کرامت انسان از دیدگاه خاتم پیامبران صلی الله علیه و آله صفحه 36

الْعادِلِ؛ احترام نهادن به ریش سفید و عالم به قرآن و پیشوای دادگر، به منزله بزرگ داشت جلال و شکوه خداوند عزّوجلّ است.»(1) همچنین می فرماید: «مِنْ اِجلالِ اللّه اِجْلالُ ذِی الشَّیْبَهِ الْمُسْلِمِ؛ احترام به مسلمان سالخورده به منزله احترام به خداوند عزّوجلّ است».(2)

ایشان در برخی روایت ها، تجلیل از بزرگ سالان را نوعی حرمت گزاری به خویش و هم تراز با آن معرفی می کند: «اِنَّ مِنْ اِجلالی تَوْقِیْرَ الشَّیْخِ مِنْ اُمَّتِی؛ احترام به سالخورده امت من، تجلیل و تکریم من است».(3)

اهمیت احترام به ریش سفیدان تا جایی است که بی توجهی به آن حتی اگر تحقیری هم در کار نباشد، سبب خروج از جرگه اخلاقی و آدابی پیامبر است. حضرت محمد صلی الله علیه و آله می فرماید: «لَیْسَ مِنّا مَنْ لَمْ یُوَقِّرِ الْکَبیرَ؛ هر کس بزرگ تر را گرامی ندارد، از ما نیست.»(4) همچنین می فرماید: «خدا سه کس را جز منافق، حقیر و خوار نمی شمارد: آن که مویش در اسلام سفید شده است، دانشمند و پیشوای دادگر».(5)

3. حرمت و کرامت جماعت

3. حرمت و کرامت جماعت

در اسلام همان گونه که فرد انسانی، ارزش و جایگاه والایی دارد، اجتماع و جمع مسلمانان نیز حرمت و جایگاه ویژه ای دارند. پیداست که در کنار حرمت فردی، جمع و گروه از احترام بیشتری برخوردار است. از این نظر، در اسلام، ارتباط و تعامل با گروه انسان ها جایگاه ویژه ای دارد. تلاش انسان و گروه نیز نزد خداوند با ارزش تر است. پیامبر همواره مردم را به جماعت و حضور در

1- کنز العمال، ح 25507.
2- کنز العمال، ح 6013.
3- کنز العمال، ح 6013.
4- جلال الدین سیوطی، الدر المنثور، ج 4، ص 76.
5- المعجم الکبیر، ج 8، ص 202، ح 7819.