دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2429

نیروی بدن هم موقت است:

اما کبر به قوه بدنی، باید بداند که در هر لحظه ای ممکن است به مرض یا بلائی دچار گردد که از هر ناتوانی، ناتوان تر شده و نیز حالات سکرات مرگ و قبر خود را متذکر شود. در کبر به زیبائی ظاهری هم باید متوجه بود که جمال حقیقی اتصاف انسان به صفت کمالیه می باشد که از آن جمله تواضع است. و جمال ظاهری تنها، ارزشی ندارد زیرا عاریه است و ممکن است به حادثه مختصری به کلی زائل شود. و متذکر حالات بدن خود در قبر باشد که همین جمال چه بر سرش می آید و همچنین الان نیز حامل کثافات در جوف خود است و زیر پوست چرک و خون و کثافت می باشد. دیگر چه جائی برای کبر ورزی و بزرگی فروختن به دیگران باقی می ماند؟

من_اب_ع

شهید عبدالحسین دستغیب- گناهان کبیره(باب اول)- از صفحه 137 تا 146

کلی__د واژه ه__ا

کبر تواضع ناتوانی خودبینی

تواضع درمان عملی کبر

هر صفتی که در نفس انسانی است، اگر در عمل از آن پیروی نکند بلکه ضد مقتضای آن عمل نماید، متدرجا آن صفت برطرف می شود و چون ضد صفت کبر، تواضع است، پس یگانه راه چاره قطعی مرض کبر، فروتنی در گفتار و کردار است. بنابراین لازم است اهمیت تواضع و حقیقت و اقسام آن به طور اجمال یادآوری شود.

فضیلت تواضع:

آیات و روایات در موضوع تواضع بسیار بوده و برای اهمیت آن کافی است که پروردگار عالم، حبیب خود را که اشرف مخلوقات و علت ایجاد کائنات است، امر به تواضع می فرماید که: «بال فروتنی خود را برای مومنین که تو را پیروی می کنند پهن کن» (سوره حجر/ آیه 88) و بندگان مقرب خود را به این صفت کمالی ستوده و می فرماید: «بندگان رحمان آنهایند که روی زمین از روی تواضع راه می روند» ( سوره فرقان / آیه 63). حضرت صادق علیه السلام می فرماید: «در آسمان، دو ملک است که موکل بر مردمانند. هرکس تواضع کند او را عزیز و بلند مرتبه می نمایند و هرکس تکبر کند او را ذلیل و خوار می کنند». حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید: «از مرض کبر، خدای تعالی بندگان مومن خود را نگه می دارد به وسیله نمازها و زکات ها و کوشش در روزه روزهائی که واجب گردیده، تا نفس های ایشان رام گردد و دل هایشان ساکن گردد و بیرون بردن کبر و تبختر از ایشان برای آنچه در این ها است از مالیدن رخسارهای کریمه به خاک مذلت از روی فروتنی و چسباندن اعضای شریف به زمین برای کوچکی و از فرا رسیدن شکم ها به پشت ها از داشتن روزه به جهت رام شدن نفس سرکش».