دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1733

من_اب_ع

محمود فتحعلی خانی- آموزه های بنیادین علم اخلاق اسلامی- ج 1 درس 22

سید محمدحسین طباطبائی- ترجمه المیزان- ج 17 صفحه 371-372

امام خمینی (ره)- چهل حدیث- صفحه 261-265

سید علی خامنه ای- گفتاری در باب صبر- صفحه 67-73

سید محمد حسینی تهرانی- معادشناسی- ج 1 صفحه 124-120

کلی__د واژه ه__ا

صبر انسان تربیت منفعت احادیث چهارده معصوم (ع) قرآن پایداری

پاداش های اخروی صابران

صبر در برابر انگیزه های گناه و دنیاگرایی و همچنین صبر و تحمل ناگواری هایی که در طول عمر برای انسان رخ می دهد، یکی از برترین و حیاتی ترین صفات و ویژگی ها در راه زندگانی انسان و سیر او به سوی هدف از خلقتش یعنی قرب الهی است. علاوه بر آثار و فوائد صبر در زندگی دنیوی -که مهم ترین آنها پیروزی و موفقیت در رسیدن به اهداف مورد نظر می باشد-؛ در قرآن کریم و روایات معصومین (ع) پاداش های اخروی بزرگی برای افراد صابر و شکیبا ذکر شده است.

نعمت های بهشت برای صابران در آیاتی از قرآن کریم به این حقیقت تصریح شده که پاداشهای قیامت در مقابل صبر و شکیبایی انسان است (صبر در طریق اطاعت، صبر در برابر معصیت، و صبر و استقامت در برابر مشکلات و مصائب). در سوره مبارکه انسان، بعد از اشاره اجمالی در آیات گذشته به نجات ابرار و نیکان از عذابهای دردناک روز قیامت، و رسیدن آنها به لقای محبوب، و غرق سرور و شادمانی شدن، در آیات مورد بحث به شرح این نعمتهای بهشتی پرداخته است: «و جزاهم بما صبروا جنه و حریرا؛ و در برابر صبرشان، بهشت و لباسهای حریر بهشتی را به آنها پاداش می دهد!» (إنسان/ 12). منظور از صبر، صبرشان در برابر مصیبت و در برابر اطاعت و از معصیت است، چون این طایفه در زندگی دنیا به جز وجه پروردگارشان (رضایت خداوند) طلبی نداشتند، اراده او را بر خواست خود مقدم می داشتند، در نتیجه در برابر آنچه او برای آنان مقدر کرده بود، و هر محنت و مصیبتی که برای آنان خواسته بود صبر می کردند، و نیز بر امتثال هر فرمانی که به ایشان داده بود، و بر ترک هر عملی که ایشان را از آن نهی کرده بود صبر می کردند، هر چند که با خواست خودشان مخالف بود، و در نتیجه خدای تعالی مشقت و زحمتی را که در راه بندگی او تحمل کرده بودند به نعمت و راحت مبدل کرد. طبق آیه 24 سوره رعد، فرشتگان به بهشتیان چنین خوشامد می گویند: «سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبی الدار؛ درود بر شما برای آن صبری که کردید، چه نیک است عاقبت آن سرای». این عاقبت نیک، سرانجام اعمال صالحی است که در هر بابی از ابواب زندگی بر آن مداومت دارند. و در هر موقعی که دیگران منحرف می گردند ایشان خویشتن داری نموده، خدا را اطاعت می کنند و خود را از گناه دور می دارند و مصائب را تحمل می نمایند، و این صبرشان با خوف و خشیت توأم است.