- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- بخش اوّل: کلیّات 5
- اشاره 6
- _ تعریف معلم 6
- فصل اوّل: سیمای معلّم در قرآن 6
- _ هُنر معلمی 7
- معلم اوّل و نخستین درس 9
- معلمی؛ هدف بعثت انبیا 10
- ارزش معلمی 12
- اشاره 13
- 1 _ دعوت به توحید؛ نخستین آموزه 13
- ویژگی های معلم در قرآن 13
- 2 _ مِهر و محبت؛ نخستین گام 14
- 3 _ گذشت 15
- 4 _ سعه صدر 16
- 5 _ فروتنی 17
- داستانی زیبا از رابطه شاگرد و معلم 19
- احترام و فروتنی شاگرد 20
- 2. پذیرش شاگردی استاد بدون قید و شرط 20
- 1. اجازه گرفتن از استاد برای شاگردی: 20
- اشاره 20
- 3. بزرگداشت مقام علمی استاد 20
- 4. بالا بردن منزلت استاد با سپردن وعده 21
- احترام و فروتنی استاد 22
- 1. حفظ کرامت شاگرد 22
- اشاره 22
- 2. مجبور نکردن شاگرد به پیروی 23
- اشاره 25
- اشاره 25
- 1. همراهی اهل بیت علیهم السلام 25
- فصل دوّم: معلم از دیدگاه معصومان علیهم السلام 25
- آثار معنوی معلمی 25
- 2. رهایی از عذاب الهی 26
- 3. ستایش موجودات جهان 26
- 4. فزونی دانش 27
- 5 . علم آموزی؛ نوعی صدقه 27
- نقش معلم 28
- اشاره 29
- 1. تلفیق علم و عمل 29
- _ عوامل تأثیرگذار در موفقیت معلّم 29
- 2. بیان شیوا و رسا 30
- 3. آگاه به زمان بودن 31
- 4. شناخت تفاوت های فردی 32
- 5. پرهیز از اجبار و تنبیه بدنی 33
- سیره عملی معصومان علیهم السلام 34
- بهره گیری از روش های عملی در آموزش 35
- گشاده رویی معلم 36
- شناخت استعداد شاگرد1 36
- پرهیز از جدال 37
- حقوق معلم1 37
- حق شناسی از معلم 38
- بزرگداشت شاگرد 38
- هماهنگی گفتار و رفتار 38
- مدارا با معلم 39
- ایجاد شور و علاقه به درس خواندن 39
- اشاره 41
- فصل سوّم: وظایف متقابل معلم با شاگردان و همکاران 41
- 2. خودداری از جدال 42
- اشاره 42
- وظیفه مشترک معلم و شاگرد 42
- 1. آموزش و یادگیری برای خدا 42
- 3. آمادگی قبلی برای درس 43
- 4. فروتنی 44
- 1. نگرش مثبت و شناخت جایگاه معلم 45
- اشاره 45
- وظایف شاگرد نسبت به معلم 45
- 3. احترام به معلم 46
- 2. پرهیز از پرسش های نابه جا و پیش دستی در پاسخ 46
- وظایف معلم نسبت به شاگرد 47
- وظایف معلم در رابطه با مدرسه و همکاران 49
- جایگاه معلم 50
- فصل چهارم: جایگاه معلم و نقش سازنده او در آموزش و پرورش 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- 2. نقش پرورشی 51
- 1. نقش آموزشی 51
- 4. نقش دانش پژوهی 52
- 3. نقش الگویی 52
- 5. نقش مشاوره 53
- 6. اصلاح گری 54
- 7. نقش فرهنگی 54
- مرتضی مطهری؛ شهید علم و عمل 56
- اشاره 56
- اشاره 56
- فصل پنجم: معلمان اُسوه 56
- 3. تواضع و فروتنی 57
- 2. مزاح با شاگرد1 57
- 1. مطالعه پیش از تدریس1 57
- 4. مدارا با شاگرد 58
- جبار عسگرزاده (باغچه بان) بنیان گذار آموزش ناشنوایان در ایران 58
- 5. احترام به شاگرد 58
- محمدعلی رجایی؛ نخستین رییس جمهور معلم ایران 61
- اشاره 61
- 1. عیادت از دانش آموز خبرچین ساواکی 61
- 2. درس بزرگواری 62
- 3. مدال معلم 62
- 4. تدریس بدون دانش آموز 62
- 5. نمره ارفاقی ممنوع 63
- قاسم علی فرهمند؛ معلم عاشق 63
- سیدحسین نیّرزاده؛ مبتکر آموزش شاد الفبا1 64
- خواستن، توانستن است 67
- اشاره 67
- دکتر محمد خزائلی؛ معلم روشن دل، حافظ قرآن، مؤسس مدارس شبانه1 67
- حسن امیدزاده؛ معلم فداکار1 69
- یک. ژاپن 71
- وضعیت آموزش معلمان حین خدمت1 71
- اشاره 71
- اشاره 71
- فصل ششم: وضعیت معلمان در ایران و دیگر کشورهای جهان 71
- دو. استرالیا 72
- اشاره 72
- آموزش 72
- اشاره 73
- تربیت معلم1 73
- وضعیت کاری معلمان1 73
- سه. آمریکا 73
- اشاره 74
- وضعیت عمومی معلمان1 74
- چهار. کره شمالی 74
- پنج. آلمان 75
- وضعیت عمومی1 75
- اشاره 75
- تربیت معلم1 76
- شش. مالزی 76
- اشاره 76
- 1 _ وضعیت معلمان ابتدایی 77
- مقایسه وضعیت معلمان در کشورهای پیشرفته1 77
- اشاره 77
- 2 _ معلمان راهنمایی 79
- 3 _ دبیران دبیرستان ها 81
- تأمین و تربیت معلمان 84
- نتیجه 84
- وضعیت عمومی معلمان در ایران 84
- ساعت های کاری1 85
- درجه های تحصیلی معلمان1 85
- حقوق و مزایای معلمان1 86
- 1 _ بی انگیزگی 88
- فصل هفتم: آسیب شناسی حرفه معلمی 88
- اشاره 88
- 2 _ نداشتن تخصص 89
- 3 _ عدم شناخت جایگاه و منزلت خود 90
- 4 _ توقع احترام بی جا 91
- 5 _ گسست میان معلم و شاگرد1 92
- 6 _ پذیرش نیروهای آزاد 93
- 7 _ مشکلات معیشتی 93
- 8 _ بازتاب نامناسب مشکلات معلمان از طریق رسانه ها 94
- 9 _ بزرگداشت های ظاهری 96
- 10 _ فرار مغزها 96
- فصل هشتم: راه کارهای ارتقای منزلت اجتماعی معلمان 98
- 1 _ جذب بهترین ها 98
- اشاره 98
- 3 _ بهره گیری از الگوهای موفق جهانی 99
- 2 _ بازنگری در اهداف و تقویت مراکز تربیت معلم 99
- 5 _ بهره گیری از دیدگاه های برنامه ریزان و کارشناسان دلسوز و با تجربه1 100
- 4 _ همگامی با پیشرفت های روز 100
- 6 _ ارتقای سطح علمی 101
- 7 _ فراهم کردن زمینه انتشار دیدگاه ها و آثار فکری و علمی 101
- 8 _ تخصصی کردن حرفه معلمی 102
- اشاره 103
- بخش دوّم: برگزیده ادب فارسی 103
- سرمشق آب1 104
- اشعار 104
- اشاره 104
- صدای پای خورشید1 104
- دست توانای معلّم1 105
- مقام معلم1 105
- سرور معلّم1 106
- اشک شوق1 107
- کُن اشارات1 108
- مقام معلم1 108
- اشاره 110
- آرام تر از دریا1 110
- متون ادبی 110
- یک شاخه گُل دعا1 110
- مقام معلم 111
- آهنگ قدم هایت1 112
- قطره دریاست اگر با دریاست1 112
- برتری حق معلم بر پدر1 113
- حکایات خواندنی 113
- اشاره 113
- طبایع مختلف1 113
- حقوق معلم1 114
- نقش معلّم در شکوفایی شاگرد1 115
- فروتنی معلم1 115
- سخنان بزرگان 116
- اشاره 116
- عیادت شاگرد1 116
- اشک حسرت معلم1 116
- معلمی در کلام امام خمینی رحمه الله 116
- معلم در سخنان مقام معظم رهبری 118
- معلم در کلام شهید رجایی1 119
- معلّم در کلام استاد مطهری1 119
- بخش سوّم: همراه با برنامه سازان 120
- اشاره 120
- اشاره 121
- 1 _ ایجاد انگیزه 121
- پیشنهادهای کلی 121
- 3 _ اطلاع رسانی در مورد شیوه های جدید آموزشی 122
- 4 _ ترغیب خانواده ها برای همکاری و هم فکری بیشتر با معلمان 122
- 2 _ رابط میان معلمان، مردم و مسوولان 122
- پیشنهادهای برنامه ای 123
- پرسش های مسابقه ای 125
- پرسش های مردمی 126
- پرسش های کارشناسی 127
- پیام های مجری 127
- معرفی کتاب 131
- کتاب نامه 132
رعایت نماید.(1)
البته فروتنی زمانی تأثیر گذار است که از دل برخیزد و فرد واقعا بدان معتقد باشد وگرنه تواضع ظاهری تأثیری سطحی و ظاهری خواهد داشت. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید:
تواضع کنید که تواضع در دل است.(2)
بر این اساس، معلم و شاگرد باید این رابطه صحیح را میان خودشان تقویت کنند.
وظایف شاگرد نسبت به معلم
اشاره
وظایف شاگرد نسبت به معلم
وظیفه یک شاگرد خوب برای بهره مندی بیشتر از فضل و دانش معلم به قرار زیر است:
1. نگرش مثبت و شناخت جایگاه معلم
1. نگرش مثبت و شناخت جایگاه معلم
اساسا نگرش مثبت، به توسعه روابط سالم میان افراد کمک می کند و شناخت جایگاه واقعی افراد، سبب تجدید و بازنگری در رفتار آنها می شود.
یک دانش آموز خوب، باید از مقام و منزلت معلم خود آگاه باشد و بداند که معلم پدر روحانی اوست و او به منزله فرزند وی می باشد. فرزند روحانی از فرزند جسمانی، مهم تر و ارج مندتر است. از سوی دیگر دانش آموز باید معلّم را به دید پزشکی بداند که می خواهد بیماری ها و نادانی های او را دور نماید و سلامتی و سعادت را به او ببخشد. بنابراین، باید از فرمان معلم سرپیچی نکند. چنان که لازم است هر بیماری از هر آن چه اثر دارو را خنثی
1- معلم نمونه، ص 103.
2- راهنمای انسانیت ترجمه موضوعی نهج الفصاحه، فرید تنکابنی، ص 56.