اخلاق در قرآن جلد 3 صفحه 293

استقبال از سخنان سخن چینان شود. در حدیثی از امیر مؤمنان علی علیه السلام می خوانیم که فرمود: «لا تَعْجَلَنَّ الی تَصْدِیْقِ وَآشٍ وَ انْ تَشَبَّهَ بِالنَّاصِحِیْنَ در تصدیق سخنان افراد سخن چین عجله نکن هر چند خود را در لباس خیرخواهان درآورند». «1»

اصلاح ذات البین

اخلاق در قرآن ج 3 338

نقطه مقابل سخن چینی و سعایت، اصلاح ذات البین است که فرد می کوشد با سخنان خود میان دو نفر که اختلاف است صلح و صفا برقرار سازد. این صفت یکی از فضایل مهم اخلاقی است که در آیات قرآن مجید و روایات اسلامی به آن اشاره شده است.

آیاتی را که به این معنی اشاره می کند در ذیل آیات مربوط به نکوهش نمّامی و سخن چینی آوردیم و در اینجا به سراغ بخشی از روایات مهمی که در این زمینه رسیده است می رویم.

1- در حدیثی از رسول خدا صلی الله علیه و آله می خوانیم که فرمود: «مَنْ مَشی فی صُلْحٍ بَیْنَ اثْنَیْنٍ صَلَّی عَلَیْهِ مَلائِکَهُ اللَّهِ حَتَّی یَرْجِعَ وَ اعْطِیَ ثَوابَ لَیْلَهِ الْقَدْرِ؛ کسی که در طریق اصلاح میان دو نفر گام بردارد، فرشتگان آسمان بر او درود می فرستند، تا زمانی که باز گردد، و ثواب شب قدر به او داده می شود». «2»

2- در حدیث دیگری از امیر مؤمنان علی علیه السلام می خوانیم که در آخرین وصایایش به فرزندان گرامی اش امام حسن و امام حسین علیهما السلام فرمود: اصلاح ذات البین را ترک نکنید، «فَانِّی سَمِعْتُ جَدَّکُما صلی الله علیه و آله یَقُولُ صَلاحُ ذاتِ

الْبِینِ افْضَلُ مِنْ عامَّهِ الصَّلاهِ وَ الصِّیامِ؛ اصلاح در میان مردم از تمام نمازها و روزه ها برتر است». «3»

3- در حدیث دیگری از رسول خدا صلی الله علیه و آله آمده است که فرمود: «الا اخْبِرُکُمْ بِافْضَلِ مِنْ دَرَجَهِ الصِّیامِ وَ الصَّلاهِ وَالصَّدَقَهِ اصْلاحُ ذاتِ البینِ فَانَّ فِسادَ ذاتِ البینِ هِیَ الْحالِقَهُ؛

______________________________
(1). غرر الحکم، شماره 10327.
(2). وسائل الشیعه، جلد 13، صفحه 163، حدیث 7.
(3). نهج البلاغه، نامه 47.