دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2229

من_اب_ع

شهید عبدالحسین دستغیب- گناهان کبیره(باب اول)- از صفحه 319 تا 324

کلی__د واژه ه__ا

حسد گناه کبیره غبطه کفر حسود

حسد از دیدگاه قرآن و روایات

یکی از محرمات ( که یکی از انگیزه های غیبت به شمار می رود) حسد است. شخص حسود به مقتضای حسادتی که دارد همواره درصدد عیبجویی و تحقیر محسود است و از این راه حس خودخواهی خویش را اشباع می کند. کسی که با انگیزه (حسد) غیبت می کند گرفتار سه عذاب می شود: عذاب روحی در اثر حسادت، عذابی به خاطر گناه حسادت و عذابی دیگر از جهت گناه غیبت. بنابراین، حسود در دنیا و آخرت خاسر و زیانکار است چون غرض او از غیبت کردن از میان بردن طرف مقابل است اما در واقع خود را نابود می کند.

تعریف حسد

راغب اصفهانی می گوید: حسد آرزوی زوال نعمت از کسی است که سزاوار داشتن آن نعمت است و شخص حسود علاوه بر آرزوی قلبی چه بسا کوشش در زوال آن نعمت می کند. در روایت آمده است که «مومن اهل غبطه است و منافق حسد می ورزد.». غبطه آرزوی داشتن نعمت است بدون آن که زوال آن را از صاحب نعمت آرزو داشته باشند. به دیگر سخن، اهل غبطه هنگامی که نعمت و فضیلتی را در دیگران مشاهده می کنند می گویند ای کاش ما هم از این نعمت برخوردار بودیم، و در راه تحصیل آن کوشش می کنند ولی هیچگاه آرزوی زوال نعمت از دیگری نکرده و درصدد رفع آن برنمی آیند. به این جهت فرموده اند مومن غبطه می خورد و منافق حسادت می ورزد. حال برای این که با مفهوم حسد و قبح و زشتی آن بیشتر آشنا شویم به نقل برخی از آیات و روایات می پردازیم.