دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 1911

من_اب_ع

سید علی خامنه ای- گفتاری در باب صبر- صفحه 59-67

سید رضا صدر- استقامت

کلی__د واژه ه__ا

صبر اخلاق چهارده معصوم (ع) تاریخ اسلام زندگینامه مصیبت تربیت قرآن

صبر بر ناگواری ها از دیدگاه روایات

صبر تحقق بخشنده به همه ی آرمان ها و هدف های دین و دنیا، هدف های نزدیک و دور، آرمان های فردی و اجتماعی است. یکی از اقسام و شاخه های صبر، صبر و تحمل مصائب و سختی هایی است که در جریان زندگی رخ می دهد و زندگی هیچ فرد و جامعه ای از اینگونه مشکلات خالی نمی باشد. جزع و بی تابی بر مصائب فایده ای ندارد، بلکه ضررهایی هولناک و ایمان سوز به دنبال دارد، ولی صبر و بردباری خودش دارای ثواب و اجری عظیم است، چنانچه امام صادق (ع) می فرمایند: «و کذلک الصبر یعقب خیرا، فاصبروا و وطنوا أنفسکم علی الصبر توجروا؛ همین طور صبر خیر را به دنبال می آورد. پس صبر کنید و مهیا کنید خود را برای صبر تا مزد داده شوید». و ایشان در حدیث دیگری فرمودند: «من ابتلی من المؤمنین ببلاء فصبر علیه، کان له مثل اجر ألف شهید؛ کسی که مبتلا به بلایی شود و صبر کند، برای او اجر هزار شهید است». صبر، حوادث ناگوار را برای انسان آسان کرده و مشکلات را سهل می نماید و عزم و اراده را قوت می دهد. ولی جزع و بیتابی علاوه بر زشتی خودش و اینکه نشان دهنده ضعف نفس است، انسان را بی ثبات و اراده را ضعیف و عقل را سست می کند. پیامبر اکرم (ص) به یکی از اصحاب خود در مرگ فرزندش، چنین تسلیت نوشت: «فلا تجزعن أن تحبط جزعک أجرک -و أن تندم غدا علی ثواب مصیبتک- فإنک لو قدمت علی ثوابها علمت أن المصیبه قد قصرت عنها -و اعلم أن الجزع لا یرد فائتا و لا یدفع حسن قضاء- فلیذهب أسفک ما هو نازل بک مکان ابنک؛ مبادا بیتابی تو اجرت را از بین ببرد، و فردا(ی قیامت) برای از دست دادن ثواب مصیبت پشیمان شود. اگر ثواب آنرا می دیدی در می یافتی که آن مصیبت در برابرش ناچیز است. بدان که بیتابی کردن آنچه را از دست رفته برنمی گرداند و هیچ اندوهی قضای الهی را دفع نمی کند. پس آنچه به جای فرزندت به تو داده می شود، سزاست که اندوه تو را ببرد». به روایات زیر در مورد صبر بر مصائب و سختی هایی که در زندگی پیش می آید، توجه کنید: