دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1560

من_اب_ع

مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 6- صفحه 177-175

کلی__د واژه ه__ا

اخلاق قرآن انسان تقوی خدا اعمال تربیت

اهمیت عمل انسان از نظر قرآن

تمام اعمال انسان از نظر قرآن کریم پیش فرستاده هاست، یعنی عمل انسان قبل از خود انسان می رود به دنیایی دیگر، بعد خود انسان واقعا می رود و به عمل خودش ملحق می شود: «هنالک تبلوا کل نفس ما اسلفت و ردوا الی الله مولیهم الحق؛ هر نفسی هر چه را که پیش فرستاده است آنجا به آن می رسد و آزمایش می کند یعنی حقیقت عمل خودش را آنجا درمی یابد و بازگردانده می شوند به سوی خدا آن مولای حقیقی خودشان، مولای راستین خودشان» (یونس/ 30) (قابل توصیف نیست که این کلمه «مولیهم الحق» درباره خدا چه تعبیر عجیبی است!). نه اینکه انسان هر چیزی را در دنیا که دنبالش می رود او را پرستش می کند او را مولای خودش گرفته است و او را اطاعت می کند. حداقل این است که انسان شهوت خودش را اطاعت می کند، غضب خودش را اطاعت می کند. هر چه انسان در دنیا آزاد باشد بالاخره از چیزی اطاعت می کند ولو آن چیز یک غریزه از غرائز خودش باشد. در آنجا قرآن می گوید که انسان می فهمد تمام این مولاها پوچ و بیهوده بوده، به سوی مولای حقیقی و واقعی بازگشت می کند (این تعبیراتی که من می کنم اصلا نمی تواند این را برساند).

«و ضل عنهم ما کانوا یفترون؛ آنچنان مجسم می کند که هرچه که انسان در دنیا غیر از خدا می دیده است همه اوهام بوده» (یونس/ 30)، همه پوچ بوده، همه افترا بوده، همه دروغ بوده است، انسان به یک راست می رسد که می فهمد هرچه که قبلا می دیده درست مثل خواب بوده.