- احکام خوردن و آشامیدن 1
- اشاره 4
- 1.1. آداب غذاخوردن 5
- 1.1.1.1. حلال خواری 5
- 1.1.1. خوردن مال حلال و پرهیز از حرام خواری 5
- 2.1.1. شست وشوی دست 6
- 3.1.1. ذکر بسم الله 7
- 4.1.1. سپاس گزاردن 8
- 5.1.1. غذاخوردن هنگام راه رفتن 8
- 8.1.1. نشسته غذاخوردن 10
- 9.1.1. حرارت غذا 10
- 10.1.1. رعایت طهارت 11
- 12.1.1. رعایت تناسب در غذاخوردن 12
- 14.1.1. به پشت خوابیدن پس از غذا 13
- 13.1.1. غذای متناسب با فصول 13
- اشاره 14
- 15.1.1. وعده های غذایی 14
- 1.15.1.1. در ضرورت شام خوردن 16
- 2.15.1.1. در ضرورت خوردن صبحانه 16
- 17.1.1. از نزد خود غذاخوردن 18
- 18.1.1. ساده نشینی 19
- 19.1.1. غذاخوردن با طمأنینه 19
- 21.1.1. حضور درصورت دعوت 20
- 23.1.1. در فضیلت خرده های غذا 21
- 24.1.1. اندازه نگه داشتن در خوردن غذا 22
- 26.1.1. اندازه نگه داشتن در خوردن گوشت 24
- 25.1.1. بدگویی دربارۀ غذا 24
- حُسن ختام 25
- 3.2.1. جنس ظرف 27
- 2.2.1. آداب نوشیدن از ظرف 27
- 1.2.1. ضرورت شست وشوی دست 27
- 5.2.1. شکسته نبودن محل نوشیدن 28
- 4.2.1. نیاشامیدن از سمت دستگیرۀ ظرف 28
- 7.2.1. حکم ایستاده آب خوردن در شب و روز 30
- 9.2.1. فضیلت نوشیدن آب در سه جرعه 31
- 10.2.1. استحباب خوردن سُؤْر مؤمن 31
- 11.2.1. استشفا به آب فرات 32
- 12.2.1. استشفا به آب زمزم 32
- 14.2.1. استحباب خواندن حمد و سوره بر آب باران 33
- 15.2.1. ذکر امام حسین هنگام نوشیدن آب 34
- اشاره 35
- 1.16.2.1. آثار شراب خواری 35
- 2.16.2.1. فواید ترک شراب 36
- 3.16.2.1. کراهت ازدواج با شراب خوار 36
- اشاره 38
- 1.1.2. خوردن حیوانات دریایی 40
- 2.1. احکام خوردنی ها 40
- • کدام یک از حیوانات دریایی حلال گوشت هستند؟ 40
- • چه نوع از ماهی ها حلال گوشت اند؟ 41
- صید ماهی فلس دار 42
- • با چه شرایطی، صید ماهی اشکالی ندارد؟ 42
- • کسی که ماهی را صید می کند، چه شرایطی باید داشته باشد؟ 43
- •خوردن ماهی مرد ه ای که معلوم نیست آن را زنده از آب گرفته اند یا مرده، چه حکمی دارد؟ 43
- • اگر ماهی زنده را بریان یا در بیرون آب پیش از جان دادن بکشند، خوردن آن چه حکمی دارد؟ 44
- • خوردن ماهی زنده چه حکمی دارد؟ 44
- • خوردن تخم ماهی چه حکمی دارد؟ 45
- • کنسرو ماهی و گوشت گوسفند یا گاو که در خارج بسته بندی شده است و در ایران به فروش می رسد، خوردن آن چه حکمی دارد؟ 45
- 2.1.2. خوردن حیوانات خشکی 46
- • چه نوع از حیواناتی که در خشکی زندگی می کنند، حلال گوشت اند؟ 46
- • خوردن حشرات چه حکمی دارد؟ 47
- • حکم خوردن پرندگان چیست؟ 47
- پرندگان مکروه 48
- پرندگان حرام گوشت 49
- • ملاک تشخیص پرندگان حلال از پرندگان حرام چیست؟ 50
- • خوردن تخم پرندگان چه حکمی دارد؟ 52
- • خوردن گوشت خام چه حکمی دارد؟ 53
- • خوردن گِل چه حکمی دارد؟ 53
- 2.1.3. احکام دیگرِ خوردن 53
- • خوردن ماسه و سنگ و انواع معدن چه حکمی دارد؟ 54
- • خوردن خاک قبر پیغمبر وائمه چه حکمی دارد؟ 57
- • خوردن آنچه برای انسان مضر است، چه حکمی دارد؟ 58
- • اگر انسان ببیند کسی چیز نجسی می خورد، چه وظیفه ای دارد؟ 58
- • اگر شخصی در بین غذا خوردن بفهمد که غذا نجس است، چه وظیفه ای دارد؟ 59
- • با آنکه خوردن پنیر مکروه است، می گویند: خوردن آن در روز اول ماه مستحب است، آیا این موضوع صحت دارد؟ 60
- • شخصی که خون را نجس نداند و به نجسی و پاکی معتقد نباشد و در عمل هم تطهیر را رعایت نکند، رفت وآمد با او و خوردن غذا در منزلش چه حکمی دارد؟ 61
- • رسم است که پس از دفن و... شرکت کنندگان در مراسم، در منزل یا تالار، از طرف صاحب عزا پذیرایی می شوند. غذا خوردن در چنین مراسم چه حکمی دارد؟ 62
- • پذیرایی از شرکت کنندگان در مراسم عزاداری با اموال میّت که هنوز تقسیم نشده است، چه حکمی دارد؟ و درصورت وجود افراد صغیر در ورّاث، اصل عمل و شرکت در آن مراسم چه حکمی دارد؟ 63
- • خوردن بعضی از غذاها مثل کالباس و سوسیس که اگر تحقیق شود، اکثر پزشکان آن ها را برای سلامتی معده مضر می دانند، ازلحاظ شرعی چه حکمی دارد؟ 64
- • خوردن نیم خوردۀ سگ و خوک و کافر چه حکمی دارد؟ 65
- • پنیر های خارج با پنیرمایۀ رینت مخلوط است و به طوری که معلوم است این ماده از شکم حیوانی در می آید، خوردنش چه حکمی دارد؟ 66
- • نشستن بر سر سفر ه ای که در آن شراب می خورند و خوردن چیزی از آن، چه حکمی دارد؟ 67
- • خوردن شراب و مسکرات چه حکمی دارد؟ 67
- • «الگزیرها» شربت هایی هستند که حاوی بیش از 3درصد الکل اتانول 68
- • اگر کسی مشروبی نوشید، آیا تا چهل روز نماز او صحیح نیست؟ 68
- • کم خوردن شراب، مثل یک قاشق آن برای بدن ضرر ندارد و عقل را هم ضایع نمی کند. چرا اسلام خوردنِ حتی ذرّه ای از آن را حرام می داند؟ 69
- • نوشابه های موجود در بازار که بعضی از آن ها را مانند کوکاکولا و پپسی کولا و...، در داخل تولید می کنند و گویا مواد اصلی آن ها از خارج وارد می شود و احتمال 70
- • ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته اند، خوردن و آشامیدن از آن چه حکمی دارد؟ 70
- • بعضی شربت هایی که فقط جنبۀ تقویتی دارد، همچنین بعضی از شربت های سینه برای بزرگ سال و حتی اطفال، در فرمول خود، الکل طبّی مست کننده دارد. تجویز آن ها به وسیلۀ پزشکان یا فروش آن ها در داروخانه ها چه حکمی دارد؟ آیا نجاست آن ها و وجود الکل در آن ها را باید به مریض گوشزد کنیم؟ 71
27.1.1. ضرورت خوردن گوشت
به فرمودۀ امام صادق: «هرکس چهل روز گوشت نخورد، اخلاقش بد می شود و عقلش تباه.»(1)
حُسن ختام
در پایان به پاره ای آداب غذاخوردن، به سخنان حکمت آمیز امام حسن مجتبی در این زمینه اشاره می کنیم: ایشان دوازده نکته را دربارۀ سفره ذکر کرده اند که لازم است هر مسلمان آن را بداند: چهار نکته فرض (لازم)(2) و چهار نکته مستحب و چهار نکته از ادب است:
1- . بحارالانوار، ج63، ص72؛ المحاسن، ج2، ص465.
2- . واژۀ فرض هرچند به معنای لازم است، در اینجا به معنای واجب فقهی نیست؛ بلکه بر مراعات موضوعات یادشده در این حدیث تأکید دارد.