- پیش گفتار 4
- کلام حق 9
- اشاره 9
- اختران عصمت و ولایت 9
- گوهر اول: ادب (تربیت) 9
- قند پارسی 10
- ضرب المثل 11
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 11
- حدیث دیگران 11
- اشاره 12
- اختران عصمت و ولایت 12
- گوهر دوم: امانت داری 12
- کلام حق 12
- قند پارسی 13
- ضرب المثل 14
- حدیث دیگران 14
- گرنکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 14
- اختران عصمت و ولایت 16
- کلام حق 16
- گوهر سوم: امید (رجا) 16
- اشاره 16
- حدیث دیگران 17
- قند پارسی 17
- ضرب المثل 17
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 17
- گوهر چهارم: اندیشیدن (تفکر) 19
- اشاره 19
- کلام حق 19
- اختران عصمت و ولایت 19
- قند پارسی 20
- ضرب المثل 21
- حدیث دیگران 21
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت: 21
- اختران عصمت و ولایت 22
- کلام حق 22
- گوهر پنجم: پاکدامنی (حیا) 22
- اشاره 22
- قند پارسی 23
- ضرب المثل 24
- حدیث دیگران 24
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 24
- گوهر ششم: پاکیزگی 26
- اختران عصمت و ولایت 26
- اشاره 26
- کلام حق 26
- قند پارسی 27
- ضرب المثل 28
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 28
- اختران عصمت و ولایت 29
- کلام حق 29
- گوهر هفتم: پا یداری (استقامت) 29
- اشاره 29
- قند پارسی 30
- ضرب المثل 30
- حدیث دیگران 30
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 31
- گوهر هشتم: پدر و مادر (والدین) 32
- اختران عصمت و ولایت 32
- اشاره 32
- کلام حق 32
- قند پارسی 33
- ضرب المثل 34
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 34
- حدیث دیگران 34
- گوهر نهم: پرهیزگاری (تقوا) 36
- کلام حق 36
- اشاره 36
- اختران عصمت و ولایت 36
- قند پارسی 37
- ضرب المثل 38
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 38
- حدیث دیگران 38
- گوهر دهم: پند (نصیحت) 39
- کلام حق 39
- اشاره 39
- اختران عصمت و ولایت 39
- قند پارسی 40
- گر نکته دان عشقی بشنو تو این حکایت 41
- ضرب المثل 41
- اختران عصمت و ولایت 42
- کلام حق 42
- اشاره 42
- گوهر یازدهم: تواضع (فروتنی) 42
- قند پارسی 43
- ضرب المثل 44
- حدیث دیگران 44
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 44
- کلام حق 46
- گوهر دوازدهم: توبه (پشیمانی) 46
- اشاره 46
- اختران عصمت و ولایت 46
- قند پارسی 47
- حدیث دیگران 48
- ضرب المثل 48
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 49
- گوهر سیزدهم: توکل و رضا 50
- اختران عصمت و ولایت 50
- کلام حق 50
- اشاره 50
- قند پارسی 51
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 51
- ضرب المثل 51
- کلام حق 53
- اشاره 53
- اختران عصمت و ولایت 53
- گوهر چهاردهم: خاموشی (سکوت) 53
- قند پارسی 54
- حدیث دیگران 55
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 55
- ضرب المثل 55
- اشاره 56
- کلام حق 56
- اختران عصمت و ولایت 56
- گوهر پانزدهم: خوش خویی (حسن خلق) 56
- قند پارسی 57
- ضرب المثل 58
- حدیث دیگران 58
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 58
- اشاره 60
- اختران عصمت و ولایت 60
- کلام حق 60
- گوهر شانزدهم: خویشاوندی (صله رحم) 60
- قند پارسی 61
- ضرب المثل 62
- گرنکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 62
- اختران عصمت و ولایت 63
- گوهر هفدهم: خویشتن داری (حلم) 63
- کلام حق 63
- اشاره 63
- قند پارسی 64
- ضرب المثل 65
- حدیث دیگران 65
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 65
- گوهر هجدهم: دانش (علم) 67
- اشاره 67
- کلام حق 67
- اختران عصمت و ولایت 67
- قند پارسی 68
- ضرب المثل 69
- حدیث دیگران 69
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 69
- کلام حق 71
- گوهر نوزدهم: دوستی (رفاقت) 71
- اختران عصمت و ولایت 71
- اشاره 71
- قند پارسی 72
- حدیث دیگران 73
- ضرب المثل 73
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 73
- اختران عصمت و ولایت 75
- اشاره 75
- کلام حق 75
- گوهر بیستم: رازداری 75
- قند پارسی 76
- حدیث دیگران 76
- ضرب المثل 77
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 77
- کلام حق 79
- گوهر بیست و یکم: راستی (صداقت) 79
- اختران عصمت و ولایت 79
- اشاره 79
- قند پارسی 80
- حدیث دیگران 81
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 81
- ضرب المثل 81
- اشاره 83
- اختران عصمت و ولایت 83
- کلام حق 83
- گوهر بیست و دوم: سخاوت 83
- قند پارسی 84
- ضرب المثل 84
- حدیث دیگران 84
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 85
- کلام حق 86
- گوهر بیست و سوم: شجاعت 86
- اختران عصمت و ولایت 86
- اشاره 86
- قند پارسی 87
- ضرب المثل 88
- حدیث دیگران 88
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 88
- کلام حق 90
- اختران عصمت و ولایت 90
- اشاره 90
- گوهر بیست و چهارم: شکر و سپاس 90
- قند پارسی 91
- ضرب المثل 92
- حدیث دیگران 92
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 92
- اختران عصمت و ولایت 94
- اشاره 94
- کلام حق 94
- گوهر بیست و پنجم: صبر 94
- حدیث دیگران 95
- قند پارسی 95
- ضرب المثل 96
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 96
- گوهر بیست و ششم: عدالت 98
- کلام حق 98
- اختران عصمت و ولایت 98
- اشاره 98
- قند پارسی 99
- حدیث دیگران 100
- ضرب المثل 100
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 100
- کلام حق 101
- گوهر بیست و هفتم: عزت (شرف) 101
- اشاره 101
- اختران عصمت و ولایت 101
- قند پارسی 102
- حدیث دیگران 103
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 103
- ضرب المثل 103
- گوهر بیست و هشتم: عفو (گذشت) 104
- کلام حق 104
- اشاره 104
- اختران عصمت و ولایت 104
- حدیث دیگران 105
- ضرب المثل 106
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 106
- اشاره 107
- کلام حق 107
- اختران عصمت و ولایت 107
- گوهر بیست و نهم: عهد (پیمان) 107
- قند پارسی 108
- حدیث دیگران 108
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 109
- ضرب المثل 109
- کلام حق 111
- گوهر سی ام: عیادت بیمار 111
- اختران عصمت و ولایت 111
- اشاره 111
- حدیث دیگران 112
- قند پارسی 112
- ضرب المثل 112
- به عیادت رفتن کر بر همسایه رنجور خویش 113
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 113
- اشاره 113
- اشاره 115
- گوهر سی و یکم: عیب پوشی 115
- کلام حق 115
- اختران عصمت و ولایت 115
- قند پارسی: 116
- حدیث دیگران 117
- ضرب المثل 117
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 117
- کلام حق 119
- اشاره 119
- اختران عصمت و ولایت 119
- گوهر سی و دوم: قناعت 119
- قند پارسی 120
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 121
- حدیث دیگران 121
- ضرب المثل 121
- اشاره 123
- گوهر سی و سوم: گمان نیکو (حسن ظن) 123
- اختران عصمت و ولایت 123
- کلام حق 123
- حدیث دیگران 124
- قند پارسی 124
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 125
- ضرب المثل 125
- کلام حق 127
- اختران عصمت و ولایت 127
- اشاره 127
- گوهر سی و چهارم: مشورت 127
- قند پارسی 128
- حدیث دیگران 128
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 129
- ضرب المثل 129
- اختران عصمت و ولایت حضرت رسول صلی الله علیه و آله 130
- اشاره 130
- کلام حق 130
- گوهر سی و پنجم: مهمان نوازی 130
- قند پارسی 131
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 132
- ضرب المثل 132
- اشاره 134
- کلام حق 134
- اختران عصمت و ولایت 134
- گوهر سی و ششم: میانه روی و اعتدال 134
- قند پارسی 135
- ضرب المثل 136
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 136
- حدیث دیگران 136
- کلام حق 138
- اختران عصمت و ولایت 138
- گوهر سی و هفتم: نیکوکاری 138
- اشاره 138
- قند پارسی 139
- حدیث دیگران 140
- ضرب المثل 140
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 141
- کلام حق 142
- اشاره 142
- اختران عصمت و ولایت 142
- گوهر سی و هشتم: وطن دوستی (حب وطن) 142
- قند پارسی 143
- ضرب المثل 144
- حدیث دیگران 144
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 145
- کلام حق 146
- گوهر سی و نهم: همسایه داری 146
- اختران عصمت و ولایت 146
- اشاره 146
- قند پارسی 147
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 148
- ضرب المثل 148
- اختران عصمت و ولایت 150
- کلام حق 150
- اشاره 150
- گوهر چهلم:یتیم نوازی 150
- قند پارسی 151
- گر نکته دان عشقی، بشنو تو این حکایت 152
- حدیث دیگران 152
- ضرب المثل 152
- کتاب نامه 154
پیش گفتار
پیش گفتار
اخلاق و سفارش های اخلاقی، از پایه های بنیادین ادیان الهی و حتی مسلک ها و مرام های بشری به شمار می رود. درباره ماهیت و چیستی اخلاق، تعریف های متفاوتی با دیدگاه ها و جهان بینی های مختلف بیان شده است. از دیدگاه فلاسفه مادی و غربی؛ اخلاق، گاهی، ندای وجدان بشری؛ گاه، عنصری تابع منافع طبقاتی رنجبران؛ زمانی، شاخه ای از آگاهی انسان نسبت به طبیعت و خود و در بیانی دیگر، وظیفه انسان نسبت به دیگران توصیف شده است که این تعریف های متناقض، ابهام های فراوانی را درباره درستی آنها پدید می آورد.
بر اساس نوشته استاد شهید مطهری، از دیدگاه فلاسفه اسلامی، «اخلاق، یعنی حکومت عقل و اراده بر وجود انسان به طوری که تمام میل ها اعم از میل های فردی و میل های اجتماعی در اختیار عقل و اراده باشد.»(1) بر پایه همین دیدگاه، خداوند در قرآن کریم با اشاره به آگاه بودن انسان بر خیر و شر خود به طور عام (که اخلاق را نیز می توان زیرمجموعه مهم و مؤثر آن برشمرد) پی آمدهای اطاعت یا نافرمانی از دستورهای الهی را که با اختیار و اراده آدمی صورت می پذیرد، یادآوری کرده است:
1- مرتضی مطهری، فلسفه اخلاق، تهران، صدرا، 1383، ص 53.