دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2338

عبدالحسین دستغیب- گناهان کبیره جلد2- صفحه 126-127

ری شهریمحمد محمدی ری شهری- میزان الحکمه جلد 11

ابوالفتح آمدی- غررالحکم- الکبر و ذمه- صفحه 309-310

کلی__د واژه ه__ا

تکبر روایات شیطان گناه صفات خدا

حکم فقهی تکبر

کبر از بزرگترین صفات زشت اخلاقی است که در برخی از روایات، به عنوان یکی از مراتب کفر و بی دینی به شمار آمده است: «قال سألت أبا عبد الله (علیه السلام) عن أدنی الإلحاد فقال إن الکبر أدناه؛ از امام صادق (ع) درباره کمترین درجه الحاد (یعنی انحراف از حق و دین الهی) پرسیدند، حضرت در جواب فرمودند: کمترین درجاتش کبر است». (الکافی، ج 2 باب الکبر). آیات قرآن و روایات معصومین، در یک جمع بندی کلی، گناهان را به دو دسته تقسیم نموده و برای تقسیم بندی معیاری کلی ذکر کرده اند، یعنی در یک تقسیم بندی کلی گناهان به دو گروه کوچک و بزرگ تقسیم شده و هر گروه در جایگاه خاصی قرار گرفته است و از این نظر هیچ یک از گناهان کوچک در ردیف گناهان بزرگ و هیچ یک از گناهان بزرگ در ردیف گناهان کوچک قرار نمی گیرد. در قرآن کریم چنین می خوانیم: «ان تجتنبوا کبائر ماتنهون عنه نکفر عنکم سیئاتکم و ندخلکم مدخلا کریما؛ اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی شده اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را می پوشانیم و شما را در جایگاه خوبی وارد می سازیم» (نساء/ ٣١). و در آیه ای دیگر می خوانیم: «الذین یجتنبون کبائر الاثم و الفواحش الا اللمم ان ربک واسع المغفره؛ (نیکوکاران) کسانی هستند که از گناهان بزرگ و زشتی ها، جز گناهان کوچک پرهیز می کنند، بی گمان آمرزش پروردگارت وسیع است» (نجم/ ٣٢)