دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2176

من_اب_ع

مرتضی مطهری- انسان کامل- صفحه 191

کلی__د واژه ه__ا

انسان حسادت رذایل اخلاقی نفس

حسد از نظر پیامبر اکرم (ص)

خدای عزوجل در سوره محمد آیه 33 می فرماید: «یا ایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و لاتبطلوا اعمالکم؛ ای کسانی که ایمان آوردید خدا و فرستاده او را فرمان برید و عملهای خویش را باطل نکنید». یعنی همچنانکه با کارهای نیکتان، درختان بهشت را بوجود می آورید، با اعمال بد خویشتن نیز آتش جهنم را شعله ور می سازید و ممکن است این آتش، آنچه را که حسنات شما ایجاد کرده اند نابود سازند. یکی از این اعمال بد حسد می باشد.

در حدیث است که پیامبر اکرم فرمود: «ان الحسد لیاکل الایمان کما تاکل النار الحطب؛ حسد ورزیدن، ایمان آدمی را می خورد آنچنان که آتش، هیزم را می بلعد و خاکستر می کند». معلوم می شود جهنم نیز مانند بهشت صحرائی خالی است، آتشها و عذابها تجسم همان گناهانی است که به دست بشر روشن و فرستاده می شود، مار و کژدم و آب جوشان و خوراک زقوم دوزخ، از ناپاکیها و پلیدیها خلق می شود، همان طوری که حور و قصور و نعیم جاویدان بهشت از تقوا و کارهای نیک آفریده می شود. خدا در سوره سبا آیه 5 در مورد دوزخیان می فرماید: «اولئک لهم عذاب من رجز الیم؛ برایشان عذابی دردناک از شکنجه است».

و در حدیث دیگری از پیامبر اکرم می خوانیم: «سته یدخلون النار قبل الحساب بسته؛ شش گروهند که قبل از حساب الهی وارد آتش دوزخ می شوند به خاطر شش چیز»! «قیل یا رسول الله من هم؟؛ عرض کردند ای رسول خدا! آنها کیانند»؟ «قال: الامراء بالجور، و العرب بالعصبیه، و الدهاقین بالتکبر، و التجار بالخیانه، و اهل الرستاق بالجهاله، و العلماء بالحسد؛ زمامداران به خاطر ظلم و بیدادگری، عرب به خاطر تعصب، کدخدایان و خان ها به خاطر تکبر، تجار به خاطر خیانت به مردم، روستاییان به خاطر جهل و دانشمندان به خاطر حسد» (المحجه البیضاء، جلد 5، صفحه 327) به این ترتیب حسد در درجه اول بلای بزرگ برای دانشمندان است!