- پیش گفتار 3
- بخش اوّل: کلیّات 5
- اشاره 5
- اشاره 6
- _ تعریف معلم 6
- فصل اوّل: سیمای معلّم در قرآن 6
- _ هُنر معلمی 7
- معلم اوّل و نخستین درس 9
- معلمی؛ هدف بعثت انبیا 10
- ارزش معلمی 12
- 1 _ دعوت به توحید؛ نخستین آموزه 13
- ویژگی های معلم در قرآن 13
- اشاره 13
- 2 _ مِهر و محبت؛ نخستین گام 14
- 3 _ گذشت 15
- 4 _ سعه صدر 16
- 5 _ فروتنی 17
- داستانی زیبا از رابطه شاگرد و معلم 19
- 2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط 20
- 3. بزرگداشت مقام علمی استاد 20
- احترام و فروتنی شاگرد 20
- اشاره 20
- 1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی: 20
- 4. بالا بردن منزلت استاد با سپردن وعده 21
- احترام و فروتنی استاد 22
- 1. حفظ کرامت شاگرد 22
- اشاره 22
- 2. مجبور نکردن شاگرد به پیروی 23
- اشاره 25
- 1. همراهی اهل بیت علیهم السلام 25
- فصل دوّم: معلم از دیدگاه معصومان علیهم السلام 25
- اشاره 25
- آثار معنوی معلمی 25
- 3. ستایش موجودات جهان 26
- 2. رهایی از عذاب الهی 26
- 5 . علم آموزی؛ نوعی صدقه 27
- 4. فزونی دانش 27
- نقش معلم 28
- _ عوامل تأثیرگذار در موفقیت معلّم 29
- اشاره 29
- 1. تلفیق علم و عمل 29
- 2. بیان شیوا و رسا 30
- 3. آگاه به زمان بودن 31
- 4. شناخت تفاوت های فردی 32
- 5. پرهیز از اجبار و تنبیه بدنی 33
- سیره عملی معصومان علیهم السلام 34
- بهره گیری از روش های عملی در آموزش 35
- گشاده رویی معلم 36
- شناخت استعداد شاگرد1 36
- پرهیز از جدال 37
- حقوق معلم1 37
- بزرگداشت شاگرد 38
- حق شناسی از معلم 38
- هماهنگی گفتار و رفتار 38
- مدارا با معلم 39
- ایجاد شور و علاقه به درس خواندن 39
- فصل سوّم: وظایف متقابل معلم با شاگردان و همکاران 41
- اشاره 41
- 2. خودداری از جدال 42
- 1. آموزش و یادگیری برای خدا 42
- اشاره 42
- وظیفه مشترک معلم و شاگرد 42
- 3. آمادگی قبلی برای درس 43
- 4. فروتنی 44
- اشاره 45
- 1. نگرش مثبت و شناخت جایگاه معلم 45
- وظایف شاگرد نسبت به معلم 45
- 2. پرهیز از پرسش های نابه جا و پیش دستی در پاسخ 46
- 3. احترام به معلم 46
- وظایف معلم نسبت به شاگرد 47
- وظایف معلم در رابطه با مدرسه و همکاران 49
- جایگاه معلم 50
- فصل چهارم: جایگاه معلم و نقش سازنده او در آموزش و پرورش 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- 1. نقش آموزشی 51
- 2. نقش پرورشی 51
- 4. نقش دانش پژوهی 52
- 3. نقش الگویی 52
- 5. نقش مشاوره 53
- 7. نقش فرهنگی 54
- 6. اصلاح گری 54
- مرتضی مطهری؛ شهید علم و عمل 56
- اشاره 56
- اشاره 56
- فصل پنجم: معلمان اُسوه 56
- 1. مطالعه پیش از تدریس1 57
- 3. تواضع و فروتنی 57
- 2. مزاح با شاگرد1 57
- جبار عسگرزاده (باغچه بان) بنیان گذار آموزش ناشنوایان در ایران 58
- 5. احترام به شاگرد 58
- 4. مدارا با شاگرد 58
- اشاره 61
- محمدعلی رجایی؛ نخستین رییس جمهور معلم ایران 61
- 1. عیادت از دانش آموز خبرچین ساواکی 61
- 2. درس بزرگواری 62
- 3. مدال معلم 62
- 4. تدریس بدون دانش آموز 62
- 5. نمره ارفاقی ممنوع 63
- قاسم علی فرهمند؛ معلم عاشق 63
- سیدحسین نیّرزاده؛ مبتکر آموزش شاد الفبا1 64
- خواستن، توانستن است 67
- دکتر محمد خزائلی؛ معلم روشن دل، حافظ قرآن، مؤسس مدارس شبانه1 67
- اشاره 67
- حسن امیدزاده؛ معلم فداکار1 69
- اشاره 71
- اشاره 71
- فصل ششم: وضعیت معلمان در ایران و دیگر کشورهای جهان 71
- وضعیت آموزش معلمان حین خدمت1 71
- یک. ژاپن 71
- دو. استرالیا 72
- اشاره 72
- آموزش 72
- تربیت معلم1 73
- وضعیت کاری معلمان1 73
- سه. آمریکا 73
- اشاره 73
- اشاره 74
- وضعیت عمومی معلمان1 74
- چهار. کره شمالی 74
- پنج. آلمان 75
- وضعیت عمومی1 75
- اشاره 75
- اشاره 76
- تربیت معلم1 76
- شش. مالزی 76
- 1 _ وضعیت معلمان ابتدایی 77
- مقایسه وضعیت معلمان در کشورهای پیشرفته1 77
- اشاره 77
- 2 _ معلمان راهنمایی 79
- 3 _ دبیران دبیرستان ها 81
- تأمین و تربیت معلمان 84
- وضعیت عمومی معلمان در ایران 84
- نتیجه 84
- ساعت های کاری1 85
- درجه های تحصیلی معلمان1 85
- حقوق و مزایای معلمان1 86
- اشاره 88
- 1 _ بی انگیزگی 88
- فصل هفتم: آسیب شناسی حرفه معلمی 88
- 2 _ نداشتن تخصص 89
- 3 _ عدم شناخت جایگاه و منزلت خود 90
- 4 _ توقع احترام بی جا 91
- 5 _ گسست میان معلم و شاگرد1 92
- 6 _ پذیرش نیروهای آزاد 93
- 7 _ مشکلات معیشتی 93
- 8 _ بازتاب نامناسب مشکلات معلمان از طریق رسانه ها 94
- 10 _ فرار مغزها 96
- 9 _ بزرگداشت های ظاهری 96
- فصل هشتم: راه کارهای ارتقای منزلت اجتماعی معلمان 98
- 1 _ جذب بهترین ها 98
- اشاره 98
- 3 _ بهره گیری از الگوهای موفق جهانی 99
- 2 _ بازنگری در اهداف و تقویت مراکز تربیت معلم 99
- 4 _ همگامی با پیشرفت های روز 100
- 5 _ بهره گیری از دیدگاه های برنامه ریزان و کارشناسان دلسوز و با تجربه1 100
- 6 _ ارتقای سطح علمی 101
- 7 _ فراهم کردن زمینه انتشار دیدگاه ها و آثار فکری و علمی 101
- 8 _ تخصصی کردن حرفه معلمی 102
- اشاره 103
- بخش دوّم: برگزیده ادب فارسی 103
- اشعار 104
- سرمشق آب1 104
- اشاره 104
- صدای پای خورشید1 104
- دست توانای معلّم1 105
- مقام معلم1 105
- سرور معلّم1 106
- اشک شوق1 107
- کُن اشارات1 108
- مقام معلم1 108
- متون ادبی 110
- یک شاخه گُل دعا1 110
- آرام تر از دریا1 110
- اشاره 110
- مقام معلم 111
- قطره دریاست اگر با دریاست1 112
- آهنگ قدم هایت1 112
- برتری حق معلم بر پدر1 113
- طبایع مختلف1 113
- حکایات خواندنی 113
- اشاره 113
- حقوق معلم1 114
- فروتنی معلم1 115
- نقش معلّم در شکوفایی شاگرد1 115
- عیادت شاگرد1 116
- سخنان بزرگان 116
- اشاره 116
- معلمی در کلام امام خمینی رحمه الله 116
- اشک حسرت معلم1 116
- معلم در سخنان مقام معظم رهبری 118
- معلّم در کلام استاد مطهری1 119
- معلم در کلام شهید رجایی1 119
- اشاره 120
- بخش سوّم: همراه با برنامه سازان 120
- اشاره 121
- پیشنهادهای کلی 121
- 1 _ ایجاد انگیزه 121
- 2 _ رابط میان معلمان، مردم و مسوولان 122
- 4 _ ترغیب خانواده ها برای همکاری و هم فکری بیشتر با معلمان 122
- 3 _ اطلاع رسانی در مورد شیوه های جدید آموزشی 122
- پیشنهادهای برنامه ای 123
- پرسش های مسابقه ای 125
- پرسش های مردمی 126
- پیام های مجری 127
- پرسش های کارشناسی 127
- معرفی کتاب 131
- کتاب نامه 132
آموزش و پرورش منحصر به خانواده و مدرسه نیست؛ دستگاه های دیگری نیز هستند که مستقیم یا غیر مستقیم در این زمینه تأثیر گذارند. از سوی دیگر، برخی از خانواده ها به ویژه در مناطق محروم به علل گوناگون، با سپردن فرزندان خود به مدرسه وظیفه خود را در قبال تعلیم و تربیت آنان تمام شده می دانند و کمتر در ارتباط با مدرسه و معلم هستند. همین امر بر گستاخی دانش آموزان می افزاید و موضوع تعلیم و تربیت صحیح آن ها را با مشکل مواجه می سازد؛ در حالی که صدا و سیما می تواند با ساختن برنامه های سازنده و پر محتوا، ضمن ترمیم شکاف ایجاد شده میان خانواده و مدرسه، حس همکاری و هم فکری مردمی را برای پیشبرد کار معلمان جلب نماید و امر آموزش و پرورش شاگردان را برای معلّم آسان گرداند.
پیشنهادهای برنامه ای
پیشنهادهای برنامه ای
1 _ بهترین راه بالا بردن جایگاه معلمان در جامعه، شناسایی و معرفی معلمان اسوه در جامعه است. بهتر است در این زمینه، از زندگانی معلمان الگو، همچون شهید مطهری، شهید رجایی، باغچه بان، فرهمند و... برنامه هایی تهیه شود و در این برنامه ها با مصاحبه و گفت وگو با افراد خانواه، همکاران، دانش آموزان و مردم، ویژگی های اخلاقی و شیوه های تدریس آنان را به مردم و جامعه فرهنگیان معرفی کنند.
2. گزارش های رادیویی و تلویزیونی از تأثیر گذارترین برنامه های صدا و سیما هستند. تهیه گزارش هایی از وضعیت عموی معلمان در جهان، به ویژه کشورهای پیشرفته مسلمان مانند مالزی و انتقال آن به مردم و مسوولان می تواند در ارتقای سطح علمی و زندگی معلمان مفید واقع شود.