- تقديم به 1
- متن تأئيديه حضرت آيةاللّه محمد يزدي 2
- متن تائيديه حضرت آيةاللّه مرتضي مقتدايي 3
- متنتأييديه حضرت آيةاللّهسيدعلياصغردستغيب نماينده محترمخبرگانرهبريدراستانفارس 4
- مقدمه ناشر 4
- مقـدمـه مـؤلـف 6
- بخش اول :تحولات روحي انسان 9
- تقوي و تربيت نفس 9
- حقيقت تقوا 11
- اساس سه گانه تقواي ديني 12
- تقوي و توبه 14
- ميزان تقوي، و ميزان توان انسان 15
- پاداش متقين در دنيا، در لحظه مرگ و در آخرت 16
- فصل دوم:توكّل 19
- توكل، و چگونگي تسليم انسان به اراده الهي 19
- توكل، و كفالت الهي 20
- توكل، و انحصار آن به خدا 22
- درجات مختلف توكل 23
- ايمان و تسليم مقدمه توكل 25
- تفويض، توكل، و تسليم (مراحل سهگانه عبوديت) 26
- مقام اتكال مؤمن به خدا 27
- رابطه توكل و سرنوشت 28
- مفهوم توكل در امور تكويني و تشريعي 30
- توكل، و تأثير اسبابهاي ظاهري 32
- ولايت و توكل 34
- مفهوم ولايت، و اولياء اللّه 35
- محروميت از ولايت و كفالت الهي 37
- مفهوم نفس مطمئنه و عقايد و اعمال او 38
- فصل سوم:آرامش و اطمينان قلبي 38
- مفهوم آرامش خاص نازل شده از جانب خدا 40
- نزول اطمينان و ثبات به قلب 42
- راه وصول به آرامش قلبي 44
- ولايت الهي ـ منشأ آرامش و قدرت باطني 46
- زندگي پاكيزه، حاصل آرامش قلبي 47
- اطمينان قلبي، حاصل ادراك حق و قبول و تسليم به آن 49
- نفي اعتماد به نفس و اثبات اعتماد به خدا 50
- فصل چهارم :كمال 51
- نشانههايي از مرحله كمال در انسان 52
- راه وصول به كمال عبوديت انساني 53
- تزكيه و تعليم حكمت در جهت كمال انساني 54
- آيا از انسان كامل، تكليف ساقط است؟ 55
- معناي اخلاص و مُخلَص 57
- نمونههاي ممتاز اخلاص 57
- فصل پنجم :اخلاص و مُخلَصين 57
- حالت خلوص كامل انساني 59
- چگونه محبت باعث اخلاص مي‌شود؟ 60
- خوف اهل اخلاص، و درجات خوف از خدا 62
- امتياز علماي الهي و عارفان باللّه 64
- تعريف مُخلَص و شمول آن 65
- تسبيح مُخلَصين 66
- بندگان مُخلَص خدا در بهشت 68
- عبادت مُخلَصين 70
- بخش دوم :حركت اصلاحي انسان 72
- حركت اصلاحي انسان ـ توبه 72
- پاك شدن انسان با توبه 73
- نظام توبه، و بازگشت خدا به انسان 74
- تحول ناشي از توبه در انسان 76
- حق توبه 76
- تمرين قلبي توبه و رجوع به خدا 77
- توبه و اميد 78
- اثر توبه در رفع مشكلات اجتماعي 81
- عدم تغيير قوانين شرع با توبه فرد 82
- اميد توبه، علاج يأس 83
- فصل دوم :انواع توبه 84
- توبه واقعي و توبه قلابي 84
- توبههاي مشكل 85
- مقدمه توبه، شناخت بديها 85
- مراحل توبه 87
- توبه، و تبديل بديها به نيكيها 87
- پشيماني و توبه 89
- توبه نصوح، خالص و بيبازگشت 90
- جهالت و تأثير آن در توبه و آمرزش 91
- موارد عدم قبول توبه 92
- اصرار در گناه: تغيير روح بندگي 94
- نظام الهي حاكم بر عفو و مغفرت 95
- نفي مغفرت خواهي براي مشركين 97
خواهد بود.
«وَ لَقَــــدْ نَصَــرَكُــمُ اللّــهُ بِبَــدْرٍ وَ اَنْتُــــمْ اَذِلَّـــــةٌ...» (123 / آل‌عمران)
خداوند اين آيه را به عنوان شاهد و نمونه ذكر فرموده تا عتاب و سرزنش خود را نسبت به مؤمنين با نشان دادن موردي كه آن‌ها را در عين ضعف و زبوني ياري كرده است تشديد نمايد. مقصود آيه چنين است: «سزاوار نبود كه از شما مظاهر ضعف و سستي نمودار شود و حال آن‌كه خداوند شما را در جنگ بدر در عين اين‌كه ذليل بوديد ياري فرمود.»
خداوند در اين آيه شريفه نصرتي را كه در جنگ بدر نسبت به مؤمنين فرموده ذكر كرده و سپس آن را در مقابل ترس و ضعف كنوني‌شان قرار داده است. و بديهي است كه هركس عزّت و عظمتي به‌دست آورد مولود مدد و ياري الهي است. بشر با صرف‌نظر از ياري پروردگار جز فقر و ذلت سرمايه ديگري ندارد. بنابراين مؤمنين هم با قطع نظر از عنايات الهي مردمي ضعيف و ذليل مي‌باشند. عزّتي را كه مؤمنين دارا مي‌باشد در اثر مدد و ياري الهي است. (1)
1- الميـزان، ج: 7، ص: 8.
مقام اتكال مؤمن به خدا (51)
رابطه توكل و سرنوشت
«قُلْ لَنْ يُصيبَنآ اِلاّ ما كَتَبَ اللّهُ لَنا هُوَ مَوْلينا وَ عَلَي اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ»
«بگو هيچ حادثه‌اي براي‌ما رخ نمي‌دهد مگر آن‌چه خداوند براي‌ما نوشته است، او مولي ( و سرپرست ) ما اســت و مؤمنان تنها بر خـدا توكل مي‌كنند.» (51 / توبه)
حاصل اين آيه اين است كه ـ ولايت و اختيار امور ما تنها و تنها به‌دست خداست. اين انحصار از عبارت «هُوَ مَوْلينا» استفاده مي‌شود.