دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1291

ناصر مکارم شیرازی- تفسیر نمونه- ج 1 صفحه 598 و ج 12 صفحه 226

کلی__د واژه ه__ا

صداقت راستگویی قرآن اخلاق تربیت تفسیر انسان جامعه اسلامی

ستایش صدق و راستی در روایات

اهمیت این فضیلت اخلاقی در روایات اسلامی بیش از آن است که در سخن بگنجد و روایاتی که از پیامبر (ص) و امیرمؤمنان (ع) و ائمه هدی (ع) در این زمینه نقل شده بیش از حد شمارش است، تنها گلچینی از آن را در ذیل بیان می کنیم که به عنوان مشت نمونه خروار بیانگر موقعیت این صفت در میان تمام صفات انسانی است. و از این روایات به خوبی استفاده می شود که همه فضایل انسانی از صدق و راستی سرچشمه می گیرد.

1- در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده و در گذشته نیز به آن اشاره کرده ایم و به خاطر اهمیت فوق العاده اش تکرار می نماییم، می خوانیم: «لاتنظروا الی کثره صلاتهم و صیامهم و کثره الحج و الزکاه و کثره المعروف وطنطنتهم باللیل، انظروا الی صدق الحدیث و اداء الامانه؛ نگاه نکنید به فزونی نماز و روزه و زیادی حج و زکات و انفاق ها و سر و صدای عبادات شبانه بعضی از مردم (اگر می خواهید آنها را امتحان کنید) آنها را به راستگویی و ادای امانت آزمایش کنید». در همین زمینه سعدی می گوید: طاعت آن نیست که بر خاک نهی پیشانی *** «صدق» پیش آر، که اخلاص به پیشانی نیست

2- در حدیث دیگری از امام صادق (ع) می خوانیم: «ان الله عز وجل لم یبعث نبیا الا بصدق الحدیث و اداء الامانه الی البر و الفاجر؛ خداوند متعال هیچ پیامبری را مبعوث نکرد مگر به راستی در سخن گفتن و ادای امانت به نیکوکار و بدکار».