آشنایی با اخلاق اسلامی صفحه 1

پیشگفتار

«وَالشَّمْسِ وَ ضُحیها وَ الْقَمَرِ اِذا تَلیها وَ النَّهارِ اِذا جَلّیها... قَدْ اَفْلَحَ مَنْ زَکّیها وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسّیها»(1).

«سوگند به آفتاب و روشنی اش به هنگام چاشت، سوگند به ماه چون از پی آن برآید و سوگند به روز چون گیتی را روشن کند... که هر که در پاکی آن (نفس) کوشید رستگار شد و هر که در پلیدی اش فروپوشید نومید گردید».

بدون تردید، چنان که از آیات کریمه قرآن و سیره و سنّت معصومان به روشنی دریافت می شود، تهذیبِ نفس و تربیت صحیحِ فرد و جامعه از اساسی ترین اهداف بعثت پیامبران به ویژه پیامبر عظیم الشّأن اسلام بوده است. در اهمیّت این مهم همین بس که در آیات فوق، خدای متعال بعد از یازده سوگند، تنها راه رستگاری را تزکیه نفس و بی توجّهی به آن را مایه محرومیت و خسران بندگان خود دانسته است.

دانشی که در مسیر رستگاری، راهنمای انسان است تا در سایه تعالیم حیات بخش اسلام و در راستای شکوفایی استعدادهای درونی برای نَیْل به آن غرض اصلی رهنمونش باشد، دانش اخلاق (اسلامی) است. جایگاه و منزلت علم اخلاق، بر کسی پوشیده نیست.

نگارنده، ضمن اعتراف به این واقعیّت که در مسیر سیر و سلوک، طفلی دبستانی