مقدمه
مقتضای حکمت بالغۀ الهیه، خلقت نوع بشر به عنوان یک موجود آزاد و انتخابگر و نتیجه ی آن گوناگونی انسان ها در مقام عمل است « إِمَّا شَاکِراً وَإِمَّا کَفُوراً»(1) در این میان رحمت مطلقۀ الهیه نیز که غایۀ القصوای خلقت بشر به آن منتهی می شود، راه رسیدن به کمال و استحقاق رحمت خود را برای او فراهم کرد تا در میدان عمل با اختیار خود به آن نائل گردد.
« وَلَوْ شَاءَرَبُّکَ لَجَعَلَ لنَّاسَ أُمَّۀً وَحِدَۀً وَلَا یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ * إِلَّا مَن رَّحِمَ رَبُّکَ وَلِذَ لِکَ خَلَقَهُم...»(2) و بدین منظور با انتخاب بهترین ابناء بشر، ارسال رسل انجام گرفت و با انزال کتب بهترین برگه های هدایت نوع انسان بدو ابلاغ شد.
و پوشیده نیست که امر هدایت بشر از بالاترین مراتبش تا پایین ترین منازلش بر عهدۀ کسانی قرار گرفته است که از جهت اخلاقی از رذائل پیراسته و به مکارم آراسته باشند، چرا که ره یافتگانند که می توانند رهنما باشند « ... أَفَمَن یَهْدِی إِلَی لْحَقِّ أَحَقُّ أَن یُتَّبَعَ أَمَّن لَّا یَهِدِّی إِلَّا أَن یُهْدَی فَمَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ».(3) بالاترین مرتبۀ هدایت بشر بر عهدۀ انبیا است، که خداوند متعال برترین ها را بر
1- (1) . انسان: 76.
2- (2) . هود: 118.
3- (3) . یونس: 35.