دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2411

من_اب_ع

محمد حسین طباطبایی- ترجمه المیزان ج لد13- صفحه 432

سید روح الله موسوی خمینی- شرح حدیث جنود عقل و جهل- صفحه 132-135

نهج البلاغه- حکمت 42

سید عبدالله شبر- ترجمه الاخلاق- صفحه 319-320

کلی__د واژه ه__ا

فریب انسان خدا استدراج غرور امید قرآن

آثار و پیامدهای سوء فردی و اجتماعی غرور

در میان صفات ناپسند اخلاقی شاید کمتر صفتی به اندازه غرور و فریفتگی -به معنای دلخوش بودن به چیزی که موافق هوای نفس و تمایل طبع انسانی است و ناشی از اشتباه انسان یا فریب شیطان است- زیان آور و مرگبار باشد. پیامدهای غرور تمام زندگی انسان را تحت تأثیر خود قرار می دهد و دنیا و آخرت را تباه می کند. از میان آثار زیانبار غرور به امور زیر می توان اشاره کرد:

* گستاخی و فریفتگی نسبت به خداوند موجب نابودی انسان می شود و هیچ انسانی برای این کار عذر و بهانه ای ندارد. امام علی (ع) آیه «یا أیها الإنسان ما غرک بربک الکریم؛ ای انسان چه چیز تو را به پروردگار کریمت مغرور کرده است» (انفطار/ 6)، را تلاوت کردند و فرمودند: «أدحض مسئول حجه و أقطع مغتر معذره لقد أبرح جهاله بنفسه یا أیها الإنسان ما جرأک علی ذنبک و ما غرک بربک و ما أنسک بهلکه نفسک؛ انسانی که در این آیه مورد خطاب و سؤال است، هر دلیلی برای مغرور شدنش به خدا بیاورد دلیلش بر باطل است و عذر و بهانه اش از عذر و بهانه هر فریب خورده دیگری بی پایه تر و جهالت وجود او را سخت فرا گرفته است. ای انسان! چه چیز تو را به گناه کردن دایر کرده است؟ چه چیز تو را به پروردگارت مغرور و گستاخ کرده است؟ چه چیز تو را به نابود کردن نفس خو داده است؟».