- تقديم به 1
- متن تأئيديه حضرت آيةاللّه محمد يزدي 2
- متن تائيديه حضرت آيةاللّه مرتضي مقتدايي 3
- مقدمه ناشر 4
- متنتأييديه حضرت آيةاللّهسيدعلياصغردستغيب نماينده محترمخبرگانرهبريدراستانفارس 4
- مقـدمـه مـؤلـف 6
- تقوي و تربيت نفس 9
- بخش اول :تحولات روحي انسان 9
- حقيقت تقوا 11
- اساس سه گانه تقواي ديني 12
- تقوي و توبه 14
- ميزان تقوي، و ميزان توان انسان 15
- پاداش متقين در دنيا، در لحظه مرگ و در آخرت 16
- توكل، و چگونگي تسليم انسان به اراده الهي 19
- فصل دوم:توكّل 19
- توكل، و كفالت الهي 20
- توكل، و انحصار آن به خدا 22
- درجات مختلف توكل 23
- ايمان و تسليم مقدمه توكل 25
- تفويض، توكل، و تسليم (مراحل سهگانه عبوديت) 26
- مقام اتكال مؤمن به خدا 27
- رابطه توكل و سرنوشت 28
- مفهوم توكل در امور تكويني و تشريعي 30
- توكل، و تأثير اسبابهاي ظاهري 32
- ولايت و توكل 34
- مفهوم ولايت، و اولياء اللّه 35
- محروميت از ولايت و كفالت الهي 37
- فصل سوم:آرامش و اطمينان قلبي 38
- مفهوم نفس مطمئنه و عقايد و اعمال او 38
- مفهوم آرامش خاص نازل شده از جانب خدا 40
- نزول اطمينان و ثبات به قلب 42
- راه وصول به آرامش قلبي 44
- ولايت الهي ـ منشأ آرامش و قدرت باطني 46
- زندگي پاكيزه، حاصل آرامش قلبي 47
- اطمينان قلبي، حاصل ادراك حق و قبول و تسليم به آن 49
- نفي اعتماد به نفس و اثبات اعتماد به خدا 50
- فصل چهارم :كمال 51
- نشانههايي از مرحله كمال در انسان 52
- راه وصول به كمال عبوديت انساني 53
- تزكيه و تعليم حكمت در جهت كمال انساني 54
- آيا از انسان كامل، تكليف ساقط است؟ 55
- نمونههاي ممتاز اخلاص 57
- معناي اخلاص و مُخلَص 57
- فصل پنجم :اخلاص و مُخلَصين 57
- حالت خلوص كامل انساني 59
- چگونه محبت باعث اخلاص ميشود؟ 60
- خوف اهل اخلاص، و درجات خوف از خدا 62
- امتياز علماي الهي و عارفان باللّه 64
- تعريف مُخلَص و شمول آن 65
- تسبيح مُخلَصين 66
- بندگان مُخلَص خدا در بهشت 68
- عبادت مُخلَصين 70
- بخش دوم :حركت اصلاحي انسان 72
- حركت اصلاحي انسان ـ توبه 72
- پاك شدن انسان با توبه 73
- نظام توبه، و بازگشت خدا به انسان 74
- تحول ناشي از توبه در انسان 76
- حق توبه 76
- تمرين قلبي توبه و رجوع به خدا 77
- توبه و اميد 78
- اثر توبه در رفع مشكلات اجتماعي 81
- عدم تغيير قوانين شرع با توبه فرد 82
- اميد توبه، علاج يأس 83
- فصل دوم :انواع توبه 84
- توبه واقعي و توبه قلابي 84
- توبههاي مشكل 85
- مقدمه توبه، شناخت بديها 85
- مراحل توبه 87
- توبه، و تبديل بديها به نيكيها 87
- پشيماني و توبه 89
- توبه نصوح، خالص و بيبازگشت 90
- جهالت و تأثير آن در توبه و آمرزش 91
- موارد عدم قبول توبه 92
- اصرار در گناه: تغيير روح بندگي 94
- نظام الهي حاكم بر عفو و مغفرت 95
- نفي مغفرت خواهي براي مشركين 97
مــراد از ايمان در اين آيه درجــه عالي ايمــان است كه با دارا بودن آن معني عبوديت و مملوكيت خالص بنده به خدا به حد كمال ميرسد.
(96) تحولات روحي و حركت اصلاحي انسان
اطلاق اين آيه ميرساند كه مؤمنين داراي دو صفتند: يكي عدم خوف و ديگري عدم حــزن، و اين دو، هم در نشئه دنياست و هم در نشئه آخرت.
البته معناي اينكه اولياي خدا جز از خدا نميترسند و حزن ندارند اين نيست كه خير و شر، نعمت و بلا، و لذت و الــم در نظر آنها مساوي است و ادراك مشابه دارند بلكه اين اســت كه براي كسي غير از خدا استقــلال در تأثير قايــل نيستند و منحصــرا ملك و حكم را از آن خــدا ميدانند و غيــر از او از كسي نميترسنــد و براي خودشان ملكي و حقـي نسبت به هيچ چيز قائـل نميشوند تا در اين زمينــه ترسناك يا غمگيــن شوند.
راه وصول به كمال عبوديت انساني
راه وصول به كمال عبوديت انساني (97)
«يا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اتَّقُوا اللّهَ...»
«اي كسانــي كه ايمان آوردهايــد ! از مخالفت خدا بپرهيزيد...» (18 / حشر) (1)
ـ اي كساني كه ايمان آورديد از خدا بترسيد و هر انساني منتظر رسيدن به اعمالي كه از پيــش فرستــاده باشــد... .
هدف آيه فوق اين است كه مؤمنين را وادار ميكند كه به ياد خداي سبحان باشند، و او را فراموش نكنند و مراقب اعمال خود باشند كه چه ميكنند. چون سعادت زندگي آخرتشان به اعمالشان بستگي دارد، و مراقب باشند جز اعمال صالح انجام ندهند. و صالح را هم براي رضاي خدا بياورند و اين مراقبت را استمرار دهند و همواره از نفس
1- الميـــــــــزان، ج: 38، ص: 87.