- 2. تقسیم بندی حقوق 8
- 3. رابطه حقوق خداوند و حقوق مردم 10
- 4. متقابل بودن حقوق 13
- 5. گذشت ناپذیر بودن تجاوز به حقوق بندگان 14
- اشاره 17
- 7. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله وسلم و حقوق اهل ایمان 17
- 1. چشم پوشی و گذشت 20
- 2. دست گیری و هم دلی 22
- 3. رازداری و خطاپوشی 24
- 4. درگذشتن از لغزش 29
- 5. پوزش پذیری 32
- 6. رد کردن سخنان بدگویان 34
- 7. اندرزگویی و خیرخواهی 35
- 8. پایداری بر دوستی 38
- اشاره 38
- حفظ و تداوم دوستی ها 41
- 10. عیادت و دل جویی 46
- 11. حضور در مراسم خاک سپاری 48
- 12. پذیرش دعوت 51
- 13. قبول هدایا 54
- 14. احسان در برابر احسان 57
- 15. قدرشناسی و سپاس گزاری 59
- 17. مراقبت و سرپرستی 61
- 20. دعا برای سلامتی او به هنگام عطسه 74
- 21. راهبری به مقصود 75
- 22 و 23. پاسخ گویی به سلام؛ خوش صحبتی و حسن خلق 76
- اشاره 76
- الف) فروتنی 80
- ب) خوش زبانی 81
- ج) خوش رویی 82
- 26 و 27. گسترش دامنه دوستی و ترک دشمنی و کینه توزی 89
- 28. خیرخواهی و فریادرسی 91
- 30. ترک خودبینی و خودخواهی 95
و گناهان گذشته او آمرزیده می شود.
امام صادق علیه السلام نیز در این زمینه می فرماید:
یَنْبَغِی لِأَوْلِیاءِ الْمَیِّتِ مِنْکُم أَنْ یُؤْذِنُوا إِخْوانَ الْمَیِّتِ بِمَوْتِهِ، فَیَشْهَدُوُنَ جَنازَتَهُ وَ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ، وَ یَستَغْفِرُونَ لَهُ، فَیُکْسَبُ [وَ یَکْتَبُ] لَهُمُ الْأَجْرُ، وَ یُکْسَبُ [یَکْتَبُ] لِمَیِّتِهِ الاْءِسْتِغْفارُ.(1)
شایسته است که صاحبان عزا و نزدیکان درگذشته، دوستان و آشنایان او را از مرگ وی باخبر سازند تا در تشییع جنازه اش شرکت کنند و بر او نماز گزارند و برایش طلب مغفرت و بخشش کنند تا بدین وسیله هم اجر و ثوابی نصیب دوستان و آشنایان درگذشته گردد و هم خود او مشمول رضوان الهی واقع شود.
البته فراموش نکنیم که در درجه اول به عنوان ایفای حقی که دوستان و برادران دینی بر عهده ما دارند، می بایست در مراسم خاک سپاری و مجالس یادبود آنها شرکت کنیم و بر ماست که نگذاریم آنها با حال تنهایی و غربت از دنیا بروند. رسول گرامی اسلام نیز به این موضوع اشاره کرده و آن را از جمله وظایف هر مسلمان نسبت به مسلمانان دیگر برشمرده است.
12. پذیرش دعوت
12. پذیرش دعوت
«یُجِیبُ دَعوَتَهُ؛ دعوت او را اجابت کند».
نکته دیگری که در معاشرت با دیگران و به طور کلی در زندگی اجتماعی باید بدان توجه شود، این است که همواره سعی کنیم به هر شکل ممکن، دوست و برادر خود را راضی نگه داریم و موجبات دل خوری او را فراهم نکنیم.
ممکن است روزی یکی از دوستانتان، شما را به منزلش دعوت کند، ولی
1- بحارالانوار، ج 81، ص248، ح5؛ الکافی، ج 3، ص 166، ح 1.