- الف) زیارت 4
- ب) فرهنگ 4
- 1. مفهوم شناسی 4
- فصل اول: کلیات 4
- اشاره 4
- 2. اهمیت زیارت 5
- 3. تاریخچه زیارت 7
- 4. فلسفه زیارت اهل بیت 9
- 5. نقش اماکن زیارتی در ایجاد ارتباط با خدا 10
- 6. زیارت و تعظیم شعائر دینی 14
- 7. زیارت با معرفت 14
- 8. زیارت، اظهار وفاداری نسبت به ائمه اطهار (ع) 18
- اشاره 20
- الف) رفع مشکلات 20
- اشاره 20
- فصل دوم: آثار تشرّف 20
- 1.آثار دنیایی 20
- ب) افزایش روزی و طول عمر 21
- ج) شفای درد و بیماری 22
- د) آرامش روح 24
- و) افزایش محبت و دوستی اهل بیت (ع) 25
- ه_) تقرب به خداوند 25
- اشاره 26
- الف) نعمت های بهشتی 26
- 2. آثار اخروی 26
- ب) شفاعت اهل بیت 27
- ج) آمرزش گناهان 27
- د) ایمنی از عذاب 28
- ه_) ایمنی از هراس و وحشت روز قیامت 29
- و) گذشتن از صراط 29
- ز) همسایگی با رسول خدا صلی الله علیه و آله 30
- 1. آداب پیش از تشرّف 31
- اشاره 31
- اشاره 31
- ب) اخلاص و رضای خدا 31
- فصل سوم: آداب تشرّف 31
- الف) آمادگی روحی پیش از تشرّف 31
- د) نماز و دعا پیش از عزیمت 32
- ج) شوق زیارت 32
- ه_) زاد و توشه حلال 33
- و) یاد و ذکر خدا 34
- 2. آداب هنگام تشرّف 34
- الف) غسل زیارت 34
- اشاره 34
- ب) توقف و تأمل 35
- ج) اذن دخول 36
- د) متانت و وقار 37
- و) آهسته سخن گفتن 38
- ه_) ذکر تکبیر (گفتن الله اکبر) 38
- ز) خواندن زیارت نامه 39
- ح) نماز زیارت 40
- ط) حضور در نماز جماعت 41
- ک) وداع 42
- ی) تکریم و احترام خادمان حرم 42
- 3. آداب پس از تشرّف 42
- الف) دگرگونی روحی 42
- اشاره 42
- ب) تصمیم بر بازگشت دوباره 43
- ج) سوغات و هدیه 44
- اشاره 46
- 1. زیارت و خرافات 46
- فصل چهارم: آسیب شناسی زیارت 46
- 2. غلوّ در زیارت 50
- 3. بدعت گذاری در زیارت 52
- 4. رعایت نکردن آداب تشرّف 54
- 5. توجه و اهتمام به خرید سوغات 57
- 6. سوءاستفاده مخالفان از رفتار و حرکت های نادرست مسلمانان 59
- 7. بی توجهی به حقوق همراهان در سفر 62
- 8. رعایت نکردن شئونات اسلامی در اماکن زیارتی 64
- 9. تغییر فرهنگ زیارت به سیاحت 66
- 10. عادی شدن زیارت و از دست رفتن فرصت ها 68
- 11. بی توجهی به قداست اماکن زیارتی 70
- 12. ناآشنایی به تعامل با دیگر ملیت ها 71
- 13. اسراف 72
- اشاره 74
- فصل پنجم: با برنامه سازان 74
- 1. نقد عملکرد رسانه و توصیه ها 75
- الف) پخش احادیث زیارت 76
- 2. پیشنهاد های برنامه ای 76
- اشاره 76
- اشاره 76
- زیارت امیرمؤمنان، علی(ع) 77
- ایام مرتبط با امام حسین (ع)، عاشورا، نیمه شعبان، روز عرفه، عید فطر و عید قربان 78
- زیارت امام حسن (ع) و دیگر امامان 79
- زیارت امام رضا (ع) 79
- ج) تهیه ویژه برنامه هایی از سیره علما درباره زیارت 80
- ب) پخش زیارت علما هنگام حضور در مکان های زیارتی 80
- د) پخش میزگرد های تخصصی 81
- ه_) پخش جلوه های زیارت 81
- 3. پرسش های مردمی 82
- ز) گزارش ویژه 82
- و) گفت وگو با علما 82
- 4. پرسش های کارشناسی 84
- کتاب ها 87
- کتاب نامه 87
- نشریه ها 89
تشرّف در حرم اولیای خدا و بهره مندی از فضای نورانی آن مکان، در کنار روانی پاک، جسمی پاکیزه را نیز می طلبد. یکی از آداب تشرّف غسل زیارت است. طهارت ظاهر در طهارت باطن بسیار مؤثر است. ازآنجاکه اهل بیت (ع) با توجه به «آیه تطهیر» از طهارت ویژه ای برخوردارند، لازم است همان گونه که بدون طهارت سراغ قرآن نمی رویم، به پیشگاه امامان نیز بدون طهارت حاضر نشویم.
صفوان جمّال می گوید:
به همراه امام صادق (ع) وارد کوفه شدیم، امام فرمود: «صفوان شتر را بخوابان؛ چراکه در نزدیکی این مکان قبر جدّم امیرمومنان، علی(ع) است.» سپس ایشان از مرکب پیاده شد، غسل کرد، لباس پاکیزه پوشید، پاها را برهنه کرد. آن گاه فرمود: «تو نیز چنین کن!» پس به طرف قبر مطهر حرکت کردیم.(1)
ب) توقف و تأمل
ب) توقف و تأمل
به هنگام رسیدن به حرم معصوم، باید درنگ کرد؛ توقف برای آن است که زائر بداند به کجا آمده است. امام هادی(ع) در تعلیم آداب زیارت به یکی از یارانش فرمود: «اِذا سِرْتَ فِی البابِ فقِفْ...؛ هنگامی که به درگاه حرم رسیدی توقف کن.»(2) آری، باید ایستاد و در پی آن به این اندیشید که اینجا خانه ای است که خداوند اراده می کند عظیم بماند.
عکرمه که یکی از تابعین بوده و خود را فقیه می دانسته است، وقتی در مقابل امام محمد باقر (ع) قرار گرفت، درحالی که تمام بدنش می لرزید به زمین افتاد و گفت : پسر پیامبر! من در مجالس فراوانی در خدمت بزرگانی چون
1- بحارالانوار، ج 97، ص 279.
2- من لا یحضره الفقیه، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، 1413 ه_ .ق، ج 2، ص 609.