حلیه المتقین صفحه 131

حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: در بهشت درجه ای هست که به آن درجه نمی رسد مگر سه کس: امام عادل، و کسی که احسان به خویشان کند، و صاحب عیالی که بر خرج عیال و آزار ایشان صبر کند.

از حضرت صادق علیه السلام منقول است: پنج کس اند که نفقه دادن ایشان واجب است: فرزند و پدر و مادر و زن و بنده. و فرزند شامل فرزند فرزندان هم هست هر چند پایین روند، و پدر و مادر شامل جد و جده پدری و مادری هست هر چند بالا روند.

فصل دوازدهم:حق پدر و مادر و وجوب رعایت حرمت ایشان

بدان رعایت حرمت پدر و مادر از عمده شرایع دین است، و ایشان را از خود راضی داشتن از جمله اشرف طاعات است، و عاق ایشان بودن و ایشان را از خود آزرده داشتن از جمله گناهان کبیره است. و حق تعالی در قرآن فرموده است: اگر پدر و مادر تو کافر باشند و تو را امر کنند که کافر شو، در این باب اطاعت ایشان مکن اما در دنیا با ایشان نیکو مصاحبت کن.

در حدیث معتبر منقول است: شخصی به خدمت حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم آمد و گفت: مرا وصیتی بکن. حضرت فرمود: تو را وصیت می کنم که به خدا شرک نیاوری هرچند تو را به آتش بسوزانند، مگر آن که به زبان حرفی بگویی و دلت بر ایمان ثابت باشد، و تو را وصیت می کنم که اطاعت پدر و مادر بکنی و با ایشان نیکی کنی، خواه زنده باشند و خواه مرده باشند، هر چند تو را گویند که از زن و مال خود بگذری، بکن که این از جمله ایمان است.

در حدیث دیگر منقول است: شخصی از آن حضرت پرسید: حق پدر بر فرزند چیست؟ فرمود: آن که نام او را نگوید، و پیش از او راه نرود، و پیش از آن که پدر بنشیند، او ننشیند و کاری نکند که مردم به پدرش دشنام دهند.

حضرت صادق علیه السلام فرمود: چه مانع است احدی از شما را که احسان کند به پدر و مادر خود، خواه زنده باشند و خواه مرده، به آن که بعد از مردن، نماز برای ایشان بکند، و حج به نیابت ایشان بکند، و روزه از برای ایشان بدارد، و آنچه می کند هم ثوابش به آن ها عاید شود و هم به خودش، و به سبب این نیکی که به ایشان کرده است، خدا ثواب بسیار به او می دهد.