- اشاره 7
- اشاره 8
- فصل اول: عبادت 8
- الف) نماز 9
- اشاره 9
- 1. کثرت عبادت 11
- 2. تحمل سختی ها در راه نماز 12
- 3. نماز و کارهای اجتماعی 12
- 4. کوشش پیامبر اسلام برای بر پا داشتن نماز 13
- ب) روزه 16
- اشاره 16
- 1. روزه واقعی 17
- 2. روزه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 18
- اشاره 20
- 1. توکل در همه امور 21
- 2. نمونه ای از توکل پیامبر اسلام 22
- 1. عزت طاعت 25
- اشاره 25
- 2. کسب موفقیت در سایه اطاعت 26
- 3. اطاعت محض پیامبر اسلام از فرمان های الهی 27
- اشاره 29
- 1. منافات نداشتن ساده زیستی با اصول زندگی 30
- 2. پرهیز از جاه و جلال سلطنت 33
- اشاره 35
- 1. ناراحتی پیامبر از مصائب یارانش 36
- 3. اهتمام به هدایت مردم 38
- 1. سخنان رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره تواضع 40
- اشاره 40
- 2. تواضع پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با کودکان 41
- 3. تواضع پیامبر با زنان 42
- 5. سفارش دیگران به تواضع 43
- 4. تواضع با گروه های مختلف مردم 43
- 6. اعتدال در تواضع 45
- اشاره 47
- 1. صبر و مقاومت رسول خدا صلی الله علیه و آله 48
- 2. بر همه مصائب نباید صبر کرد 50
- اشاره 51
- 1. زیان های ناشی از رعایت نکردن بهداشت 52
- 2. نمونه هایی از رعایت بهداشت و پاکیزگی پیامبر اسلام 54
- اشاره 56
- نظم و انضباط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 57
- اشاره 59
- اشاره 59
- 1. آثار و فواید تفکر و تدبر 59
- الف) پند و عبرت 59
- 2. تفکر و تدبر پیامبر اسلام 61
- ب) دوراندیشی 61
- اشاره 65
- 1. تفاوت زهد با رهبانیت 66
- 2. فواید و نتایج زهد 67
- اشاره 72
- 1. استقلال و عزت 72
- 2. رابطه استقلال با ثروت 73
- 3. استقلال همه جانبه 74
- اشاره 78
- 2. میانه روی در انفاق و بخشش 81
- 1. مقصود از حدود الهی 82
- اشاره 82
- 2. حدود فردی و اجتماعی 83
- اشاره 86
- اشاره 87
- فصل اول: اصلاح میان مردم 87
- 1. نزاع و درگیری، آفت جوامع 87
- 2. تلاش پیامبر اسلام برای اصلاح بین مردم 89
- 3. سخنان پیامبر اسلام در جهت اصلاح مردم 90
- فصل دوم: پرهیز از تبعیض 91
- اشاره 91
- 1. اسلام آئین مساوات 92
- 2. خودداری پیامبر از تبعیض 93
- اشاره 93
- ب) نفی تبعیض بین سیاه پوست و سفید پوست 94
- الف) تبعیض نگذاشتن در قبول دعوت 94
- د) تبعیض نگذاشتن بین کودکان 95
- ه) تبعیض نگذاشتن در اجرای قانون 95
- 1. نقش پیامبر اسلام در پیشرفت علمی مسلمانان 97
- اشاره 97
- 2. اهمیت علم از دیدگاه پیامبر اسلام 98
- الف) تعلیم قرآن 100
- 3. نمونه هایی از تلاش ها و کوشش های حضرت برای علم اندوزی به مسلمانان 100
- اشاره 100
- ب) اعزام عالم و فقیه به قبایل تازه مسلمان 101
- ج) آزمودن و امتحان کردن افراد 101
- ه) پاسخ به سؤالات علمی 103
- د) تأکید حضرت بر تبلیغ و نشر مسائل قرآنی و دینی 103
- اشاره 105
- 1. معنای رهبانیت 106
- اشاره 111
- زن از دیدگاه پیامبر اسلام 112
- اشاره 115
- 1. کودکان قلبی فضیلت پذیرتر دارند 116
- 2. کمک کردن به فرزندان 117
- 3. امر کردن به کودکان در عمل به واجبات 118
- 4. هماهنگی والدین با عوالم کودکانه فرزندان 119
- 5. وقت شناسی در تربیت کودک 120
- 6. صداقت و راست گویی با کودکان 122
- 7. احترام و بزرگداشت کودکان 123
- 8. آثار غذای ناپاک بر کودک 124
- 10. آثار سوء کمبود محبت 127
- اشاره 128
- 1. دورنمایی از آداب و رسوم جاهلیت 129
- 2. مبارزه با بت پرستی 130
- 3. باز ستاندن حقوق از دست رفته زنان 132
- 4. مبارزه با ناسیونالیسم و نژادپرستی 133
- 7. اولین و آخرین پیام محمد صلی الله علیه و آله 136
- 6. مبارزه با بدعت ها 136
- اشاره 139
- 1. فواید و آثار رفق و مدارا 140
- 2. اهمیت رفق و مدارا در اسلام 141
- 3. خوش رفتاری پیامبر با مردم 142
- اشاره 146
- 1. حدود آزادی عقیده 146
- 2. احترام به افکار و نظرهای دیگران 148
- 3. آزادی در پذیرش دین 149
- 1. عقد اخوت و برادری 152
- اشاره 152
- 3. دمیدن روح دوستی و برادری در افراد 153
- 4. اصلاح میان مردم 154
- اشاره 156
- 1. تأثیر تعاون و همکاری در پیشرفت امور 159
- 2. جلوگیری از اختلاف با مشارکت همگانی 160
- 3. رفع مشکلات مردم با تعاون و همکاری 162
- اشاره 163
- 2. معاشرت نیکو در قرآن 165
- 3. چند نمونه از اخلاق و رفتار نیکوی پیامبر 167
- اشاره 178
- 1. مبارزه اسلام با ظلم به دیگران 178
- 2. یاری نرساندن به ستم کاران 182
- 3. یاری مظلومان 183
- اشاره 186
- 1. پایداری پیامبر اسلام 187
- 2. پایداری در برابر محاصره اقتصادی 189
- 3. سازش ناپذیری پیامبر 190
- تلاش پیامبر در برقراری عدالت اجتماعی 195
- اشاره 195
- اشاره 198
- 1. تأسیس مسجد 200
- 2. اهتمام پیامبر اسلام به مساجد 201
- اشاره 206
- 2. آداب مسافرت از دیدگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 210
- اشاره 214
- فصل اول: میانه روی در مصرف 215
- اشاره 220
- 1. ناپسند دانستن بخل و تشویق به بذل و بخشش 221
- 2. نمونه هایی از جود و سخاوت پیامبر اسلام 223
- 3. میانه روی در بذل و بخشش 225
- 4. جذب افراد با بذل و بخشش 226
- اشاره 229
- تقسیم عادلانه غنائم 230
- 1. ضرورت تلاش انسان برای کسب روزی 233
- اشاره 233
- 2. برخورد پیامبر اسلام با معاملاتی که در زمان جاهلیت مرسوم بود 235
- 3. حرمت ربا از دیدگاه پیامبر خدا 238
- 4. فعالیت های اقتصادی پیامبر 239
- اشاره 245
- 1. هدف پیامبر از جنگ 246
- اشاره 246
- فصل اول: هدف نبودن جنگ 246
- 2. سیره پیامبر اسلام در جنگ ها 249
- 1. کیفیت تقسیم غنائم 255
- اشاره 255
- 2. موارد مصرف غنایم 257
- اشاره 263
- 1. پیامبر و سازمان دهی نیروها 263
- 2. تعیین سرپرست و فرمانده 265
- 3. استفاده از نیروهای کارآزموده و ماهر 266
- 4. تقسیم کار 268
- 5. تعیین نیروهای اطلاعاتی و امنیتی 268
- 6. انتخاب بهترین نقطه برای استقرار نیرو 271
- 7. غافل گیر کردن دشمن 272
- 8. محاصره دشمن و درمانده کردن آنان 273
- 9. پوشیده نگه داشتن اخبار ناخوشایند از مسلمانان 275
- اشاره 280
- 1. دعوت دشمن به اسلام قبل از جنگ با آنان 282
- 2. عفو و گذشت پس از پیروزی 284
- 3. رفتار پیامبر اسلام با دشمنانی که قصد کشتن او را داشتند 286
- 4. رفتار پیامبر اسلام با اسرا، زنان و فرزندان دشمن 287
- 5. پاسخ به تجاوز و پیمان شکنی دشمن 289
- 6. امانتداری حتی با دشمن 291
- اشاره 293
- 1. شعار مسلمانان در جنگ ها 295
- 2. جواب دادن به شعار دشمن 296
- اشاره 299
- 1. دعا و استمداد کردن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از خدا 301
- 2. دعاهای پیامبر اسلام هنگام جنگ 303
- اشاره 307
- اشاره 308
- فصل اول: تشکیل حکومت 308
- اهداف و ویژگی های حکومت پیامبر اسلام 310
- اشاره 315
- نامه های پیامبر اسلام به پادشاهان جهان 317
- اشاره 328
- 2. پیامبر اسلام و مشورت با اصحاب 330
اندیشمند شهید، مرتضی مطهری، در این باره گفته است:
امروز که در دنیا بیماری های روانی زیاد شده در اثر این است که مردم از عبادت و پرستش روبرگردانده اند... . نماز قطع نظر از هر چیزی طبیب سرخانه است، یعنی اگر ورزش برای سلامتی مفید است، اگر آب تصفیه شده برای هر خانه ای لازم است و اگر هوای پاک برای هر کسی ضروری است، نماز هم برای سلامت (روح) انسان لازم است.(1)
پیامبر بزرگوار اسلام، خطاب به ابوذر می فرماید:
ای ابوذر! خدای تعالی، روشنی چشم مرا در نماز قرار داده و آن را برایم محبوب و دوست داشتنی گردانیده است، همان گونه که غذا برای فردی که گرسنه است و یا آب برای کسی که تشنه است بسیار حیاتی و دوست داشتنی است، نماز و عبادت برای روح تشنه ام چنین حالتی دارد.(2)
عبادت، منحصر به نماز نیست، بلکه جلوه های دیگری مانند دعا، ذکر، اعتکاف، حج و روزه دارد. ما در اینجا هر یک را جداگانه بررسی می کنیم.
الف) نماز
اشاره
الف) نماز
نماز در مقایسه با سایر عبادت ها ویژگی هایی دارد که موجب شده است اهمیت بیشتری پیدا کند و انجام دادن آن برای هر فرد مسلمان مکلفی ممکن باشد، بر خلاف حج و روزه واجب که افزون بر زمان و مکان مخصوص، استطاعت هم در آنها شرط است. اگر نماز و روزه و حج را به نهر آبی تشبیه
1- مرتضی مطهری، اسلام و مقتضیات زمان، تهران، انتشارات صدرا، 1362، چ 1، ص 166.
2- ورام بن ابی فراس، تنبیه الخواطر، مکتبه الفقیه، قم ، ج 2، ص 54.