اخلاق در قرآن جلد 2 صفحه 237

12

خودباختگی و توکّل بر خدا

اشاره

در بسیاری از آیات قرآن مجید و روایات اسلامی و سرگذشت انبیا و اولیا و صالحان و در کتب علمای اخلاق و ارباب سیر و سلوک روی مسئله توکّل به عنوان یک فضیلت مهمّ اخلاقی که بدون آن نمی توان به مقام قرب الهی رسید، یاد شده است.

منظور از توکّل سپردن کارها به خدا، و اعتماد بر لطف اوست، زیرا «توکّل» از مادّه «وکالت» به معنی انتخاب وکیل نمودن و اعتماد بر دیگری کردن است، بدیهی است هر قدر وکیل توانایی بیشتر و آگاهی فزون تر داشته باشد شخص موکّل احساس آرامش بیشتری می کند، و

از آنجا که علم خدا بی پایان و تواناییش نامحدود است هنگامی که انسان توکّل بر او می کند آرامش فوق العاده احساس می کند، در برابر مشکلات و حوادث مقاوم می شود، و از دشمنان نیرومند و خطرناک نمی هراسد، در سختیها خود را در بن بست نمی بیند و پیوسته راه خود را به سوی هدف ادامه می دهد.

انسانی که بر خدا توکّل دارد هرگز احساس حقارت و ضعف نمی کند بلکه به اتّکای لطف خدا و علم و قدرت بی پایان او خود را پیروز و فاتح می بیند و حتّی شکست های مقطعی او را مأیوس نمی سازد.