دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1865

سید محمدحسین طباطبائی- ترجمه المیزان- ترجمه محمدباقر موسوی- ج 11 صفحه 141 و ج 17 صفحه 230-231

علامه مجلسی- بحار الانوار- ترجمه ابوالحسن موسوی همدانی- ج 2 صفحه 90

شیخ طبرسی- ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن- ج 16 صفحه 154

کلی__د واژه ه__ا

قرآن صبر پایداری ویژگی های پیامبران تاریخ اخلاق تربیت الگو و سرمشق

صبر و استقامت امام علی علیه السلام

صبر و استقامت حضرت علی (ع) در همه دوران های زندگیش، به راستی عجیب و بی نظیر است. مقاومت او در جنگ های صدر اسلام، مقاومت او در برابر منافقان، صبر بر مصائب پس از رحلت رسول اکرم (ص)، استقامت او در عصر خلافت خودش در جنگ های ناخواسته همچون جنگ جمل، صفین و نهروان، هرکدام آینه شفافی برای نشان دادن استواری و مقاومت است تا آنجا که امام سجاد (ع) در خطبه ای که در کاخ یزید ایراد فرمودند ،از امیر المؤمنین علی (ع) با عنوان «اصبر الصابرین؛ صبورترین شکیبایان» یاد می کنند.

استقامت حضرت در جنگ های صدر اسلام

خود ایشان در یکی از خطبه های نهج البلاغه می فرمایند: «و لقد کنا مع رسول الله (ص) نفتل آبائنا و ابنائنا و اخواننا و اعمامنا لایزیدنا ذلک الا ایمانا و تسلیما و مضیا علی اللقم و صبرا علی مضض الالم؛ با پیامبر و در رکاب او، پدران و پسران و برادران و عموهای خود را در میدان جنگ به خاک می افکندیم و این حوادث ناگوار جز آنکه بر ایمان و تسلیم ما در برابر فرمانهای خدا می افزود و سختی ها را برای ما تحمل پذیرتر می ساخت در روحیه ی ما اثر دیگری نداشت». در جنگ احد پس از آنکه نگهبانان نقطه ای که پیامبر تعیین کرده بودند، برای جمع آوری غنائم رفتند و در نتیجه خالدبن ولید و سربازانش از پشت جبهه به مسلمانان حمله کردند و آرایش نظامی سپاه اسلام به هم خورد و ارتباط آنان با فرماندهی قطع شد و از طرف دیگر ،چون شایعه کشته شدن پیامبر در میدان جنگ توسط دشمن پخش گردید، روحیه بسیاری از مسلمانان متزلزل شد و در اثر فشار نظامی جدید سپاه شرک، اکثریت قریب به اتفاق مسلمانان عقب نشینی کرده و پراکنده شدند، و در میدان جنگ جز افرادی انگشت شمار در کنار پیامبر نماندند و لحظات بحرانی و سرنوشت ساز در تاریخ اسلام فرا رسید. در اینجا بود که نقش علی (ع) نمایان گردید زیرا علی (ع) با شجاعت و رشادتی بی نظیر در کنار پیامبر شمشیر می زد و از وجود مقدس پیشوای عظیم الشان اسلام در برابر یورشهای مکرر فوجهای متعدد مشرکان حراست می کرد.