دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1827

من_اب_ع

سید محمدحسین طباطبائی- ترجمه المیزان- ج 11 صفحه 141-143

سید علی خامنه ای- گفتاری در باب صبر- صفحه 5-10

محمدی اشتهاردی- صبر و مقاومت در سیره پیشوایان- پاسدار اسلام- صفحه 274

محمود فتحعلی خانی- آموزه های بنیادین علم اخلاق اسلامی- ج 1 درس 22

سید عبدالله شبر- ترجمه الاخلاق- صفحه 359-360

کلی__د واژه ه__ا

صبر اخلاق انسان تربیت لغت شناسی قرآن تفسیر جامعه اسلامی

اهمیت صبر از دیدگاه روایات

صبر یکی از مهم ترین صفات و ویژگی هایی است که برای رسیدن به هر هدف و مقصودی لازم می باشد؛ خواه آن هدف دنیایی باشد یا اخروی؛ مربوط به امور دینی باشد یا دنیایی. چنانچه امیرمؤمنان (ع) می فرمایند: «الصبر عون علی کل أمر؛ صبر، بر هر کاری یاور است». این صفت برجسته به طور گسترده ای در آیات قرآن کریم و روایات رسیده از معصومین (ع) مطرح شده، از آن ستایش و به آن توصیه شده است. اکنون به برخی از روایات در زمینه اهمیت صبر و استقامت، اشاره می کنیم.

امام صادق (ع) در روایتی می فرمایند: «الصبر رأس الإیمان؛ صبر سر ایمانست». و در روایت دیگری می فرمایند: «الصبر من الإیمان بمنزله الرأس من الجسد فإذا ذهب الرأس ذهب الجسد کذلک إذا ذهب الصبر ذهب الإیمان؛ صبر نسبت به ایمان مانند سر است نسبت به تن، که چون سر برود تن هم میرود، همچنین اگر صبر برود ایمان میرود». اگر ایمان را به انسانی تشبیه کنیم، صبر به منزله سر آن انسان و اخلاق و صفات دیگر ایمانی بمنزله اعضاء و جوارح دیگر است و این تشبیه یا از لحاظ شرف و فضیلت است و یا از لحاظ قوام و ثبات صفات حمیده به صفت صبر است (یعنی همانطور که اگر سر از بدن جدا شود، سایر اعضا نیز از کار می افتند؛ اگر صبر از بین برود، سایر صفات پسندیده نیز بی اثر می شوند). در روایتی دیگر از این هم فراتر رفته و صبر را خود ایمان دانسته اند. هنگامی که از رسول اکرم (ص) پرسیدند که ایمان چیست؛ فرمود: «الصبر؛ ایمان همان صبر است». در برخی از روایات صبر از پایه های اسلام معرفی شده است که این تعبیر نشانگر اهمیت این مسئله است. حضرت علی (ع) فرمودند: «بنی الإسلام علی اربع دعائم: الیقین و الصبر، و الجهاد، و العدل؛ اسلام بر چهار پایه بنا شده است و آن چهار پایه عبارت است از یقین، صبر، جهاد و عدل».