دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2586

من_اب_ع

مرتضی آقاتهرانی- اهمال کاری (تعلل ورزیدن)،بررسی علل، راه کارها و درمان- مجله معرفت- شماره 64

کلی__د واژه ه__ا

تنبلی هوای نفس دوستی رضایت مردم

شیوه درمان زیربنایی اهمال کاری

اهمال کاری این است که کاری را که تصمیم به اجرای آن داریم، به آینده موکول کنیم. مسأله اهمال کاری در منابع اسلامی از دیرباز مورد توجه بوده و در روایات و ادعیه درباره آن سخن به میان آمده است و علمای اخلاق و عرفای اسلامی، پیوسته اهل سیر و سلوک را از ابتلا به این نابهنجاری اخلاقی رفتاری -که یکی از موانع پیشرفت انسان در امر تهذیب نفس و انجام وظایف دینی است- بر حذر می داشته اند. در این بحث برآنیم تا به طور کلی راهکارهای عملی را که می تواند بنیان اهمال کاری را فرو ریزد بیان کنیم:

1. تلاش در ایجاد انگیزه و پرهیز از تنبلی و بی حالی:

یکی از عوامل اهمال کاری تنبلی و بی حالی است. تنبلی چون دیگر آسیب های روانی قابل درمان است. برای درمان تنبلی، چند نکته ذیل قابل توجه است:

1) با یک یا چند شکست خود را حقیر ندانید و در انجام کار همت به خرج دهید. با توجه به فواید کوشش و مبادرت در انجام کارها، می توان با بی حالی و تنبلی به مبارزه برخاست. امام علی (ع) در نامه ای به برخی از یاران خود این گونه نگاشته اند: «فتدارک ما بقی من عمرک، و لا تقل غدا و بعد غد؛ پس باقی مانده عمرت را قدر بشناس، و [در مبادرت به انجام کار] فردا، پس فردا مکن».