حلال و حرام مالی صفحه 308

« وَ یَخْلُدْ فِیهِ مُهاناً» کسی هم به جهنم می رود، به تعبیر امیرالمؤمنین علیه السلام اجازه می دهند حرف بزند و با ادب و گریه در جهنم می گوید:

«لابکینّ علیک بکاء الفاقدین و لانادینّک أین کنت یا ولی المؤمنین و یا غایه آمال العارفین و یا غیاث المستغیثین یا حبیب قلوب الصادقین یا اله العالمین» (1)معلوم می شود شدنی است. جهنمی آگاهی است که خلود ندارد؛ چون از آیات قرآن و روایات استفاده می کنیم که عده ای به جهنم می روند، ولی آزادشان می کنند تا حرف بزنند.

اما زناکاری که اهل توبه نبوده و به پاکسازی بدن اقدام نکرده است، وارد جهنم می شود، خلود و دوام دارد و با پستی و خواری در جهنم می ماند؛ یعنی بر سرش می زنند و آبرویش را می ریزند و او را در جهنم به همه نشان می دهند تا او خوار، پست و زبون کنند.

طراح پاکی ساختمان وجود

ما واقعاً طرح پاکی بدن و حقایق دیگر وجود خود را نداریم. اگر ما طراح و مدبّر بودیم، نیازی به انبیا، قرآن کریم و ائمۀ طاهرین علیهم السلام نبود. نیاز ما به قرآن و پیغمبران و ائمۀ طاهرین علیهم السلام به این خاطر است که ما طراح و مدبر نبودیم. آنها طرح را ریخته اند.

پاکی توأمان جسم و روح

گرچه این آیه دربارۀ گروهی خاصّی است، ولی شامل همۀ بدن هاست، در