- 1. اصل حرمت و کرامت 4
- 2. حرمت و کرامت شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 4
- فصل اول: کلیات 4
- اشاره 4
- 3. عزت پیامبر در دعوت 7
- اشاره 10
- فصل دوم: گونه شناسی حرمت و کرامت در سیره نبوی 10
- 1. حرمت وکرامت انسانی 11
- اشاره 11
- الف) حرمت قشرهای ضعیف 11
- ب) حرمت همه مردم 13
- ج) حرمت زن 15
- یک _ سوء استفاده نکردن از ضعف دشمن 23
- د) حرمت دشمن 23
- اشاره 23
- دو _ حرمت اسیر 24
- سه _ پای بندی به عهد و پیمان با دشمن 25
- چهار _ رعایت حق دشمن 25
- پنج _ فایده رسانی به دشمن 26
- شش _ هدایت دشمن 26
- اشاره 28
- الف) حرمت کودک ونوجوان 28
- 2. حرمت و کرامت رتبه های سِنی 28
- اشاره 28
- یک _ سلام کردن به کودکان 28
- دو _ مقدم داشتن کودک و نوجوان بر بزرگ سالان 28
- سه _ عیادت از کودکان بیمار 29
- پنج _ شرکت در بازی کودکان 29
- چهار _ با احترام صدا کردن 29
- شش _ اهمیت دادن به کودکان 30
- ب) حرمت جوان 32
- اشاره 32
- یک _ بهار سازندگی 32
- اشاره 33
- دو _ اعتماد به توان مندی جوان 33
- اول _ نخستین نماینده و آخرین فرمانده پیامبر 33
- سوم _ فرمانده نبرد با رومیان 34
- دوم _ نخستین فرماندار مکه 34
- ج) حرمت بزرگ سالان و ریش سفیدان 35
- 3. حرمت و کرامت جماعت 36
- الف) حرمت پدر و مادر 38
- 4. حرمت و کرامت خویشان 38
- اشاره 38
- ب) حرمت فرزندان 40
- ج) حرمت دیگر خویشاوندان 45
- 5. حرمت و کرامت دینی 47
- الف) حرمت مسلمان 47
- اشاره 47
- ب) حرمت مؤمن 49
- اشاره 51
- 6 . حرمت و کرامت سببی 51
- الف) حرمت میهمان 52
- ب) حرمت هم نشین 53
- ج) حرمت دوستان 56
- د) حرمت همسایه 58
- فصل سوم: روش شناسی حرمت و کرامت در سیره نبوی 61
- اشاره 61
- الف) روش مدارا 62
- اشاره 62
- اشاره 62
- 1. روش تربیتی 62
- یک _ ضرورت مدارا 63
- دو _ مدارا با دشمن (عفو و گذشت) 64
- سه _ مدارا با مردم (مهربانی) 67
- چهار _ مدارا به معنای دوری از خشونت 69
- پنج _ مدارا در قالب تشویق 70
- ب) روش تشویق 71
- اشاره 71
- یک _ تشویق به اندیشه ورزی 71
- دو _ تشویق به دانش اندوزی 74
- الف) روش اعطای آزادی 75
- یک _ پرهیز از اجبار در تبلیغ دین 75
- اشاره 75
- اشاره 75
- 2. روش تبلیغی 75
- دو _ احترام به باورهای دیگران 77
- سه _ انتقادپذیری 79
- ب) روش عزت بخشی 80
- اشاره 80
- یک _ هجرت 81
- دو _ جهاد 82
- سه _ حکومت 82
- چهار _ توجه به جایگاه اجتماعی 83
- پنج _ فروتنی 84
- ج) روش مشارکت (پیش گامی) 88
- د) روش مشورت 89
- اشاره 91
- ه_) روش ترویج ارزش های انسانی 91
- یک _ رعایت عهد و پیمان 92
- دو _ امانت داری 93
- سه _ پای بندی به وعده 94
- چهار _ سرزنش نکردن 95
- شش _ خیانت نکردن 97
- پنج _ دشنام ندادن 97
- هفت _ احترام به دیگران 98
- هشت _ رعایت مکارم اخلاق 99
- نه _ تأکید بر عزت مندی 101
- کتاب نامه 104
سید قطب در تفسیر حدیثی به این مضمون می گوید:
مردی مشغول طواف بود و مادرش را بر دوش حمل می کرد و طواف می داد. در همان حال، پیامبر را دید. گفت: آیا حق مادرم را با این کار انجام دادم؟ فرمود: نه، حتی جبران یکی از ناله های او را به هنگام وضع حمل نمی کند.(1)
امام صادق علیه السلام می فرماید:
مردی نزد پیامبر آمد و گفت: یا رسول الله! من به چه کسی نیکی کنم؟ پیامبر فرمود: به مادرت. بار دیگر پرسید: سپس به چه کسی؟ پیامبر فرمود: به مادرت. بار دیگر پرسید: به چه کسی؟ پیامبر باز فرمود: به مادرت و سپس بار چهارم که پرسید: دیگر به چه کس؟ پیامبر فرمود: به پدرت».(2) البته این به معنای کم ارزش بودن پدر نیست، بلکه مادر حرمت بیشتری دارد. پیامبر فرمود: «اُمَّکَ، اُمَّکَ، ثُمَّ اُمَّک، ثم اَباک ثم الَأقْرَبَ فَالأقْرَب؛ قبل از همه مادرت را، مادرت را، سپس مادرت را دریاب! بعد از او پدرت را، سپس نزدیکان را به ترتیب.»(3) نمونه دیگر آنکه جوانی نزد پیامبر آمد تا برای شرکت در جهاد اجازه بگیرد: پیامبر به او فرمود: ألک وَالِدهٌ؟ قال نعم. قال: فَاِنَّ الْجَنَّهَ تَحَتَ اَقْدامِها؛ آیا مادری داری؟ عرض کرد: آری، فرمود: در خدمت مادرت باش که بهشت زیر پای مادران است».(4)
ب) حرمت فرزندان
ب) حرمت فرزندان
فرزندان، میوه های نورسی هستند که باید در پناه حمایت باغبان زندگی رشد کنند. جایگاه فرزندان در زندگی بسیار مهم و تعیین کننده است، تا جایی که انسجام یا از هم گسیختگی بسیاری از خانواده ها به سبب بود یا نبود فرزند است. از نظر پیامبر، فرزند، برکت و میوه زندگی است: «بَیتٌ لاصِبیانَ فیه لاَ بَرَکَهَ فِیه؛
1- سیدقطب، فی ظلال القرآن، بیروت، دارالشروق، 1408 ه_ . ق، ج 5، ص 318.
2- وسائل الشیعه، ج 15، ص 207.
3- محمدبن عیسی الترمذی، سنن ترمذی، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، ج 3، ص 206.
4- جامع السعادات، ج 2، ص 261.