راه روشن: ترجمه المحجه البیضاء فی تهذیب الحیاء جلد 8 صفحه 3

شواهدی از شرع در محبّت بنده نسبت به خداوند

(1)بدان امّت بر این اجماع دارد که دوستی خداوند و پیامبر صلّی اللّه علیه و آله واجب است و چیزی که وجود ندارد،هرگز واجب نمی شود.چگونه ممکن است دوستی خداوند به طاعت تفسیر شود در حالی که طاعت تابع دوستی و نتیجۀ آن است و ناگزیر باید محبّت بر آن مقدّم باشد، چه از دوست اطاعت می شود.

از جمله شواهد شرعی در لزوم محبّت خداوند قول او است: یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ (1)؛و نیز:

وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلّهِ (2)و این آیه ها دلیل اثبات محبّت برای خدا و اثبات شدّت و ضعف در آن است.پیامبر خدا صلّی اللّه علیه و آله ضمن احادیث بسیاری دوستی خداوند را از شرائط ایمان قرار داده است.ابو رزین عقیلی عرض کرد:ای پیامبر خدا!ایمان چیست؟فرمود:«این که خدا و پیامبرش را از هر چه غیر آنهاست،دوست تر بداری» (3)؛و در حدیث دیگر آمده است:«هیچ یک از شما ایمان نمی آورد،جز آنگاه که خدا و پیامبرش را از غیر آنها دوست تر بدارد» (4)؛و در حدیث دیگری است:«هیچ بنده ای مؤمن نمی شود جز آنگاه که من در نزد او از اهل و مالش و همۀ مردم محبوب تر باشم» (5)،و در روایتی است«...و از جانش».چگونه چنین نباشد و حال آن که خداوند فرموده است: قُلْ إِنْ کانَ آباؤُکُمْ وَ أَبْناؤُکُمْ وَ إِخْوانُکُمْ تا... أَحَبَّ إِلَیْکُمْ مِنَ اللّهِ وَ رَسُولِهِ (6).و این آیه در معرض انکار و تهدید نازل شده است.

پیامبر صلّی اللّه علیه و آله به محبّت خداوند امر کرده و فرموده است:«خداوند را دوست بدارید،چه شما را از نعمتهای خود بهره مند می کند و مرا دوست بدارید،چون خدا مرا دوست می دارد» (7).

روایت شده است مردی به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله عرض کرد:ای پیامبر خدا!من تو را دوست

1- (1) -مائده/54:...آنها را دوست می دارد و آنها(نیز)او را دوست می دارند.
2- (2) بقره/165:و آن ها که ایمان دارند،محبّتشان به خدا شدیدتر است.
3- (3) مسند احمد،ج 4،ص 11،ضمن حدیثی دیگر.
4- (4) سنن نسایی،ج 8،ص 94،مضمون آن،مسند احمد،ج 3،ص 172،الاوسط طبرانی.
5- (5) صحیح بخاری،ج 1،ص 12،از حدیث انس،صحیح مسلم،ج 1،ص 49،نظیر آن.
6- (6) توبه/24:بگو اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طایفه شما و اموالی که به دست آورده اید و تجارتی که از کساد شدنش بیم دارید و مساکن مورد علاقه شما در نظرتان از خداوند و پیامبرش و جهاد در راهش محبوب تر است...
7- (7) ترمذی،المستدرک حاکم،ج 3،ص 150،از حدیث ابن عباس.