- 2. حرمت و کرامت شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 4
- 1. اصل حرمت و کرامت 4
- اشاره 4
- فصل اول: کلیات 4
- 3. عزت پیامبر در دعوت 7
- اشاره 10
- فصل دوم: گونه شناسی حرمت و کرامت در سیره نبوی 10
- اشاره 11
- 1. حرمت وکرامت انسانی 11
- الف) حرمت قشرهای ضعیف 11
- ب) حرمت همه مردم 13
- ج) حرمت زن 15
- یک _ سوء استفاده نکردن از ضعف دشمن 23
- د) حرمت دشمن 23
- اشاره 23
- دو _ حرمت اسیر 24
- سه _ پای بندی به عهد و پیمان با دشمن 25
- چهار _ رعایت حق دشمن 25
- شش _ هدایت دشمن 26
- پنج _ فایده رسانی به دشمن 26
- اشاره 28
- اشاره 28
- الف) حرمت کودک ونوجوان 28
- 2. حرمت و کرامت رتبه های سِنی 28
- دو _ مقدم داشتن کودک و نوجوان بر بزرگ سالان 28
- یک _ سلام کردن به کودکان 28
- چهار _ با احترام صدا کردن 29
- سه _ عیادت از کودکان بیمار 29
- پنج _ شرکت در بازی کودکان 29
- شش _ اهمیت دادن به کودکان 30
- یک _ بهار سازندگی 32
- ب) حرمت جوان 32
- اشاره 32
- دو _ اعتماد به توان مندی جوان 33
- اول _ نخستین نماینده و آخرین فرمانده پیامبر 33
- اشاره 33
- دوم _ نخستین فرماندار مکه 34
- سوم _ فرمانده نبرد با رومیان 34
- ج) حرمت بزرگ سالان و ریش سفیدان 35
- 3. حرمت و کرامت جماعت 36
- اشاره 38
- الف) حرمت پدر و مادر 38
- 4. حرمت و کرامت خویشان 38
- ب) حرمت فرزندان 40
- ج) حرمت دیگر خویشاوندان 45
- الف) حرمت مسلمان 47
- اشاره 47
- 5. حرمت و کرامت دینی 47
- ب) حرمت مؤمن 49
- اشاره 51
- 6 . حرمت و کرامت سببی 51
- الف) حرمت میهمان 52
- ب) حرمت هم نشین 53
- ج) حرمت دوستان 56
- د) حرمت همسایه 58
- اشاره 61
- فصل سوم: روش شناسی حرمت و کرامت در سیره نبوی 61
- 1. روش تربیتی 62
- اشاره 62
- الف) روش مدارا 62
- اشاره 62
- یک _ ضرورت مدارا 63
- دو _ مدارا با دشمن (عفو و گذشت) 64
- سه _ مدارا با مردم (مهربانی) 67
- چهار _ مدارا به معنای دوری از خشونت 69
- پنج _ مدارا در قالب تشویق 70
- یک _ تشویق به اندیشه ورزی 71
- ب) روش تشویق 71
- اشاره 71
- دو _ تشویق به دانش اندوزی 74
- اشاره 75
- اشاره 75
- الف) روش اعطای آزادی 75
- یک _ پرهیز از اجبار در تبلیغ دین 75
- 2. روش تبلیغی 75
- دو _ احترام به باورهای دیگران 77
- سه _ انتقادپذیری 79
- ب) روش عزت بخشی 80
- اشاره 80
- یک _ هجرت 81
- دو _ جهاد 82
- سه _ حکومت 82
- چهار _ توجه به جایگاه اجتماعی 83
- پنج _ فروتنی 84
- ج) روش مشارکت (پیش گامی) 88
- د) روش مشورت 89
- اشاره 91
- ه_) روش ترویج ارزش های انسانی 91
- یک _ رعایت عهد و پیمان 92
- دو _ امانت داری 93
- سه _ پای بندی به وعده 94
- چهار _ سرزنش نکردن 95
- شش _ خیانت نکردن 97
- پنج _ دشنام ندادن 97
- هفت _ احترام به دیگران 98
- هشت _ رعایت مکارم اخلاق 99
- نه _ تأکید بر عزت مندی 101
- کتاب نامه 104
یک _ ضرورت مدارا
یک _ ضرورت مدارا
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمود:
اِنَّ اللّهَ تَعَالَی اَمَرنِی بِمُداراهِ النّاسِ، کَما اَمَرنِی بِاِقامَهِ الْفَرائِضِ.(1)
همانا خداوند تعالی مرا به مدارا کردن با مردم امر کرده است، همان گونه که به برپا داشتن واجبات امر کرده است.
گویی بر پا داشتن واجبات در میان مردم، بدون مدارا با ایشان امکان پذیر نیست. پس اگر بخواهیم مردم به واجبات روی آورند، باید با آنها مدارا کنیم. آن حضرت با مدارا، جامعه را دگرگون ساخت. چنان که خداوند تعالی همین مضمون را به او گوشزد می کند:
فَبِما رَحْمَهٍ مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ. (آل عمران: 159)
پس به (برکت) رحمت الهی، با آنان نرم خو [و پرمهر] شدی و اگر تندخو و سخت دل بودی، از پیرامون تو پراکنده می شدند. پس از آنان درگذر و برایشان آمرزش بخواه.
فرصت و زمینه هدایت فقط در صورتی به دست می آید که وحشت آفرینی و سخت گیری کنار گذاشته شود و نرم خویی جای گزین آن گردد. مربی جامعه نباید از سر کینه، مردم را هدایت کند، بلکه باید از سر دل سوزی و محبت به این مهم بپردازد. در صورتی که مردم مدارا را در رفتار او ببینند، به دل سوزی و عواطف خیرخواهانه او پی می برند. آن گاه خود به خود جذب خواهند شد. امام صادق علیه السلام می فرماید: «جبرئیل نزد پیامبر آمد و گفت: ای محمد! پروردگارت
1- جلال الدین عبد الرحمان بن ابی بکر السیوطی، الخصائص الکبری، بیروت، دارالکتاب العربی، ج 2، ص 230.