معاشرت صفحه 306

جهت داده شود تا این دوره به صحت و سلامت بگذرد و به صورتی نظام داده شود که در رشد شخصیت کودک مؤثر باشد .

کودک را اگر در انتخاب بازی و همبازی و اسباب بازی آزاد بگذارند چون طبع نفسش مایل به لجام گسیختگی و راغب به بی مهاری است ، حالت شرارت گرچه به صورتی اندک در او پدید می آید و به تدریج به سوی لج بازی و امتناع از شنیدن پند و زورگویی و جبهه گرفتن در برابر خانواده و دیگران پیش می رود .

باید فضای بازی کودکان را سالم نگاه داشت و از رفت و آمد با خانواده های لا ابالی و بی تربیت که حتی کودکانشان بدآموزی دارند پرهیز کرد که از این راه و از طریق این همبازی شخصیت کودک تخریب نشود .

لجام گسیختگی کودک

حضرت امیر المؤمنین علی علیه السلام در رابطه با نفس انسان و این که طبعش مایل به لجام گسیختگی است می فرماید :

« النَّفْسُ مَجْبُولَهٌ عَلیٰ سُوءِ الأَدَبِ وَ العَبْدُ مَأمُورٌ بِمُلازِمَهِ حُسْنِ الأَدَبِ وَ النَّفْسُ تَجری بِطَبْعِهَا فی مَیْدانِ المُخَالَفَهِ وَ العَبْدُ یَجْهَدُ بِرَدِّهَا عَن سُوءِ المُطالَبَهِ فَمَتیٰ أطلَقَ عِنانَهَا فَهُوَ شَریکٌ فِی فَسَادِها وَ مَنْ أعَانَ نَفْسَهُ فِی هَویٰ نَفْسِهِ فَقَدْ أشْرَکَ نَفْسَهُ فِی قَتْلِ نَفْسِهِ » (1) .

نفس انسان به طور طبیعی راغب به لجام گسیختگی و بی مهاری و خُلقیات