مصباح الشریعه صفحه 96

ثمّ المراء لایخلو من اربعه اوجه :

امّا ان تتماری انت وصاحبک فیما تعلمان ، فقد ترکتما بذلک النّصیحه وطلبتما الفضیحه واضعتما ذلک العلم ، او تجهلانه فاظهرتما جهلا ، وامّا تعلمه انت فظلمت صاحبک بطلبک عثرته ، او یعلمه صاحبک فترکت حرمته ولم تنزله منزلته ، وهذا کلّه محال لمن انصف وقبل الحقّ .

ومن ترک المماراه فقد اوثق ایمانه واحسن صحبه دینه وصان عقله . انّ ملکه التّوثّب کملکه التّخیّل فی ایراث الوهن فی المدرک .

باب چهل وهشتم : : (مراء وجدل )

امام صادق (ع ) فرمود :

جدل ، دردی است سخت که هیچ خصلتی به مرتبه آن نرسد وهمانا شیوه ابلیس است که با خدا به مجادله پرداخت وبا نافرمانی از امر او ، زیان جاودان را برای خود رقم زد . هیچ کس به این کار تن در نمی دهد ، مگر این که منزلت انسانی خود را نشناسد واز حقایق دین محروم باشد .

روایت شده که مردی به امام حسین (ع ) گفت : بنشین تا در مسائل دینی مناظره کنیم ! امام فرمود : ای فلان ! من به دین واحکام آن ، آشنا هستم وچنانچه تو نسبت به آن جاهل وناآگاه هستی در پی یافتن آن

روان شو ، که مرا با مِراء وجدل کاری نیست .

جدال ومراء ابزار شیطان برای فریفتن انسان است ، چرا که او با انسان نجوا کرده می گوید : با مردم در احکام دین به مجادله بپرداز تا نپندارند که ناتوان ونادانی !

مجادله ومباحثه از چهار وجه تهی نیست : 1) جدل در زمینه ای باشد که هر دو آن را می دانند که در این حال ، خیرخواهی برای یکدیگر را نادیده گرفته ودر پی رسوا کردن یکدیگر هستید ومنزلت وارزش آن دانش را تباه می کنید؛ 2) این که هر دو از آن دانش تهی هستید ونادانی خود را آشکار می کنید؛ 3) این که تو آن را می دانی وبدین وسیله ، با آشکار کردن نادانی دوستت ، به وی ستم می کنی ؛ 4)یا این که طرف مقابل تو آن دانش را می داند وتو با مجادله ومراء قدر او را کاسته ، مقام او را گرامی نداشته ای ، که هر کس انصاف داشته باشد وحقّ را پذیرفته است ، تن به این کار ندهد .