- پیش گفتار 3
- بخش اوّل: کلیّات 5
- اشاره 5
- اشاره 6
- _ تعریف معلم 6
- فصل اوّل: سیمای معلّم در قرآن 6
- _ هُنر معلمی 7
- معلم اوّل و نخستین درس 9
- معلمی؛ هدف بعثت انبیا 10
- ارزش معلمی 12
- 1 _ دعوت به توحید؛ نخستین آموزه 13
- اشاره 13
- ویژگی های معلم در قرآن 13
- 2 _ مِهر و محبت؛ نخستین گام 14
- 3 _ گذشت 15
- 4 _ سعه صدر 16
- 5 _ فروتنی 17
- داستانی زیبا از رابطه شاگرد و معلم 19
- احترام و فروتنی شاگرد 20
- اشاره 20
- 2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط 20
- 1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی: 20
- 3. بزرگداشت مقام علمی استاد 20
- 4. بالا بردن منزلت استاد با سپردن وعده 21
- احترام و فروتنی استاد 22
- 1. حفظ کرامت شاگرد 22
- اشاره 22
- 2. مجبور نکردن شاگرد به پیروی 23
- 1. همراهی اهل بیت علیهم السلام 25
- اشاره 25
- فصل دوّم: معلم از دیدگاه معصومان علیهم السلام 25
- اشاره 25
- آثار معنوی معلمی 25
- 3. ستایش موجودات جهان 26
- 2. رهایی از عذاب الهی 26
- 4. فزونی دانش 27
- 5 . علم آموزی؛ نوعی صدقه 27
- نقش معلم 28
- _ عوامل تأثیرگذار در موفقیت معلّم 29
- 1. تلفیق علم و عمل 29
- اشاره 29
- 2. بیان شیوا و رسا 30
- 3. آگاه به زمان بودن 31
- 4. شناخت تفاوت های فردی 32
- 5. پرهیز از اجبار و تنبیه بدنی 33
- سیره عملی معصومان علیهم السلام 34
- بهره گیری از روش های عملی در آموزش 35
- شناخت استعداد شاگرد1 36
- گشاده رویی معلم 36
- پرهیز از جدال 37
- حقوق معلم1 37
- بزرگداشت شاگرد 38
- حق شناسی از معلم 38
- هماهنگی گفتار و رفتار 38
- ایجاد شور و علاقه به درس خواندن 39
- مدارا با معلم 39
- فصل سوّم: وظایف متقابل معلم با شاگردان و همکاران 41
- اشاره 41
- 2. خودداری از جدال 42
- وظیفه مشترک معلم و شاگرد 42
- اشاره 42
- 1. آموزش و یادگیری برای خدا 42
- 3. آمادگی قبلی برای درس 43
- 4. فروتنی 44
- اشاره 45
- 1. نگرش مثبت و شناخت جایگاه معلم 45
- وظایف شاگرد نسبت به معلم 45
- 3. احترام به معلم 46
- 2. پرهیز از پرسش های نابه جا و پیش دستی در پاسخ 46
- وظایف معلم نسبت به شاگرد 47
- وظایف معلم در رابطه با مدرسه و همکاران 49
- اشاره 50
- جایگاه معلم 50
- فصل چهارم: جایگاه معلم و نقش سازنده او در آموزش و پرورش 50
- اشاره 50
- 2. نقش پرورشی 51
- 1. نقش آموزشی 51
- 4. نقش دانش پژوهی 52
- 3. نقش الگویی 52
- 5. نقش مشاوره 53
- 6. اصلاح گری 54
- 7. نقش فرهنگی 54
- مرتضی مطهری؛ شهید علم و عمل 56
- فصل پنجم: معلمان اُسوه 56
- اشاره 56
- اشاره 56
- 2. مزاح با شاگرد1 57
- 1. مطالعه پیش از تدریس1 57
- 3. تواضع و فروتنی 57
- 4. مدارا با شاگرد 58
- جبار عسگرزاده (باغچه بان) بنیان گذار آموزش ناشنوایان در ایران 58
- 5. احترام به شاگرد 58
- اشاره 61
- محمدعلی رجایی؛ نخستین رییس جمهور معلم ایران 61
- 1. عیادت از دانش آموز خبرچین ساواکی 61
- 4. تدریس بدون دانش آموز 62
- 3. مدال معلم 62
- 2. درس بزرگواری 62
- قاسم علی فرهمند؛ معلم عاشق 63
- 5. نمره ارفاقی ممنوع 63
- سیدحسین نیّرزاده؛ مبتکر آموزش شاد الفبا1 64
- اشاره 67
- خواستن، توانستن است 67
- دکتر محمد خزائلی؛ معلم روشن دل، حافظ قرآن، مؤسس مدارس شبانه1 67
- حسن امیدزاده؛ معلم فداکار1 69
- وضعیت آموزش معلمان حین خدمت1 71
- اشاره 71
- اشاره 71
- یک. ژاپن 71
- فصل ششم: وضعیت معلمان در ایران و دیگر کشورهای جهان 71
- اشاره 72
- دو. استرالیا 72
- آموزش 72
- وضعیت کاری معلمان1 73
- اشاره 73
- سه. آمریکا 73
- تربیت معلم1 73
- چهار. کره شمالی 74
- وضعیت عمومی معلمان1 74
- اشاره 74
- پنج. آلمان 75
- اشاره 75
- وضعیت عمومی1 75
- اشاره 76
- شش. مالزی 76
- تربیت معلم1 76
- 1 _ وضعیت معلمان ابتدایی 77
- مقایسه وضعیت معلمان در کشورهای پیشرفته1 77
- اشاره 77
- 2 _ معلمان راهنمایی 79
- 3 _ دبیران دبیرستان ها 81
- تأمین و تربیت معلمان 84
- وضعیت عمومی معلمان در ایران 84
- نتیجه 84
- درجه های تحصیلی معلمان1 85
- ساعت های کاری1 85
- حقوق و مزایای معلمان1 86
- اشاره 88
- 1 _ بی انگیزگی 88
- فصل هفتم: آسیب شناسی حرفه معلمی 88
- 2 _ نداشتن تخصص 89
- 3 _ عدم شناخت جایگاه و منزلت خود 90
- 4 _ توقع احترام بی جا 91
- 5 _ گسست میان معلم و شاگرد1 92
- 7 _ مشکلات معیشتی 93
- 6 _ پذیرش نیروهای آزاد 93
- 8 _ بازتاب نامناسب مشکلات معلمان از طریق رسانه ها 94
- 10 _ فرار مغزها 96
- 9 _ بزرگداشت های ظاهری 96
- 1 _ جذب بهترین ها 98
- فصل هشتم: راه کارهای ارتقای منزلت اجتماعی معلمان 98
- اشاره 98
- 2 _ بازنگری در اهداف و تقویت مراکز تربیت معلم 99
- 3 _ بهره گیری از الگوهای موفق جهانی 99
- 4 _ همگامی با پیشرفت های روز 100
- 5 _ بهره گیری از دیدگاه های برنامه ریزان و کارشناسان دلسوز و با تجربه1 100
- 7 _ فراهم کردن زمینه انتشار دیدگاه ها و آثار فکری و علمی 101
- 6 _ ارتقای سطح علمی 101
- 8 _ تخصصی کردن حرفه معلمی 102
- اشاره 103
- بخش دوّم: برگزیده ادب فارسی 103
- اشعار 104
- اشاره 104
- سرمشق آب1 104
- صدای پای خورشید1 104
- دست توانای معلّم1 105
- مقام معلم1 105
- سرور معلّم1 106
- اشک شوق1 107
- کُن اشارات1 108
- مقام معلم1 108
- متون ادبی 110
- آرام تر از دریا1 110
- یک شاخه گُل دعا1 110
- اشاره 110
- مقام معلم 111
- قطره دریاست اگر با دریاست1 112
- آهنگ قدم هایت1 112
- طبایع مختلف1 113
- حکایات خواندنی 113
- اشاره 113
- برتری حق معلم بر پدر1 113
- حقوق معلم1 114
- نقش معلّم در شکوفایی شاگرد1 115
- فروتنی معلم1 115
- سخنان بزرگان 116
- اشاره 116
- اشک حسرت معلم1 116
- عیادت شاگرد1 116
- معلمی در کلام امام خمینی رحمه الله 116
- معلم در سخنان مقام معظم رهبری 118
- معلّم در کلام استاد مطهری1 119
- معلم در کلام شهید رجایی1 119
- اشاره 120
- بخش سوّم: همراه با برنامه سازان 120
- پیشنهادهای کلی 121
- 1 _ ایجاد انگیزه 121
- اشاره 121
- 4 _ ترغیب خانواده ها برای همکاری و هم فکری بیشتر با معلمان 122
- 3 _ اطلاع رسانی در مورد شیوه های جدید آموزشی 122
- 2 _ رابط میان معلمان، مردم و مسوولان 122
- پیشنهادهای برنامه ای 123
- پرسش های مسابقه ای 125
- پرسش های مردمی 126
- پرسش های کارشناسی 127
- پیام های مجری 127
- معرفی کتاب 131
- کتاب نامه 132
احترام و فروتنی شاگرد
اشاره
احترام و فروتنی شاگرد
زیر فصل ها
1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی:
2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط
3. بزرگداشت مقام علمی استاد
4. بالا بردن منزلت استاد با سپردن وعده
1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی:
1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی:
حضرت موسی علیه السلام تقاضای همراهی با استاد را آمرانه بیان نکرد، بلکه به صورت خواهش،(1) فرمود: «هَلْ اَتَّبِعُکَ؛ آیا می توانم از تو پیروی کنم.»
موسی علیه السلام از استادش اجازه می خواهد تا از او پیروی کند و در واقع، کسب فیض نماید؛ نه این که به عنوان یک هم سفر تنها او را در این سفر، هم راهی کند و با گفت و گو، وقت خود را پر کند.
2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط
2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط
موسی علیه السلام پیروی خود را مشروط نکرد؛ یعنی نگفت من تو را پیروی می کنم، به شرط آن که مرا تعلیم دهی؛(2) بلکه گفت: «اتَّبِعُکَ عَلی اَنْ تُعَلِّمْنَ؛ از تو پیروی می کنم، باشد که مرا تعلیم دهی».
در واقع، استاد را در آموزش آزاد گذاشت که اگر خواست در این فرصت به دست آمده در سفر، او را تعلیم دهد. و این گونه آمادگی خود را برای فراگیری و شاگردی اعلام نمود این آیه بیان می کند که شاگرد نباید درس و وقت خود را به استاد تحمیل کند.
3. بزرگداشت مقام علمی استاد
3. بزرگداشت مقام علمی استاد
حضرت موسی علیه السلام علم و دانش استادش را بزرگ شمرد و آن را به اسم و صفتی ویژه معیّن نکرد، بلکه گفت: «مِمّا عُلِّمْتَ؛ از آن چه تعلیم داده شده ای». و نگفت از آن چه می دانی. هم چنین علم را با واژه «رشد» توصیف کرد. از واژه «رشدا» استفاده می شود که علم هدف نیست، بلکه راه یافتن به مقصود و
1- تفسیر نمونه، ج 12 ص 487.
2- تفسیر نمونه، ج 12 ص 487.