دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2493

این گونه عذرها مصداق روشن عذر بدتر از گناه است و عواقب بسیار خطرناکی دارد، چه بهتر که انسان اعتراف به خطای خویش کند و تا آنجا که می تواند اعمال دیگران را حمل بر صحت کند و به فرض که عالم یا جاهل و رئیس یا بزرگی انحرافی پیدا کرده، او را بهانه انحراف خویش قرار ندهد که این یک بهانه شیطانی است بلکه باید نظر به خیل عظیم پاکان و نیکان و مقربان درگاه حق بیفکند.

من_اب_ع

ناصر مکارم شیرازی- اخلاق در قرآن

کلی__د واژه ه__ا

رذایل اخلاقی غیبت آبرو گناه انسان

تقبیح عیب جویی در احادیث و روایات

گروهی از مردم هستند که همواره بدی های دیگران را می شمرند ولی خوبی ها را نمی بینند یا نمی خواهند ببینند، و اگر دیدند آنها را ناچیز و غیر قابل اعتنا تلقی می کنند و برای خوبی و خوبان ارزشی قائل نیستند. این گروه عینک بدبینی به چشم دارند و همواره در جستجوی قبایح و زشتی های مردمند، اگر دهها صفت خوب داشته باشد و یک صفت بد، صفات خویش را نادیده می گیرند و حتی یکبار هم از آنها اسم نمی برند ولی روی آن صفت بد انگشت می گذارند و مکرر به زبان می آورند. اینان بیمارند و به مرض عیبجوئی مبتلا هستند. اولیاء گرامی اسلام به پیروان خود توصیه کرده اند آنان را دشمن دارید و از معاشرت با این فرومایگان ناپاکدل بپرهیزیدکه از شرشان در امان نخواهید بود.

علی علیه السلام فرموده است: «البته باید دشمن ترین افراد نزد تو و دورترین اشخاص از تو کسانی باشند که در عیبجوئی از مردم اصرار بیشتری می ورزند.» و نیز فرموده است: «از آمیزش و مجالست با عبجویان پرهیز کن که همنشین آنان از آسیبشان سالم نمی ماند.»