- الف) زیارت 4
- ب) فرهنگ 4
- 1. مفهوم شناسی 4
- فصل اول: کلیات 4
- اشاره 4
- 2. اهمیت زیارت 5
- 3. تاریخچه زیارت 7
- 4. فلسفه زیارت اهل بیت 9
- 5. نقش اماکن زیارتی در ایجاد ارتباط با خدا 10
- 7. زیارت با معرفت 14
- 6. زیارت و تعظیم شعائر دینی 14
- 8. زیارت، اظهار وفاداری نسبت به ائمه اطهار (ع) 18
- اشاره 20
- اشاره 20
- فصل دوم: آثار تشرّف 20
- الف) رفع مشکلات 20
- 1.آثار دنیایی 20
- ب) افزایش روزی و طول عمر 21
- ج) شفای درد و بیماری 22
- د) آرامش روح 24
- و) افزایش محبت و دوستی اهل بیت (ع) 25
- ه_) تقرب به خداوند 25
- اشاره 26
- الف) نعمت های بهشتی 26
- 2. آثار اخروی 26
- ج) آمرزش گناهان 27
- ب) شفاعت اهل بیت 27
- د) ایمنی از عذاب 28
- و) گذشتن از صراط 29
- ه_) ایمنی از هراس و وحشت روز قیامت 29
- ز) همسایگی با رسول خدا صلی الله علیه و آله 30
- اشاره 31
- 1. آداب پیش از تشرّف 31
- ب) اخلاص و رضای خدا 31
- اشاره 31
- الف) آمادگی روحی پیش از تشرّف 31
- فصل سوم: آداب تشرّف 31
- ج) شوق زیارت 32
- د) نماز و دعا پیش از عزیمت 32
- ه_) زاد و توشه حلال 33
- 2. آداب هنگام تشرّف 34
- الف) غسل زیارت 34
- و) یاد و ذکر خدا 34
- اشاره 34
- ب) توقف و تأمل 35
- ج) اذن دخول 36
- د) متانت و وقار 37
- ه_) ذکر تکبیر (گفتن الله اکبر) 38
- و) آهسته سخن گفتن 38
- ز) خواندن زیارت نامه 39
- ح) نماز زیارت 40
- ط) حضور در نماز جماعت 41
- اشاره 42
- 3. آداب پس از تشرّف 42
- الف) دگرگونی روحی 42
- ی) تکریم و احترام خادمان حرم 42
- ک) وداع 42
- ب) تصمیم بر بازگشت دوباره 43
- ج) سوغات و هدیه 44
- فصل چهارم: آسیب شناسی زیارت 46
- 1. زیارت و خرافات 46
- اشاره 46
- 2. غلوّ در زیارت 50
- 3. بدعت گذاری در زیارت 52
- 4. رعایت نکردن آداب تشرّف 54
- 5. توجه و اهتمام به خرید سوغات 57
- 6. سوءاستفاده مخالفان از رفتار و حرکت های نادرست مسلمانان 59
- 7. بی توجهی به حقوق همراهان در سفر 62
- 8. رعایت نکردن شئونات اسلامی در اماکن زیارتی 64
- 9. تغییر فرهنگ زیارت به سیاحت 66
- 10. عادی شدن زیارت و از دست رفتن فرصت ها 68
- 11. بی توجهی به قداست اماکن زیارتی 70
- 12. ناآشنایی به تعامل با دیگر ملیت ها 71
- 13. اسراف 72
- اشاره 74
- فصل پنجم: با برنامه سازان 74
- 1. نقد عملکرد رسانه و توصیه ها 75
- اشاره 76
- 2. پیشنهاد های برنامه ای 76
- اشاره 76
- الف) پخش احادیث زیارت 76
- زیارت امیرمؤمنان، علی(ع) 77
- ایام مرتبط با امام حسین (ع)، عاشورا، نیمه شعبان، روز عرفه، عید فطر و عید قربان 78
- زیارت امام رضا (ع) 79
- زیارت امام حسن (ع) و دیگر امامان 79
- ب) پخش زیارت علما هنگام حضور در مکان های زیارتی 80
- ج) تهیه ویژه برنامه هایی از سیره علما درباره زیارت 80
- ه_) پخش جلوه های زیارت 81
- د) پخش میزگرد های تخصصی 81
- ز) گزارش ویژه 82
- 3. پرسش های مردمی 82
- و) گفت وگو با علما 82
- 4. پرسش های کارشناسی 84
- کتاب نامه 87
- کتاب ها 87
- نشریه ها 89
د) آرامش روح
د) آرامش روح
وقتی انسان به زیارت امامان می رود، احساس آرامش روحی و معنوی می کند. زیارت آرام بخش دل هاست.
امام صادق (ع) به فضیل بن یسار فرمود: «در اطراف شما قبری است (امام حسین) که هیچ اندوهگینی آن را زیارت نمی کند، مگر آنکه حق تعالی حزن و اندوهش را برطرف و حاجتش را برآورده می سازد».(1)
اگر زائر با کمال خلوص و بدون پرده پوشی، اسرار و مشکلاتی را که از نزدیک ترین کسان خود می پوشاند، با زیارت شونده در میان بگذارد و یقین کند که او شفیع و مقرب درگاه الهی است از دردهای روحی درمان می یابد و توان و نشاط او بیشتر می شود. بر این اساس روان شناسان، زیارت را تلاش مؤثر برای آرامش می دانند. «وقتی انسان به زیارت عزیزی توفیق می یابد، از فضای روحانی آن مکان مقدس تأثیر می گیرد و اشک و گریه، گام نخست زیارت است؛ زیرا گریستن او تجلی طبیعی یک احساس است. عرفا معتقدند کمترین بهره زیارت و عبادت، پیدا کردن حالت حزن و گریستن است که به آرامش و رضامندی از زندگی می انجامد».(2)
علامه طباطبایی می فرمود: «حرم مطهر امام رضا (ع) دارالشفای آل محمد است، هر کس برای رفع بیماری خود نزد طبیب می رود، امام رضا هم طبیب الاطباست.»(3) پیامبر خدا صلی الله علیه و آله درباره زیارت امام رضا (ع) در حدیثی بشارت می دهد:
1- کامل الزیارات، ص 552.
2- مهدی خلیلی، «روان شناسی زیارت»، نشریه حمایت، 1384.
3- سید جلال رضوی، خورشید اهل دل، ص 132.