- فصل اول: کلیات 4
- الف) زیارت 4
- اشاره 4
- ب) فرهنگ 4
- 1. مفهوم شناسی 4
- 2. اهمیت زیارت 5
- 3. تاریخچه زیارت 7
- 4. فلسفه زیارت اهل بیت 9
- 5. نقش اماکن زیارتی در ایجاد ارتباط با خدا 10
- 6. زیارت و تعظیم شعائر دینی 14
- 7. زیارت با معرفت 14
- 8. زیارت، اظهار وفاداری نسبت به ائمه اطهار (ع) 18
- الف) رفع مشکلات 20
- فصل دوم: آثار تشرّف 20
- اشاره 20
- 1.آثار دنیایی 20
- اشاره 20
- ب) افزایش روزی و طول عمر 21
- ج) شفای درد و بیماری 22
- د) آرامش روح 24
- و) افزایش محبت و دوستی اهل بیت (ع) 25
- ه_) تقرب به خداوند 25
- اشاره 26
- 2. آثار اخروی 26
- الف) نعمت های بهشتی 26
- ب) شفاعت اهل بیت 27
- ج) آمرزش گناهان 27
- د) ایمنی از عذاب 28
- و) گذشتن از صراط 29
- ه_) ایمنی از هراس و وحشت روز قیامت 29
- ز) همسایگی با رسول خدا صلی الله علیه و آله 30
- 1. آداب پیش از تشرّف 31
- اشاره 31
- الف) آمادگی روحی پیش از تشرّف 31
- اشاره 31
- ب) اخلاص و رضای خدا 31
- فصل سوم: آداب تشرّف 31
- ج) شوق زیارت 32
- د) نماز و دعا پیش از عزیمت 32
- ه_) زاد و توشه حلال 33
- الف) غسل زیارت 34
- 2. آداب هنگام تشرّف 34
- و) یاد و ذکر خدا 34
- اشاره 34
- ب) توقف و تأمل 35
- ج) اذن دخول 36
- د) متانت و وقار 37
- ه_) ذکر تکبیر (گفتن الله اکبر) 38
- و) آهسته سخن گفتن 38
- ز) خواندن زیارت نامه 39
- ح) نماز زیارت 40
- ط) حضور در نماز جماعت 41
- 3. آداب پس از تشرّف 42
- اشاره 42
- ک) وداع 42
- الف) دگرگونی روحی 42
- ی) تکریم و احترام خادمان حرم 42
- ب) تصمیم بر بازگشت دوباره 43
- ج) سوغات و هدیه 44
- 1. زیارت و خرافات 46
- فصل چهارم: آسیب شناسی زیارت 46
- اشاره 46
- 2. غلوّ در زیارت 50
- 3. بدعت گذاری در زیارت 52
- 4. رعایت نکردن آداب تشرّف 54
- 5. توجه و اهتمام به خرید سوغات 57
- 6. سوءاستفاده مخالفان از رفتار و حرکت های نادرست مسلمانان 59
- 7. بی توجهی به حقوق همراهان در سفر 62
- 8. رعایت نکردن شئونات اسلامی در اماکن زیارتی 64
- 9. تغییر فرهنگ زیارت به سیاحت 66
- 10. عادی شدن زیارت و از دست رفتن فرصت ها 68
- 11. بی توجهی به قداست اماکن زیارتی 70
- 12. ناآشنایی به تعامل با دیگر ملیت ها 71
- 13. اسراف 72
- اشاره 74
- فصل پنجم: با برنامه سازان 74
- 1. نقد عملکرد رسانه و توصیه ها 75
- اشاره 76
- الف) پخش احادیث زیارت 76
- اشاره 76
- 2. پیشنهاد های برنامه ای 76
- زیارت امیرمؤمنان، علی(ع) 77
- ایام مرتبط با امام حسین (ع)، عاشورا، نیمه شعبان، روز عرفه، عید فطر و عید قربان 78
- زیارت امام رضا (ع) 79
- زیارت امام حسن (ع) و دیگر امامان 79
- ج) تهیه ویژه برنامه هایی از سیره علما درباره زیارت 80
- ب) پخش زیارت علما هنگام حضور در مکان های زیارتی 80
- د) پخش میزگرد های تخصصی 81
- ه_) پخش جلوه های زیارت 81
- ز) گزارش ویژه 82
- 3. پرسش های مردمی 82
- و) گفت وگو با علما 82
- 4. پرسش های کارشناسی 84
- کتاب نامه 87
- کتاب ها 87
- نشریه ها 89
7. بی توجهی به حقوق همراهان در سفر
7. بی توجهی به حقوق همراهان در سفر
یکی از وظایف اخلاقی و اسلامی هر مسلمان، رعایت حقوق دیگران است. این مسئله در سفرهای زیارتی که سفری معنوی است، توجه بیشتر می طلبد. لازمه بهره مند شدن از آثار و برکات زیارت، رعایت حقوق همراهان است.
امام صادق (ع) فرمود: «تلاش کن با همراهانت با خوش اخلاقی رفتار کنی و مراقب زبانت باشی و خشم خود را فروخوری و از بیهوده گویی بپرهیزی و گذشت داشته باشی و سخاوتمند باشی».(1)
اما بعضی از زائران به این گونه وظایف توجه نمی کنند و از روی غفلت و گاه بر اثر خودخواهی سبب زحمت و ناراحتی برای دیگران می شوند. کسانی که در مسیر رفت وآمد زائران ایستاده یا نشسته مشغول زیارت یا نماز خواندن یا قرائت قرآن هستند و سبب ازدحام در مسیر حرکت و زحمت برای دیگران می شوند که نه تنها پاداشی برایشان نیست، بلکه در مواردی دچار گناه نیز شده اند.
کسانی که برای نشستن در صف های نماز اصرار دارند یا جای دیگران را تصرف می کنند، رفتارشان نادرست است و گاه حکم نشستن در مکان غصبی را دارد. پیامبر هرگاه به منزلی وارد می شد، در پایین مجلس همان جا که وارد می شد، می نشست.(2)
ایشان توصیه می فرمود: «اگر به مجلسی وارد شدی و کسی برای تو جا باز نکرد، در مجلس بنگر هرکجا جای راحتی برای نشستن بود، همان جا بنشین».(3)
1- اصول کافی، ج 4، ص 286، باب الوصیه.
2- وسائل الشیعه، ج 12، ص 108، ابواب احکام العشره، باب 75.
3- بحارالانوار، ج 75، ص 465.