- تقديم به 1
- متن تأئيديه حضرت آيةاللّه محمد يزدي 2
- متن تائيديه حضرت آيةاللّه مرتضي مقتدايي 3
- مقدمه ناشر 4
- متنتأييديه حضرت آيةاللّهسيدعلياصغردستغيب نماينده محترمخبرگانرهبريدراستانفارس 4
- مقـدمـه مـؤلـف 6
- تقوي و تربيت نفس 9
- بخش اول :تحولات روحي انسان 9
- حقيقت تقوا 11
- اساس سه گانه تقواي ديني 12
- تقوي و توبه 14
- ميزان تقوي، و ميزان توان انسان 15
- پاداش متقين در دنيا، در لحظه مرگ و در آخرت 16
- توكل، و چگونگي تسليم انسان به اراده الهي 19
- فصل دوم:توكّل 19
- توكل، و كفالت الهي 20
- توكل، و انحصار آن به خدا 22
- درجات مختلف توكل 23
- ايمان و تسليم مقدمه توكل 25
- تفويض، توكل، و تسليم (مراحل سهگانه عبوديت) 26
- مقام اتكال مؤمن به خدا 27
- رابطه توكل و سرنوشت 28
- مفهوم توكل در امور تكويني و تشريعي 30
- توكل، و تأثير اسبابهاي ظاهري 32
- ولايت و توكل 34
- مفهوم ولايت، و اولياء اللّه 35
- محروميت از ولايت و كفالت الهي 37
- مفهوم نفس مطمئنه و عقايد و اعمال او 38
- فصل سوم:آرامش و اطمينان قلبي 38
- مفهوم آرامش خاص نازل شده از جانب خدا 40
- نزول اطمينان و ثبات به قلب 42
- راه وصول به آرامش قلبي 44
- ولايت الهي ـ منشأ آرامش و قدرت باطني 46
- زندگي پاكيزه، حاصل آرامش قلبي 47
- اطمينان قلبي، حاصل ادراك حق و قبول و تسليم به آن 49
- نفي اعتماد به نفس و اثبات اعتماد به خدا 50
- فصل چهارم :كمال 51
- نشانههايي از مرحله كمال در انسان 52
- راه وصول به كمال عبوديت انساني 53
- تزكيه و تعليم حكمت در جهت كمال انساني 54
- آيا از انسان كامل، تكليف ساقط است؟ 55
- معناي اخلاص و مُخلَص 57
- فصل پنجم :اخلاص و مُخلَصين 57
- نمونههاي ممتاز اخلاص 57
- حالت خلوص كامل انساني 59
- چگونه محبت باعث اخلاص مي‌شود؟ 60
- خوف اهل اخلاص، و درجات خوف از خدا 62
- امتياز علماي الهي و عارفان باللّه 64
- تعريف مُخلَص و شمول آن 65
- تسبيح مُخلَصين 66
- بندگان مُخلَص خدا در بهشت 68
- عبادت مُخلَصين 70
- بخش دوم :حركت اصلاحي انسان 72
- حركت اصلاحي انسان ـ توبه 72
- پاك شدن انسان با توبه 73
- نظام توبه، و بازگشت خدا به انسان 74
- حق توبه 76
- تحول ناشي از توبه در انسان 76
- تمرين قلبي توبه و رجوع به خدا 77
- توبه و اميد 78
- اثر توبه در رفع مشكلات اجتماعي 81
- عدم تغيير قوانين شرع با توبه فرد 82
- اميد توبه، علاج يأس 83
- فصل دوم :انواع توبه 84
- توبه واقعي و توبه قلابي 84
- مقدمه توبه، شناخت بديها 85
- توبههاي مشكل 85
- توبه، و تبديل بديها به نيكيها 87
- مراحل توبه 87
- پشيماني و توبه 89
- توبه نصوح، خالص و بيبازگشت 90
- جهالت و تأثير آن در توبه و آمرزش 91
- موارد عدم قبول توبه 92
- اصرار در گناه: تغيير روح بندگي 94
- نظام الهي حاكم بر عفو و مغفرت 95
- نفي مغفرت خواهي براي مشركين 97
عدم تغيير قوانين شرع با توبه فرد (159)
آخرت وي در آن اســت. و به عبــارت ديگــر، توبــه هرگاه سودي بدهــد، براي زدودن بدي‌هــاي نفس است، بدي‌هائي كه هرگونه شقاوت و بدبختــي را در زندگي دنيــا و آخــرت نصيب انســان مي‌كنـد.
احكام شرعي و قوانين ديني با توبه و معصيت تغييري نمي‌كنند و وظايفي كه از انســان فوت شده پس از توبه بايــد به‌جاي آورد، مگــر آن‌كه برخــي از احكــام با توبه ارتباطي مستقيــم داشته باشند كه در آن صورت به حسب مصالح وضع آن حكم با توبــه نيز رفع مي‌شود، و اين غيــر از آن است كه توبــه خود رفــع حكمــي بكند. (1)
1- الميزان، ج: 8، ص: 67.
(160) تحولات روحي و حركت اصلاحي انسان
اميد توبه، علاج يأس
ملاك تشريع توبه خلاصي از هلاكت به سبب گناه است. به علاوه توبه واسطه حفظ روح اميدواري در انسان مي‌گردد. چه كه انسان در مسير حيات بايد در نقطه اعتدالي خوف و رجاء باشد تا از مضار حيات بگريزد و رو به منافع آن بشتابد و اگر اين روح در انسان نباشد زود به نيستي گرائيده مي‌شود.
انساني را كه ما مي‌شناسيم، اين غريزه را دارد كه تا در سوداي حيات ضرري نكشيده، و روح نشاط دارد و عزم و جدّيت به خرج مي‌دهد. اما اگر سوداي او منتهي به سود نشــود و ضرري بكند و نااميدي به او روي نمايد، روح يأس بر او مسلط مي‌شود و در عمل سست مي‌گردد تا به حدي كه ممكــن است از اصل كــار رو گــردان بشود.
اميد توبه، علاج يأس (161)
تنها علاج اين روح يــأس و بدبيني به آينــده كه او را تا سرحــد هلاكت و پستي مي‌تواند ببرد، توبه است. (1)
1- الميزان، ج: 8، ص: 68.