تحولات روحی وحرکت اصلاحی انسان (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 97

بنابــرايــن در حقيقــت، شــــرك، مــــرگ و گنــاهــان تــاريكــي مـي‌بـاشنــد.

و مغفرت، برطرف نمودن مرگ و تاريكي است. اين مغفرت كه از بين برنده مرگ و تاريكي است ناچار به وسيله حيات و نوري است كه حيات آن عبارت از ايمان و نور آن

نظام الهي حاكم بر عفو و مغفرت (189)

عبارت از رحمت الهي است.

بنابراين، كافر، نه داراي حيات است و نه داراي نور. مؤمني كه مورد آمرزش و مغفرت قرار گرفته هم داراي حيات است و هم داراي نور. مؤمن در صورتي كه گناهكار باشد زنده‌اي است كه نورش تمام و كامل نيست و تنها با مغفرت تمام و كامل مي‌شود ـ «... رَبَّنا اَتْمِمْ لَنا نُورَنــا وَ اغْفِرْ لَنا...» (8 / تحريم).

هرگاه عفو و مغفرت در امور تكويني به خدا نسبت داده شود، مصداقش برطرف نمودن مانع است، بدين ترتيب كه عواملي ايجاد كند و موجباتي فراهم نمايد تا در پرتو آن عوامل و موجبات خودبخود موانع از بين بروند.

هرگاه عفو و مغفرت در امور تشريعي به خدا نسبت داده شود، مراد از آن برطرف نمودن عواملي است كه مانع ارفاق و فضل الهي مي‌باشند. معاني اين دو كلمه در مورد

(190) تحولات روحي و حركت اصلاحي انسان

سعادت و شقاوت عبارت از برطرف نمودن موانع سعادت است. (1)

نفي مغفرت خواهي براي مشركين