دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1728

من_اب_ع

سید علی خامنه ای- گفتاری در باب صبر- صفحه 67-73

کلی__د واژه ه__ا

فضایل اخلاقی صبر روان رضای خدا توکل قدرت

آثار و فوائد صبر و استقامت

صبر که یکی از برترین صفات و رفتارهای اخلاقی است، آثار و منافع بسیار زیادی دارد که در این بحث به بیان برخی از آنها می پردازیم:

1- آشکارترین اثر صبر، نتیجه ای است که تجربه گواه آن است. همه انسانها به تجربه دریافته اند که صبر و ظفر قرین هم هستند و همه چیز، هم دنیا، هم آرمان های انسانی و هم مقاصد پست شرارت آمیز و خلاصه هر مقصدی برای هر کسی مطرح است، در گرو صبر و پایداری است. امیرالمؤمنین (ع) در این باره فرموده اند: «لایعدم الصبور الظفر و ان طال به الزمان؛ انسان شکیبا پیروزی را از دست نمی دهد، اگرچه زمانی طولانی بر او بگذرد». یکی از اموری که در توفیق یافتن انسان دخالت زیادی دارد و شرط موفقیت در کارها مخصوصا در کارهای بزرگ است، حوصله و صبر زیاد است. کم حوصلگی و کم صبری مانع است که انسان در یک کار مفید که متناسب با استعداد اوست مداومت کند، همه کارها را ناقص می گذارد و دائما از این شاخ به آن شاخ می پرد و از این کار به آن کار رو می آورد و در نتیجه هیچ کاری را به طور کامل انجام نمی دهد. بسیاری افراد دیده شده اند که استعداد یک کار علمی یا فنی و صنعتی یا ادبی و ذوقی را تا حد نبوغ دارند ولی در اثر از این شاخ به آن شاخ پریدن و از این کار به آن کار رو آوردن هیچ کار را به طور کامل انجام نمی دهند و حال آنکه دیگری که نیمی از نبوغ و استعداد او را ندارد، مثلا در دوره مدرسه همیشه از او عقب بوده، در اثر مداومت و صبر و حوصله زیاد ترقی و پیشرفتی می کند که موجب اعجاب همگان واقع می گردد. نمی توان به طور قطعی ادعا کرد که مخترعین و مکتشفین هر عصری بااستعدادترین افراد آن عصر بوده اند، زیرا ممکن است افراد مستعدتری بوده اند ولی فاقد یک شرط دیگر بوده اند و آن حوصله و صبر زیاد است. صبر و حوصله است که دوست قدیمی ظفر و موفقیت است، در اثر صبر و حوصله است که نوبت ظفر می رسد.