راه روشن: ترجمه المحجه البیضاء فی تهذیب الحیاء جلد 1 صفحه 577

و از لذّت مکالمه با او بهره مند شدی،و از جام رحمت و کرامت او نوشیدی بدان این نشانۀ حسن توجّه او و اجابت دعاهای توست و شایستگی یافته ای که به خدمت او کمربندی پس داخل مسجد شو که به تو اذن و امان داده شده است و گرنه مانند بیچاره ای که راه چاره اش قطع شده،و امیدش به یأس گرائیده و روزگارش به سر آمده است بر جای خود توقّف کن.در این هنگام اگر خداوند بداند که دلت در التجای به او صادق است با نظر رأفت و رحمت و عطوفت به تو خواهد نگریست،و تو را به آنچه دوست می دارد و بدان خشنود است موفّق خواهد ساخت،چه او کریم و بخشنده است،و بخشش را نسبت به بندگان بیچارۀ خود که برای جلب خشنودی او بر در خانه اش حلقه می زنند دوست می دارد، چنان که فرموده است: أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ (1).

فصل:روبه قبله بودن

(1)غزّالی می گوید:و امّا استقبال عبارت از این است که ظاهر صورت خود را از دیگر جهات بگردانی و به جهتی که خانۀ خدا در آن واقع است متوجّه گردانی،آیا گمان می کنی منصرف کردن دل از دیگر امور و توجّه آن به فرمان خداوند از تو خواسته نشده است؟هیهات که جز آن مطلوبی نیست،چه این ظواهر برای تحریکات باطن و ضبط جوارح و آرام کردن آنهاست تا در جهتی ثابت قرار گیرند،و بر دل ستم نکنند،زیرا هرگاه جوارح در حرکات خود به جهات دیگر متمایل شوند دل را به تبعیّت خود واداشته و از توجّه به قبله باز می دارند،از این رو باید جهت دلت با جهت بدنت همراه باشد.و بدان همان گونه که صورت متوجّه خانۀ خدا نمی شود مگر گاهی که آن را از جهت دیگر به سوی قبله برگردانی دل نیز زمانی به سوی خداوند متوجّه می شود که آن را از غیر خدا تهی سازی.پیامبر(صلی الله علیه و آله)فرموده است:«چون بنده به نماز ایستد و