو 74
- 2. آرزو پایان ندارد 75
- 3. بیهودگی آرزوی دراز 76
- آموزه ها 76
- 1. ارزش امل و آرزو 76
- 2. طول الامل یا آرزوهای نامعقول 78
- 3. سرچشمه آرزوهای دراز 79
- 4. نشانه آرزوهای دراز (ره آورد شوم آرزوهای دروغین) 79
- 5. راه درمان چیست؟ 80
- 6. آرزوهای خوب و زیبا 81
- منابع دیگر 83
- اشاره 84
- آزادگی 84
- گلبانگ حدیث 87
- نمونه های رفتاری 89
- 1. خواری یزید در برابر آزاده 89
- 2. ابن سینا و آزادگی 90
- 3. ابوذر و آزادگی 91
- 4. زنی آزاده در کربلا 92
- آموزه ها 93
- 1. آزاده در لغت 93
- 2. آزاده در روایات 95
- 4. آزادگی و عبادت 97
- 3. آزادگی و ساده زیستی 97
- 5. آزادگی و تقوا 98
- 6. آزادگی و زهد 99
- 7. آفت آزادگی 100
- منابع دیگر 101
- اشاره 103
- آزردن 103
- 1. آزارنده 104
- الف _ طبیعت 105
- اشاره 105
- 2. آزرده 105
- ب _ انسان ها 106
- 3. انواع آزار رسانی 107
- گلبانگ حدیث 109
- نمونه های رفتاری 110
- 1. بازاری و رهگذر 110
- 2. شکایت همسایه 112
- 3. همسایه نو 114
- 4. سلام یهود 115
- آموزه ها 117
- وظیفه مسلمانان 117
- اشاره 117
- وظیفه حکومت اسلامی 119
- منابع دیگر 120
- آزمایش 121
- اشاره 121
- سنت الهی 121
- آزمایش؛ سنت تغییرناپذیر الهی 121
- نتیجه 126
- فلسفه آزمایش الهی 127
- اشاره 127
- 1. آگاه شدن 128
- 2. اتمام حجت کردن 129
- 3. شکوفایی و تکامل 129
- گستره آزمایش الهی 131
- 1. حکومت بر مردم 132
- 2. حوادث اجتماعی 132
- مصادیق مهم آزمایش الهی 132
- 3. زن 133
- گلبانگ حدیث 134
- 1. فقر و یاد خدا؛ رفاه و غفلت از خدا 136
- نمونه های رفتاری 136
- 2. آزمون الهی در راه حج (شأن نزول آیه 94 سوره مائده) 138
- 3. شکیبایی در صحنه امتحان 139
- 5. داستان حضرت آدم علیه السلام و حوّا علیهاالسلام 140
- اشاره 140
- 4. بیماری حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام 140
- امانت الهی 143
- تاریخچه نخستین قربانی 144
- 1. جهان؛ آزمایشگاه الهی 145
- آموزه ها 145
- 2. آزمایش برای همه 146
- 3. مؤمن در دنیا سخت آزمایش می شود 146
- اشاره 147
- 4. برکت بلا و سختی ها 147
- 5. دیدگاه صحیح درباره آزمایش الهی 148
- الف _ بیدار شدن انسان از خواب غفلت 148
- ج _ وسیله تکامل انسان 148
- ب _ وسیله پاک شدن گناهان 148
- منابع دیگر 149
- اشاره 151
- آزمندی 151
- معنای آز 153
- 1. حرص و آز پسندیده 154
- انواع حرص و آز 154
- اشاره 154
- 2. حرص و آز ناپسند 156
- اشاره 158
- الف _ دوری از حرص و آز 158
- گلبانگ حدیث 158
- ج _ ره آورد حرص و آز 159
- ب _ تصویر آزمند و حریص 159
- 1. نصیحت شیطان 161
- نمونه های رفتاری 161
- آموزه ها 162
- 2. ابوریحان بیرونی و حرص 162
- منابع دیگر 164
- 1. سعادت و آسایش از دیدگاه فلسفی 165
- اشاره 165
- آسایش 165
- 2. آسایش و راحتی از دیدگاه قرآن و سنت 166
- 3. رابطه سختی و آسایش از دیدگاه قرآن کریم 169
- 4. آسایش فرد و جامعه 170
- گلبانگ حدیث 171
- 1. چیزی که آفریده نشده است، طلب مکن. 172
- نمونه های رفتاری 172
- 2. کشکول درویش 173
- آموزه ها 174
- منابع دیگر 177
- اشاره 178
- آفت ها 178
- 1. ضرورت آفت شناسی 179
- اشاره 179
- الف _ پیش گیری 179
- ب _ درمان 180
- 2. آفت چیست و چگونه عمل می کند؟ 181
- 3. چیزی که مورد هجوم آفت قرار می گیرد 183
- گلبانگ حدیث 183
- آموزه ها 184
- منابع دیگر 192
- اشاره 193
- آمرزش خواهی 193
- الف _ آمرزش خواهی در لغت 194
- 1. معنای آمرزش خواهی 194
- ب _ حقیقت استغفار 195
- 2. فرق استغفار و توبه 196
- 3. اصل اساسی در استغفار 197
- گلبانگ حدیث 198
- الف _ استغفار بهترین عبادت 198
- ب _ افزایش روزی با استغفار 199
- 1. سی سال آمرزش خواهی به خاطر یک «الحمدلله» 200
- نمونه های رفتاری 200
- 2. جابر و آمرزش خواهی پیامبر صلی الله علیه و آله 201
- 3. فرار از بستر 202
- آموزه ها 203
- اشاره 203
- الف _ جایگاه آمرزش خواهی در روایات 203
- ب _ آثار آمرزش خواهی 204
- منابع دیگر 206
- آینده نگری 207
- اشاره 207
- معنای آینده نگری 208
- گلبانگ حدیث 211
- 1. یک اندرز 213
- نمونه های رفتاری 213
- 2. آینده نگری در وصیت امام صادق علیه السلام 214
- آموزه ها 215
- منابع دیگر 220
- کتاب نامه 221
آزادگی
اشاره
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:
اَلاحُرٌّ یَدَعُ هذِه اللّماظهَ لِأهْلِها إنَّه لَیْسَ لِاَنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إلاّ الْجَنَّه فلا تَبیعُوها إلاّ بِها. (1)
آیا آزاده ای نیست که این دنیا را به اهلش واگذارد؟ همانا بهایی برای جان های شما جز بهشت وجود ندارد. پس آن را جز به بهشت مفروشید.
«حرّ» در فرهنگ زبان ما کلامی آشناست. انسان وارسته و دل نبسته که آن را به پارسی، آزاده می نامند. با این حال، باید دید حقیقت آزادگی چیست؟ چگونه می توان آزاده شد؟ آیا آزادی با آزادگی مناسبتی دارد؟
باید گفت انسان در طول تاریخ همواره به دنبال آزادی و آزادگی بوده است. حتی شنیدن لفظ این دو گوهر گم شده نیز انسان را به وجد می آورد، ولی باید دانست که هر دوی این ها سرگذشتی غم انگیز دارند.
شیاطین همواره در طول تاریخ، آزادی و آزادگی را تهدید کرده اند؛ چه شیاطین بیرونی و چه شیاطین درونی، البته آزادی مبحثی جداگانه دارد که از حوزه بحث ما خارج است. خوب است همین قدر بدانیم که در عالم خاکی بوده و هستند افرادی که هم نوعان خویش را به بند اسارت کشیده و می کشند. البته این عمل آن ها بی پاسخ نمانده است؛ زیرا در مقابل، بردگان نیز برای آزادی خود قیام می کنند.
1- نهج البلاغه، حکمت 456. «لُماظه»، باقی مانده غذا در دهان را گویند و مقصود حضرت، این دنیاست.